Isaku dhe Rebeka
1 Abrahami ishte plak, i thyer në moshë dhe Zoti e kishte bekuar në çdo gjë. 2 Atëherë Abrahami i tha shërbëtorit më të vjetër të shtëpisë së tij, atij që kujdesej për gjithçka që kishte: «Vëre dorën tënde nën kofshën time. 3 M'u beto për Zotin, Perëndinë e qiellit e të tokës, se nuk do t'i gjesh grua birit tim prej bijave të Kanaanit, mes të cilëve banoj. 4 Por, do të shkosh në vendin tim dhe te të afërmit e mi. Atje do të marrësh një grua për birin tim, Isakun». 5 Shërbëtori i tha: «Po sikur ajo të mos dojë të vijë me mua në këtë vend? A do të më duhet ta kthej birin tënd në vendin nga u largove ti?». 6 Abrahami iu përgjigj: «Ruhu se ma çon tim bir atje! 7 Zoti, Perëndia i qiellit, ai që më nxori prej shtëpisë së atit tim e prej vendit të të afërmve të mi, ai që më tha e m'u betua: “Pasardhësve të tu do t'ua jap këtë tokë”, ai do të dërgojë engjëllin e tij para teje e ti do të marrësh prej andej një grua për birin tim. 8 Nëse ajo nuk do të dojë të vijë me ty, ti je i zgjidhur nga ky betim. Vetëm tim bir mos ma kthe atje». 9 Atëherë shërbëtori vuri dorën nën kofshën e Abrahamit, zotërisë së tij, dhe iu betua për këtë gjë.
10 Shërbëtori mori me vete dhjetë deve nga devetë e zotërisë së tij dhe, bashkë me tërë të mirat e zotërisë së tij, u nis e shkoi në Aram Naharaim, në qytetin e Nahorit. 11 Në mbrëmje, kur vajzat dilnin për të mbushur ujë, ai i uli devetë jashtë qytetit, pranë pusit, 12 e tha: «O Zot, Perëndia i timzot Abrahamit, ma bëj mbarë sot e tregohu mirëdashës me timzot Abrahamin. 13 Ja, unë po qëndroj pranë pusit dhe vajzat e banorëve të qytetit po dalin për të mbushur ujë. 14 Vajza së cilës do t'i them: “Të lutem, ule shtambën që të pi” e ajo të më përgjigjet: “Pi ti e po u jap për të pirë edhe deveve”, ajo të jetë vajza që ke caktuar për shërbëtorin tënd, Isakun. Kështu do ta di që je treguar mirëdashës me timzot». 15 Ai s'kishte mbaruar së foluri, kur, ja, Rebeka doli me shtambë mbi supe. Ajo ishte vajza e Betuelit, birit të Milkës, gruas së Nahorit, vëllait të Abrahamit. 16 Vajza ishte shumë e bukur dhe e virgjër. Asnjë burrë nuk e kishte prekur. Ajo zbriti te pusi, mbushi shtambën dhe u ngjit. 17 Shërbëtori vrapoi ta takonte e i tha: «Më jep të pi pak ujë nga shtamba jote». 18 Ajo iu përgjigj: «Pi imzot!». Menjëhere e uli shtambën e i dha për të pirë. 19 Pasi i dha ujë i tha: «Po u jap ujë edhe deveve të tua derisa të ngopen». 20 E zbrazi shtambën shpejt në koritë e vrapoi te pusi për të nxjerrë ujë për të gjitha devetë e tij. 21 Ai e vështronte në heshtje për të parë nëse Zoti ia kishte sjellë mbarë, apo jo.
