Si fitohet urtia
1 Biri im, mos i harro udhëzimet e mia
e mbaj në zemër urdhërimet e mia,
2 se ditë të shumta, vite jete
e paqe do të të japin.
3 Mos të lëntë mirësia, as besnikëria,
ndaj vari rreth qafës
e shkruaji mbi rrasën e zemrës sate,
4 se do të gjesh përkrahje e pëlqim
para Perëndisë e para njerëzve.
5 Beso në Zotin me gjithë zemër
e mos u mbështet në zgjuarsinë tënde.
6 Mendo për të në të gjitha udhët e tua
e ai do të t'i drejtojë shtigjet.
7 Mos të të duket vetja i urtë,
por druaj Zotin e largohu nga e keqja.
8 Kjo do të jetë shërim për trupin tënd
e freskim për eshtrat e tua.
9 Ndero Zotin me tërë begatinë tënde,
me frytet e para të çdo të vjele,
10 se drithnikët e tu do të mbushen plot
e vozat e tua do të pëlcasin nga vera.
11 Biri im, mos e shpërfill mësimin e Zotit
e mos u bezdis nga qortimi i tij,
12 se Zoti e ndreq atë që e do,
porsi një atë birin e dashur.
Gëzimet e të urtit
13 Lum njeriu që e ka gjetur urtinë,
lum ai që ka kapur arsyen,
14 është më e vlefshme se argjendi,
më e dobishme se ari,
15 më e çmueshme se margaritarët,
e pakrahasueshme me asnjë kënaqësi.
16 Në të djathtë mban jetëgjatësinë,
në të majtë pasurinë e nderin.
17 Udhët e saj janë të këndshme,
tërë shtigjet e saj të paqme.
18 Për kë e rrok atë, ajo është pema e jetës;
lum ai që kapet pas saj.
19 Zoti e themeloi tokën me urti
e me mençuri i nguliti qiejt.
20 Me dijen e tij shpërthyen humnerat
e retë pikuan vesën.
21 Biri im, mos i hiq sysh këto gjëra,
ruaj mençurinë e maturinë,
22 se do të jenë jetë për ty,
stoli rreth qafës sate.
23 Atëherë do të ecësh i sigurt udhës sate
e këmba jote nuk do të pengohet.
24 Kur të biesh në shtrat, s'do të trembesh,
do të biesh e do të bësh gjumë të ëmbël.
25 Mos ki frikë nga tmerri i beftë
a nga shkretimi i të paudhëve, kur të vijë,
26 se Zotin pranë do ta kesh
e do të ta ruajë këmbën nga leqet.
27 Po të jetë në dorën tënde,
mos ia moho të mirën atij që i takon.
28 Po të kesh,
mos i thuaj të afërtit: «Shko e eja nesër, se do të t'jap».
29 Mos kurdis të keqen kundër të afërtit tënd
që me ty banon i qetë.
30 Mos u grind kot me asnjeri
nëse nuk të ka bërë keq.
31 Mos e lakmo njeriun e dhunshëm
e mos ndiq udhët e tij,
32 se Zoti ka neveri për dinakun,
por me të drejtin është i dashur.
33 Në shtëpinë e të paudhit rëndon mallkimi i Zotit,
por ai bekon banesën e të drejtit.
34 Me tallësit ai tallet,
por të përulurit i përkrah.
35 Të urtët do të trashëgojnë nderin,
kurse të marrët turpin.
1 Biri im, mos harronjç nomet’ e mi, edhe zemëra jote le të ruanjë porosit’ mia,
2 sepse do të shtonjënë te ti dit të gjata, e vite jete, e paqtim.
3 Përdëllimi edhe e dreita le të mos të lënë, lidh-i ato qark qafësë s’ate, gërvisht-i ato mbi rrasat të zemërësë s’ate;
4 kështu do të gjënjç hirë e sy të mirë përpara Perëndisë e njerëzet.
