Trazirë në Selanik
1 Sila e Pali, pasi kaluan nëpër Amfipojë e Apoloni, arritën në Selanik, ku gjendej një sinagogë e judenjve. 2 Pali hyri brenda, sikurse e kishte zakon, dhe për tri të shtuna u mësonte Shkrimet, 3 u shpjegonte e u provonte se Krishti duhej të vuante e të ngjallej prej të vdekurve. Ai u tha: «Ky Krisht, të cilin po jua shpall juve, është Jezui». 4 Disa prej tyre u bindën e shkuan pas Palit e Silës, sikurse edhe shumë helenë që ishin kthyer në besimin e judenjve dhe disa gra nga shtresat e larta.
5 Por judenjtë të nxitur nga smira, mblodhën disa njerëz të mbrapshtë nga ata që endeshin nëpër treg dhe pasi u bënë turmë, shkaktuan trazira në qytet. Ata sulmuan shtëpinë e Jasonit dhe po kërkonin të gjenin Palin e Silën për t'i nxjerrë para popullit. 6 Pasi nuk i gjetën, e tërhoqën zvarrë Jasonin bashkë me disa vëllezër dhe i nxorën para krerëve të qytetit duke bërtitur: «Ata që kanë bërë rrëmujë gjithë botën kanë ardhur edhe këtu 7 e Jasoni i ka strehuar. Të gjithë këta veprojnë në kundërshtim me urdhrat e Cezarit e thonë se mbret na qenka tjetërkush, Jezui».
8 Kështu, me këto fjalë, i acaruan turmën dhe krerët e qytetit që po dëgjonin. 9 Krerët, pasi morën prej Jasonit e të tjerëve para si dorëzani, i lanë të shkonin.
Apostujt në Berea
10 Atë natë vëllezërit i nisën Palin e Silën në Berea. Kur arritën atje, shkuan në sinagogën e judenjve. 11 Këta judenj ishin më fisnikë se ata të Selanikut dhe e pranuan fjalën me gatishmëri të madhe. Çdo ditë shqyrtonin Shkrimet për të parë nëse këto gjëra ishin kështu. 12 Prandaj shumë prej tyre besuan bashkë me disa gra helene fisnike, si dhe shumë burra.
13 Por kur judenjtë e Selanikut morën vesh se Pali e kishte predikuar fjalën e Perëndisë edhe në Berea, erdhën deri aty që të nxisnin turmat e të bënin rrëmujë.
14 Atëherë vëllezërit e nisën Palin në drejtim të detit, ndërsa Sila e Timoteu mbetën aty. 15 Ata që e shoqëruan Palin, e çuan deri në Athinë e pastaj u kthyen të porositur prej tij që Sila e Timoteu të shkonin tek ai sa më parë.
Pali në Athinë
16 Ndërsa po i priste në Athinë, Pali u mërzit shumë kur pa se qyteti ishte plot me idhuj. 17 Ai diskutonte në sinagogë me judenjtë dhe me të kthyerit në besimin e judenjve dhe çdo ditë fliste në sheshin e tregut me ata që ndodheshin aty. 18 Disa filozofë epikurianë e stoikë po diskutonin me të.
Disa thanë: «Çfarë po përpiqet të na thotë ky fjalaman?». Disa të tjerë thanë: «Duket se është lajmëtar hyjnish të huaja». Këtë e thanë sepse ai po predikonte ungjillin e Jezuit dhe ngjalljen.
19 Atëherë e morën, e çuan në Areopag dhe e pyetën: «A mund ta dimë çfarë është ky mësim i ri për të cilin po flet? 20 Na tingëllojnë si gjëra të çuditshme, prandaj dëshirojmë të dimë ç'kuptim kanë ato».
21 Në të vërtetë, të gjithë athinasit e të huajt që jetonin aty, nuk e kalonin kohën ndryshe veçse duke treguar apo duke dëgjuar ndonjë të re. 22 Atëherë Pali u ngrit në mes të Areopagut e tha: «Athinas, unë po shoh se jeni njerëz shumë fetarë në gjithçka. 23 Duke ecur nëpër qytet e duke parë me vëmendje vendet e shenjta ku ju adhuroni, gjeta edhe një altar me mbishkrimin: “Perëndisë së panjohur”. Atë që ju e adhuroni si të panjohur, unë po jua shpall. 24 Perëndia që bëri botën dhe gjithçka gjendet në të, ai që është Zoti i qiellit e i tokës, nuk banon në tempuj të ndërtuar me duart e njerëzve. 25 Meqenëse ai vetë u jep njerëzve jetë, frymë e gjithçka, nuk pret t'i shërbejnë njerëzit, a thua se ka nevojë për ndonjë gjë. 26 Prej një njeriu të vetëm Perëndia i bëri të gjitha kombet që e mbushin tokën dhe u ka caktuar kohët e kufijtë e vendit ku duhet të banojnë. 27 Ai deshi që njerëzit ta kërkojnë e të përpiqen ta gjejnë duke kërkuar si në terr, ndonëse ai nuk është larg secilit prej nesh.
28 “Në të jetojmë, lëvizim e jemi,
sikurse kanë thënë edhe disa nga poetët tuaj,
se edhe ne jemi bijtë e tij”.
