Misteri i urtisë
1 «Po, argjendit i gjenden xehja,
edhe arit shkritorja.
2 Hekuri prej dheut nxirret
e bakri prej gurit del.
3 Njeriu e ndal errësirën
e në çdo skaj rrëmon
gurin e territ e të pisës.
4 Hapin hurdha larg vendbanimit,
ku nuk shkel këmba e udhëtarit
e, larg njerëzisë, pezull lëkunden.
5 Toka prej nga del buka
përposh vlon si zjarr.
6 Te gurët e saj gjendet safiri
dhe ari te pluhuri i saj.
7 Atë shteg s'e njeh as shpendi grabitqar,
nuk e pikas as syri i skifterit,
8 nuk e rreh as egërsira krenare,
nuk e përshkon dot as luani.
9 Njeriu ngre dorë kundër granitit,
i përmbys malet që në rrënjë.
10 Nëpër shkëmbinj tunele hap
e sytë e tij shquajnë çdo gjë të çmueshme.
11 Burimet e lumenjve bën zap
e gjërat e fshehura në dritë i nxjerr.
12 Po urtia, prej nga mund të nxirret?
Ku është vallë vendi i mençurisë?
13 Njerëzit asaj vlerën nuk ia njohin
e nuk gjendet në dheun e të gjallëve.
14 Humnera thotë: “Nuk është tek unë”.
E deti thotë: “Nuk është në mua”.
15 Nuk shkëmbehet dot me ar të kulluar,
nuk peshon argjendi sa çmimi i saj.
16 Nuk blihet me ar Ofiri,
me oniks apo me zafir të çmuar.
17 Nuk krahasohet me ar, as me qelq
e nuk shkëmbehet me enë ari të kulluar.
18 As të mos përmenden koralet e kristalet,
se më shumë se perlat vlen urtia.
19 Nuk matet me të topazi i Kushit
e nuk paguhet, jo, me ar të kulluar.
20 Po urtia, prej nga mund të vijë?
Ku është, vallë, vendi i mençurisë?
21 U përvodh nga sytë e tërë të gjallëve,
edhe nga zogjtë e qiellit është fshehur.
22 Humnera e vdekja thonë:
“Kemi dëgjuar të flitet për të”.
23 Por, Perëndia e njeh udhën e saj,
ai e di ku ndodhet ajo.
24 Ai e sheh tokën skaj më skaj
dhe gjithçka nën qiell shikon.
25 Kur i dha erës peshën,
kur ujërat mati e peshoi,
26 kur shiut rregullin i caktoi
e shtegun vetëtimës gjëmuese,
27 atëherë e pa dhe e kumtoi,
e caktoi dhe e shqyrtoi
28 e i tha njerëzimit:
“Ja, droja e Zotit, ajo është urtia.
Shmangu nga e keqja e kjo është mençuria”».
1 habet argentum venarum suarum principia
et auro locus est in quo conflatur
2 ferrum de terra tollitur et lapis solutus calore in aes vertitur
3 tempus posuit tenebris et universorum finem ipse considerat
lapidem quoque caliginis et umbram mortis
4 dividit torrens a populo peregrinante eos
quos oblitus est pes egentis hominum et invios
5 terra de qua oriebatur panis in loco suo igne subversa est
6 locus sapphyri lapides eius et glebae illius aurum
7 semitam ignoravit avis
nec intuitus est oculus vulturis
8 non calcaverunt eam filii institorum
nec pertransivit per eam leaena
9 ad silicem extendit manum suam subvertit a radicibus montes
10 in petris rivos excidit et omne pretiosum vidit oculus eius
11 profunda quoque fluviorum scrutatus est
et abscondita produxit in lucem
12 sapientia vero ubi invenitur
et quis est locus intellegentiae
13 nescit homo pretium eius
nec invenitur in terra suaviter viventium
14 abyssus dicit non est in me
et mare loquitur non est mecum
15 non dabitur aurum obrizum pro ea
nec adpendetur argentum in commutatione eius
16 non conferetur tinctis Indiae coloribus
nec lapidi sardonico pretiosissimo vel sapphyro
17 non adaequabitur ei aurum vel vitrum
nec commutabuntur pro ea vasa auri
18 excelsa et eminentia non memorabuntur conparatione eius
trahitur autem sapientia de occultis
19 non adaequabitur ei topazium
de Aethiopia
nec tincturae mundissimae conponetur
20 unde ergo sapientia veniet et quis est locus intellegentiae
21 abscondita est ab oculis omnium viventium
volucres quoque caeli latet
22 perditio et mors dixerunt auribus nostris audivimus famam eius
23 Deus intellegit viam eius et ipse novit locum illius
24 ipse enim fines mundi intuetur
et omnia quae sub caelo sunt respicit
25 qui fecit ventis pondus et aquas adpendit mensura
26 quando ponebat pluviis legem et viam procellis sonantibus
27 tunc vidit illam et enarravit et praeparavit et investigavit
28 et dixit homini ecce timor Domini ipsa est sapientia
et recedere a malo intellegentia