22 Pasi devetë mbaruan së piri, ai mori një unazë të artë për hundën, që peshonte gjashtë gramë dhe dy stoli të arta për duart që peshonin njëqind gramë. 23 E i tha: «Më trego, bija e kujt je? A ka vend për ne në shtëpinë e atit tënd që të kalojmë natën?». 24 Ajo i tha: «Jam e bija e Betuelit, birit të Milkës, që ajo ia lindi Nahorit». 25 Pastaj shtoi: «Te ne ka mjaft kashtë e tagji, si edhe dhoma për të kaluar natën». 26 Atëherë ai u përkul, adhuroi Zotin, 27 e tha: «Bekuar qoftë Zoti, Perëndia i timzot Abrahamit, që nuk e kurseu mirësinë dhe besnikërinë ndaj timzot, e që më priu drejt shtëpisë së vëllait të timzot».
28 Vajza vrapoi e ua tregoi njerëzve të shtëpisë të gjitha këto. 29 Rebeka kishte një vëlla që quhej Laban. Ai doli jashtë me vrap drejt njeriut që ishte te pusi. 30 Kur e pa unazën e hundës e stolitë në duart e së motrës dhe dëgjoi fjalët e Rebekës, të motrës, që thoshte: «Kështu më tha ai njeri», vrapoi drejt njeriut dhe, ja, ai po qëndronte me devetë te pusi. 31 Atëherë i tha: «Eja, o i bekuari i Zotit! Përse rri jashtë? Unë e kam bërë gati shtëpinë dhe vendin për devetë». 32 Kështu, ai hyri brenda dhe shkarkoi devetë. I sollën kashtë, tagji e ujë për të larë këmbët ai dhe njerëzit që ishin me të. 33 Pastaj i shtruan për të ngrënë, por ai tha: «Nuk do të ha para se të them ç'kam për të thënë». Labani iu përgjigj: «Urdhëro e fol!».
34 Ai tha: «Unë jam shërbëtori i Abrahamit. 35 Zoti e ka bekuar shumë timzot dhe ai është i pasur . I ka dhënë dele e qe, ar e argjend, shërbëtorë e shërbëtore, deve e gomarë. 36 Sara, gruaja e timzoti, i lindi një djalë në pleqëri. Atij ia ka lënë gjithë pasurinë. 37 Imzot më bëri të betohem: “Birit tim nuk do t'i marrësh grua prej bijave të Kanaanit, në tokën e të cilëve banoj unë. 38 Por do të shkosh në shtëpinë e tim eti e do të marrësh një grua nga fisi im për tim bir”. 39 Unë i thashë timzot: “Po sikur ajo të mos vijë me mua”. 40 Ai më tha: “Zoti, të cilin unë ndjek, do të dërgojë engjëllin e tij me ty, do të ta bëjë mbarë udhëtimin e do të marrësh një grua për birin tim nga fisi im e nga familja e tim eti. 41 Por, nëse shkon te fisi im dhe ata nuk ta japin vajzën, atëherë do të jesh i zgjidhur nga ky betim”.
42 Sot erdha te burimi e thashë: “O Zot, Perëndia i timzot Abrahamit. Ma bëj mbarë udhëtimin që kam nisur. 43 Ja, unë po rri te pusi. Vajza që do të dalë për të mbushur ujë, së cilës do t'i them: ‘Më jep pak ujë nga shtamba jote’, 44 e që do të më thotë: ‘Pi ti dhe devetë e tua’, ajo do të jetë gruaja që Zoti ka caktuar për birin e timzot”.
45 Ende pa mbaruar së foluri me vete, doli Rebeka me shtambën e saj mbi sup. Zbriti te pusi e mbushi ujë. Atëherë unë i thashë: “Më jep të pi”! 46 Menjëherë ajo uli shtambën dhe tha: “Pi. Po u jap për të pirë edhe deveve të tua”. Kështu piva unë dhe ajo u dha edhe deveve për të pirë. 47 Pastaj e pyeta: “Bija e kujt je?”. Ajo m'u përgjigj: “Bija e Betuelit, të birit të Nahorit, që ia lindi Milka”. I vura unazën në hundë dhe stolitë në duar. 48 U përkula dhe adhurova Zotin, duke e bekuar Zotin, Perëndinë e timzot Abrahamit, i cili më priu në udhën e duhur për të marrë vajzën e vëllait të timzot për të birin. 49 Tani, pra, nëse doni të tregoheni mirëdashës e besnikë ndaj timzot, më thoni. Nëse jo, më thoni, që të shkoj diku gjetkë».