29 E meqë jemi bijtë e Perëndisë, nuk duhet të mendojmë se hyjnia është e ngjashme me arin, argjendin apo gurin, të punuar nga mjeshtëria dhe aftësia e njerëzve. 30 Por Perëndia nuk i mori parasysh kohët e padijes njerëzore, veçse tani i urdhëron të gjithë njerëzit, kudo që janë, të pendohen, 31 sepse e ka caktuar ditën kur do të gjykojë me drejtësi botën përmes njeriut që po ai e ka caktuar. Dhe këtë e ka provuar duke e ngjallur atë prej të vdekurve».
32 Kur dëgjuan për ngjalljen e të vdekurve, disa filluan të talleshin, ndërsa të tjerët thanë: «Për këtë do të të dëgjojmë një herë tjetër». 33 Atëherë Pali u largua prej tyre. 34 Por disa nga ata shkuan pas tij dhe besuan në Perëndinë. Ndër këta ishin Dionis Areopagiti, një grua me emrin Damara, si edhe disa të tjerë.
1 cum autem perambulassent Amphipolim et Apolloniam
venerunt Thessalonicam ubi erat synagoga Iudaeorum
2 secundum consuetudinem autem Paulus introivit ad eos
et per sabbata tria disserebat eis de scripturis
3 adaperiens et insinuans
quia Christum oportuit pati et resurgere a mortuis
et quia hic est Christus Iesus quem ego adnuntio vobis
4 et quidam ex eis crediderunt et adiuncti sunt Paulo et Silae
et de colentibus gentilibusque multitudo magna
et mulieres nobiles non paucae
5 zelantes autem Iudaei
adsumentesque de vulgo viros quosdam malos
et turba facta concitaverunt civitatem
et adsistentes domui Iasonis
quaerebant eos producere in populum
6 et cum non invenissent eos
trahebant Iasonem et quosdam fratres ad principes civitatis clamantes
quoniam hii qui orbem concitant
et huc venerunt
7 quos suscepit Iason
et hii omnes contra decreta Caesaris faciunt
regem alium dicentes esse Iesum
8 concitaverunt autem plebem et principes civitatis audientes haec
9 et accepto satis ab Iasone et a ceteris
dimiserunt eos
10 fratres vero confestim per noctem dimiserunt Paulum et Silam in Beroeam
qui cum advenissent
in synagogam Iudaeorum introierunt
11 hii autem erant nobiliores eorum qui sunt Thessalonicae
qui susceperunt verbum cum omni aviditate
cotidie scrutantes scripturas si haec ita se haberent
12 et multi quidem crediderunt ex eis
et gentilium mulierum honestarum et viri non pauci
13 cum autem cognovissent in Thessalonica Iudaei
quia et Beroeae praedicatum est a Paulo verbum Dei
venerunt et illuc
commoventes et turbantes multitudinem
14 statimque tunc Paulum dimiserunt fratres ut iret usque ad mare
Silas autem et Timotheus remanserunt ibi
15 qui autem deducebant Paulum
perduxerunt usque Athenas
et accepto mandato ab eo ad Silam et Timotheum
ut quam celeriter venirent ad illum profecti sunt
16 Paulus autem cum Athenis eos expectaret
incitabatur spiritus eius in ipso
videns idolatriae deditam civitatem
17 disputabat igitur in synagoga cum Iudaeis et colentibus
et in foro per omnes dies ad eos qui aderant
18 quidam autem epicurei et stoici philosophi disserebant cum eo
et quidam dicebant
quid vult seminiverbius hic dicere
alii vero novorum daemoniorum videtur adnuntiator esse
quia Iesum et resurrectionem adnuntiabat eis
19 et adprehensum eum ad Ariopagum duxerunt dicentes
possumus scire quae est haec nova quae a te dicitur doctrina
20 nova enim quaedam infers auribus nostris
volumus ergo scire quidnam velint haec esse
21 Athenienses autem omnes et advenae hospites
ad nihil aliud vacabant nisi aut dicere aut audire aliquid novi
22 stans autem Paulus in medio Ariopagi ait viri athenienses
per omnia quasi superstitiosiores vos video
23 praeteriens enim et videns simulacra vestra
inveni et aram in qua scriptum erat ignoto deo
quod ergo ignorantes colitis hoc ego adnuntio vobis
24 Deus qui fecit mundum et omnia quae in eo sunt
hic caeli et terrae cum sit Dominus
non in manufactis templis inhabitat
25 nec manibus humanis colitur indigens aliquo
cum ipse det omnibus vitam et inspirationem et omnia
26 fecitque ex uno omne genus hominum inhabitare super universam faciem
terrae
definiens statuta tempora et terminos habitationis eorum
27 quaerere Deum si forte adtractent eum aut inveniant
quamvis non longe sit ab unoquoque nostrum
28 in ipso enim vivimus et movemur et sumus
sicut et quidam vestrum poetarum dixerunt
ipsius enim et genus sumus
29 genus ergo cum simus Dei
non debemus aestimare auro aut argento
aut lapidi sculpturae artis et cogitationis hominis
divinum esse simile
30 et tempora quidem huius ignorantiae despiciens Deus
nunc adnuntiat hominibus ut omnes ubique paenitentiam agant
31 eo quod statuit diem
in qua iudicaturus est orbem in aequitate
in viro in quo statuit
fidem praebens omnibus suscitans eum a mortuis
32 cum audissent autem resurrectionem mortuorum
quidam quidem inridebant
quidam vero dixerunt audiemus te de hoc iterum
33 sic Paulus exivit de medio eorum
34 quidam vero viri adherentes ei crediderunt
in quibus et Dionisius Ariopagita
et mulier nomine Damaris et alii cum eis