1 Më mirë një emër i mirë, se një pasuri e madhe,
më mirë të përmendesh për mirë, se të kesh ar e argjend.
2 Ja ku piqen i pasuri dhe i varfri:
ata të gjithë i ka krijuar Zoti.
3 I mençuri e sheh ligësinë e fshihet,
ndërsa thjeshtakët vijojnë e ndëshkohen.
4 Përvujtëria sjell drojën e Zotit,
begati, nder e jetë.
5 Në udhën e të prapit ka gjemba e kurthe,
kush kujdeset për veten, rri larg tyre.
6 Mësoje të riun që në fillim të udhës,
se nuk do t'i shmanget as kur të plaket.
7 I pasuri sundon mbi të varfrit,
huamarrësi është skllav i huadhënësit.
8 Kush mbjell padrejtësi, korr ligësi;
shkopi i zemërimit të tij do të thyhet.
9 Zemërgjeri do të bekohet,
se ndan bukën me skamnorin.
10 Dëboje përqeshësin e grindja do të ikë,
do të reshtë zënka e çnderimi.
11 Kush e do pastërtinë e zemrës dhe është fjalëmirë,
është mik i mbretit.
12 Sytë e Zotit e ruajnë dijen,
ai i përmbys fjalët e të pabesit.
13 Thotë përtaci: «Përjashta është luani.
Mund të vritem në mes të rrugës!».
14 Pus i thellë është goja e të huajës,
i nëmuri nga Zoti, do të bjerë brenda.
15 Marrëzia është e lidhur me zemrën e të riut,
por e largon tej shkopi i qortimit.
16 Kush e shtyp skamnorin, e pasuron.
Kush i jep të pasurit, varfërohet.
Thëniet e të Urtit
17 Vëru vesh e dëgjoi fjalët e të urtëve,
vëri mend mësimit tim,
18 ruaji thellë në zemër se janë të këndshme,
mbaji gati në buzët e tua.
19 Që të kesh besim te Zoti,
sot po t'i shfaq edhe ty.
20 A nuk i shkrova për ty
tridhjetë këshilla e njoftime,
21 për të të treguar besueshmërinë e fjalëve të vërteta,
që t'u kthesh fjalë të vërteta dërguesve të tu?
22 Mos e zhvat skamnorin pse është skamnor,
mos e shtyp nevojtarin te porta,
23 sepse me çështjen e tyre do të merret Zoti
dhe do t'i zhvatë ata që ua zhvatin shpirtin.
24 Mos u shoqëro me zemërakun
e mos rri me njeriun e tërbuar,
25 që të mos mësosh udhët e tij
e të biesh vetë në kurth.
26 Mos ji nga ata që shtrijnë dorën
e hyjnë dorëzanë për detyrime.
27 Nëse nuk ke me se të paguash,
pse të ta marrin shtratin ku shtrihesh?
28 Mos i zhvendos kufijtë e moçëm
që kanë vënë etërit e tu.
29 Shiko njeriun e aftë në punën e vet!
Ai do të rrijë me mbretër e jo me njerëz çfarëdo.
1 melius est nomen bonum quam divitiae multae
super argentum et aurum gratia bona
2 dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
3 callidus vidit malum et abscondit se
innocens pertransiit et adflictus est damno
4 finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
5 arma et gladii in via perversi
custos animae suae longe recedit ab eis
6 proverbium est adulescens iuxta viam suam
etiam cum senuerit non recedet ab ea
7 dives pauperibus imperat
et qui accipit mutuum servus est fenerantis
8 qui seminat iniquitatem metet mala
et virga irae suae consummabitur
9 qui pronus est ad misericordiam benedicetur
de panibus enim suis dedit pauperi
10 eice derisorem et exibit cum eo iurgium
cessabuntque causae et contumeliae
11 qui diligit cordis munditiam
propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
12 oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
13 dicit piger leo foris
in medio platearum occidendus sum
14 fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
15 stultitia conligata est in corde pueri
et virga disciplinae fugabit eam
16 qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas
dabit ipse ditiori et egebit
17 inclina aurem tuam et audi verba sapientium
adpone autem cor ad doctrinam meam
18 quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo
et redundabit in labiis tuis
19 ut sit in Domino fiducia tua
unde et ostendi eam tibi hodie
20 ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
21 ut ostenderem tibi firmitatem
et eloquia veritatis respondere ex his illi
qui misit te
22 non facias violentiam pauperi quia pauper est
neque conteras egenum in porta
23 quia Dominus iudicabit causam eius
et configet eos qui confixerint animam
eius
24 noli esse amicus homini iracundo
neque ambules cum viro furioso
25 ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
26 noli esse cum his qui defigunt manus suas
et qui vades se offerunt pro debitis
27 si enim non habes unde restituas
quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
28 ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
29 vidisti virum velocem in opere suo
coram regibus stabit nec erit ante ignobiles