50 Atëherë Labani e Betueli u përgjigjën: «Kështu e paska thënë Zoti. Ne nuk kemi çfarë të themi . 51 Ja ku e ke Rebekën, para teje. Merre e shko dhe, ashtu siç ka thënë Zoti, le të bëhet gruaja e birit të tëtzot».
52 Kur shërbëtori i Abrahamit dëgjoi fjalët e tyre, u përkul përdhe e adhuroi Zotin. 53 Ai nxori petka e stoli argjendi e ari dhe ia dha Rebekës. Edhe të vëllait e të ëmës u dha dhurata të çmueshme. 54 Pastaj, ai dhe njerëzit që ishin me të, hëngrën, pinë e aty kaluan natën. Në mëngjes kur u ngritën u tha: «Më lejoni të kthehem te imzot». 55 Por, i vëllai dhe e ëma i thanë: «Le të rrijë vajza së paku dhjetë ditë me ne e pastaj le të shkojë». 56 Ai u përgjigj: «Mos më mbani, meqë Zoti ma bëri mbarë. Më lejoni të shkoj tek imzot». 57 Ata thanë: «Ta thërrasim vajzën e ta pyesim». 58 E thirrën Rebekën e i thanë: «A do të shkosh me këtë njeri?». Ajo u përgjigj: «Po». 59 Atëherë ata përcollën Rebekën, motrën e tyre, shërbëtoren e saj, bashkë me shërbëtorin e Abrahamit dhe njerëzit e tij. 60 E bekuan Rebekën e i thanë:
«Moj motra jonë,
me qindra mijërash u shumofsh!
E portat e armiqve
pasardhësit e tu i pushtofshin».
61 Rebeka e shërbëtorja e saj u ngritën, hipën në deve dhe e ndoqën atë njeri. Kështu, shërbëtori e mori me vete Rebekën e u nis.
62 Ndërkohë, Isaku ishte kthyer nga Ber Lahaj Roiu e banonte në tokën e Negevit. 63 Një ditë, në të ngrysur, kur po shkonte në fushë për të shëtitur , ngriti sytë e pa disa deve duke ardhur. 64 Edhe Rebeka ngriti sytë e pa Isakun. Ajo zbriti prej devesë 65 e i tha shërbëtorit: «Kush është ai që po vjen në fushë për të na takuar?». Shërbëtori i tha: «Është imzot». Atëherë ajo mori velin e u mbulua. 66 Shërbëtori i tregoi Isakut gjithçka që kishte bërë. 67 Isaku e solli Rebekën te tenda e Sarës, nënës së vet. Ai e mori për grua dhe e deshi. Kështu, Isaku u ngushëllua pas vdekjes së të ëmës.