5 Shpëre mbë Zotinë me gjithë zëmërënë tënde, edhe mos u mba ndë mëndëjet tënde;
6 mbë gjith’ udhët e tua njih atë, edhe ay do të drejtonjë çapat’ e tua.
7 Mos kujto vetëhenë tënde për të diturë; ki frikë Zotit, edhe priru nga e keqeja.
8 (Këjo) do të jetë mjekësi ndër dejet të tu, edhe palcë ndër eshtrat të tua.
9 Ndero Zotinë me pasëjenë tënde, edhe me të lashtat’ e gjithë drithit tënt,
10 edhe do të mbushenë koshet’ e tu plot, edhe koritat’ e tua do të mbushenë përbuzë me verë të re.
11 Biri im, mos hith tej mësimin’ e Zotit, edhe të mos të vinjë rëndë kur të qërtonesh prej ati,
12 sepse Zoti qërton atë që do, sikundrë edhe ati të birrë që pëlqen.
13 Lum ay njeri (që) gjeti dituri, edhe ay njeri (që) fitoi urtësi,
14 sepse tregjetia e asaj (është) më e mirë se tregjetia e argjëndit, edhe fitimi i asaj (më i mirë) se ari i këthiellëtë.
15 Është më e nderëshime se gurët’ e paçimuarë, edhe gjithë sa të dëshëronjç nukë jan’ aqë të vëlyera sa ajo.
16 Dit të gjata (janë) mbë të diathtë t’asaj; mbë të mëngjërë t’asaj (është) pasëje e lavdi.
17 Udhët’ e asaj janë të gasçime, edhe gjithë rrugat’ e asaj (janë) paqtim.
18 Është dru jete ndër ata që e pushtonjënë, edhe lum ata që mbahenë prej asaj.
19 Me anë të diturisë Zoti themelosi dhenë, forcoi qiejetë me urtësi.
20 Me anë të mëndëjes’ ati u hapnë avysetë, edhe retë pikonjënë vesë.
21 Biri im, le të mos mërgonenë (këto) nga syt’ e tu, ruaj këshille të dreitë e urtësi,
22 edhe do të kesh jetë ndë shpirt tënt, edhe hirë ndë qafët tënde.
23 Atëherë do t’ecënjç udhësë tënde pa frikë, edhe këmba jote nukë do të pengonetë.
24 Kur të biesh të flësh nukë do të tristonjç, po do të biesh, edhe gjumi yt do të jet’ i ëmbëlë.
25 Nukë do të trembesh nga frika e papandehurë, as nga humbëj’ e të pabesëvet, kur të vinjë përsipërë,
26 sepse Zoti do të jetë shpëresa jote, edhe do të ruanjë këmbënë tënde të mos zihetë.
27 Mos ua kurse të mirënë atyreve që duhetë, kur e ke ndë dorët tënde t’e bënjç.
28 Mos i thuaj t’afërëmit tënt: Shko edhe kthenu, edhe nesërë do t’ap, kur e ke me vetëhe.
29 Mos mendo të keqe kundrë t’afërëmit tënt, kur ay të ka zënë besë e rri bashkë me ty.
30 Mos zihu me njeri pa ndonjë punë, ndë qoftë se s’të ka bërë ndonjë të keqe.
31 Mos i ki zëli njeriut rrëmbyershim, edhe mos sgjith ndonjë prej udhëvet ati,
32 sepse Zotit i vien të ndohëtë nga shtrembëria, edhe të fshehëtit’ e ati (sbulonetë) ndër të dreitëtë.
33 Mallëkimi i Zotit (është) ndë shtëpit të pabesit, po (ay) bekon vëndin’ e të dreitëvet.
34 Me të vërtetë ay u del kundrë madhështorëvet, po të përunjëtëvet u ep hirë.
35 Të urtëtë do të trashëgonjënë lavdi, po të lartët’ e të marrëvet do të jetë turpëri.