1 erat autem Abraham senex dierumque multorum
et Dominus in cunctis benedixerat ei
2 dixitque ad servum seniorem domus suae
qui praeerat omnibus quae habebat
pone manum tuam subter femur meum
3 ut adiurem te per Dominum Deum caeli et terrae
ut non accipias uxorem filio meo de filiabus Chananeorum
inter quos habito
4 sed ad terram et ad cognationem meam proficiscaris
et inde accipias uxorem filio meo Isaac
5 respondit servus
si noluerit mulier venire mecum in terram hanc
num reducere debeo filium tuum ad locum de quo egressus es
6 dixit Abraham cave nequando reducas illuc filium meum
7 Dominus Deus caeli qui tulit me de domo patris mei
et de terra nativitatis meae
qui locutus est mihi et iuravit dicens
semini tuo dabo terram hanc
ipse mittet angelum suum coram te et accipies inde uxorem filio meo
8 sin autem noluerit mulier sequi te
non teneberis iuramento
filium tantum meum ne reducas illuc
9 posuit ergo servus manum sub femore Abraham domini sui
et iuravit illi super sermone hoc
10 tulitque decem camelos de grege domini sui et abiit
ex omnibus bonis eius portans secum
profectusque perrexit Mesopotamiam ad urbem Nahor
11 cumque camelos fecisset accumbere
extra oppidum iuxta puteum aquae vespere
eo tempore quo solent mulieres egredi ad hauriendam aquam dixit
12 Domine Deus domini mei Abraham
occurre obsecro hodie mihi
et fac misericordiam cum domino meo Abraham
13 ecce ego sto propter fontem aquae
et filiae habitatorum huius civitatis egredientur ad hauriendam aquam
14 igitur puella cui ego dixero inclina hydriam tuam ut bibam
et illa responderit bibe quin et camelis tuis dabo potum
ipsa est quam praeparasti servo tuo Isaac
et per hoc intellegam quod feceris misericordiam cum domino meo
15 necdum intra se verba conpleverat et ecce Rebecca egrediebatur
filia Bathuel filii Melchae uxoris Nahor fratris Abraham
habens hydriam in scapula
16 puella decora nimis virgoque pulcherrima et incognita viro
descenderat autem ad fontem et impleverat hydriam ac revertebatur
17 occurritque ei servus et ait
pauxillum mihi ad sorbendum praebe aquae
de hydria tua
18 quae respondit bibe domine mi
celeriterque deposuit hydriam super ulnam suam et dedit ei potum
19 cumque ille bibisset adiecit
quin et camelis tuis hauriam aquam donec cuncti bibant
20 effundensque hydriam in canalibus
recurrit ad puteum ut hauriret aquam
et haustam omnibus camelis dedit
21 ille autem contemplabatur eam tacitus
scire volens utrum prosperum fecisset iter suum
Dominus an non
22 postquam ergo biberunt cameli
protulit vir inaures aureas adpendentes siclos duos
et armillas totidem pondo siclorum decem
23 dixitque ad eam cuius es filia indica mihi
est in domo patris tui locus ad manendum
24 quae respondit filia Bathuelis sum filii Melchae
quem peperit Nahor
25 et addidit dicens
palearum quoque et faeni plurimum est apud nos
et locus spatiosus ad manendum
26 inclinavit se homo et adoravit Dominum
27 dicens
benedictus Dominus Deus domini mei Abraham
qui non abstulit misericordiam et veritatem suam a domino meo
et recto me itinere perduxit in domum fratris
domini mei
28 cucurrit itaque puella
et nuntiavit in domum matris suae omnia quae audierat
29 habebat autem Rebecca fratrem nomine Laban
qui festinus egressus est ad hominem ubi erat fons
30 cumque vidisset inaures et armillas in manibus sororis suae
et audisset cuncta verba referentis
haec locutus est mihi homo
venit ad virum qui stabat iuxta camelos et propter
fontem aquae
31 dixitque ad eum ingredere benedicte Domini cur foris stas
praeparavi domum et locum camelis
32 et introduxit eum hospitium ac destravit camelos
deditque paleas et faenum et aquam ad lavandos pedes camelorum et virorum qui venerant cum eo
33 et adpositus est in conspectu eius panis
qui ait non comedam donec loquar sermones meos
respondit ei loquere
34 at ille servus inquit Abraham sum
35 et Dominus benedixit domino meo valde magnificatusque est
et dedit ei oves et boves argentum et aurum servos et ancillas camelos
et asinos
36 et peperit Sarra uxor domini mei filium domino meo in senectute sua
deditque illi omnia quae habuerat
37 et adiuravit me dominus meus dicens
non accipies uxorem filio meo de filiabus Chananeorum
in quorum terra habito
38 sed ad domum patris mei perges
et de cognatione mea accipies uxorem filio meo
39 ego vero respondi domino meo
quid si noluerit venire mecum mulier
40 Dominus ait in cuius conspectu ambulo
mittet angelum suum tecum et diriget viam tuam
accipiesque uxorem filio meo de cognatione mea et de domo patris mei
41 innocens eris a maledictione mea
cum veneris ad propinquos meos et non dederint tibi
42 veni ergo hodie ad fontem et dixi
Domine Deus domini mei Abraham
si direxisti viam meam in qua nunc ambulo
43 ecce sto iuxta fontem aquae
et virgo quae egredietur ad hauriendam aquam audierit a me
da mihi pauxillum aquae ad bibendum ex
hydria tua
44 et dixerit mihi et tu bibe et camelis tuis hauriam
ipsa est mulier quam praeparavit Dominus filio domini mei
45 dum haec mecum tacitus volverem
apparuit Rebecca veniens cum hydria quam portabat in scapula
descenditque ad fontem et hausit aquam
et aio ad eam da mihi paululum bibere
46 quae festina deposuit hydriam de
umero et dixit mihi
et tu bibe et camelis tuis potum tribuam
bibi et adaquavit camelos
47 interrogavique eam et dixi cuius es filia
quae respondit filia Bathuelis sum filii Nahor
quem peperit illi Melcha
suspendi itaque inaures ad ornandam faciem eius
et armillas posui in manibus
48 pronusque adoravi Dominum
benedicens Domino Deo domini mei Abraham
qui perduxisset me recto itinere
ut sumerem filiam fratris domini mei filio eius
49 quam ob rem si facitis misericordiam et veritatem cum domino meo
indicate mihi
sin autem aliud placet et hoc dicite
ut vadam ad dextram sive ad sinistram
50 responderunt Laban et Bathuel
a Domino egressus est sermo
non possumus extra placitum eius quicquam aliud tecum loqui
51 en Rebecca coram te est tolle eam et proficiscere
et sit uxor filii domini tui sicut locutus est Dominus
52 quod cum audisset puer Abraham
adoravit in terra Dominum
53 prolatisque vasis argenteis et aureis ac vestibus
dedit ea Rebeccae pro munere
fratribus quoque eius et matri dona obtulit
54 initoque convivio vescentes pariter et bibentes manserunt ibi
surgens autem mane locutus est puer
dimittite me ut vadam ad dominum meum
55 responderunt fratres eius et mater
maneat puella saltem decem dies apud nos
et postea proficiscetur
56 nolite ait me retinere quia Dominus direxit viam meam
dimittite me ut pergam ad dominum meum
57 dixerunt vocemus puellam et quaeramus ipsius voluntatem
58 cumque vocata venisset sciscitati sunt
vis ire cum homine isto
quae ait vadam
59 dimiserunt ergo eam et nutricem illius servumque Abraham et comites eius
60 inprecantes prospera sorori suae atque dicentes
soror nostra es crescas in mille milia
et possideat semen tuum portas inimicorum suorum
61 igitur Rebecca et puellae illius
ascensis camelis secutae sunt virum
qui festinus revertebatur ad dominum suum
62 eo tempore Isaac deambulabat
per viam quae ducit ad puteum cuius nomen est Viventis et videntis
habitabat enim in terra australi
63 et egressus fuerat ad meditandum in agro inclinata iam die
cumque levasset oculos vidit camelos
venientes procul
64 Rebecca quoque conspecto Isaac descendit de camelo
65 et ait ad puerum
quis est ille homo qui venit per agrum in occursum nobis
dixit ei ipse est dominus meus
at illa tollens cito pallium operuit se
66 servus autem cuncta quae gesserat narravit Isaac
67 qui introduxit eam in tabernaculum Sarrae matris suae
et accepit uxorem
et in tantum dilexit ut dolorem qui ex morte matris acciderat temperaret