1 Më mirë i varfri i ndershëm,
se gojëpërdali i marrë.
2 Zelli pa dije s'është gjë e mirë;
kush shpejton hapin, humb shtegun.
3 Njeriun e rrënon marrëzia e vet,
por zemra e tij tërbohet kundër Zotit.
4 Kamja i shton e i shumon miqtë,
ndërsa skamnori ngel pa miq.
5 Dëshmitari i rremë s'mbetet pa ndëshkuar,
kush përhap gënjeshtra, nuk ka shpëtim.
6 Dorëdhënët kanë shumë lajkatarë,
të gjithë bëhen miq me kë jep dhurata.
7 Të varfrin e urrejnë të gjithë vëllezërit.
Për më tepër e braktisin edhe miqtë.
Ai i thërret, por s'i gjenden.
8 Kush zë mend, e do veten,
kush ruan mençurinë, gjen të mirën.
9 Dëshmitari i rremë s'mbetet pa ndëshkuar,
kush përhap gënjeshtra, do të rrënohet.
10 Të marrit nuk i shkon mirëqenia,
aq më pak skllavit të sundojë mbi princa.
11 Mirëkuptimi ia zbut zemërimin njeriut,
të mos merret me fyerjen është nder për të.
12 Zemërimi i mbretit është si ulërima e luanit,
por përkrahja e tij është si vesa mbi bar.
13 Djali i marrë është fatkeqësi për të atin,
zënkat e gruas si pikim që s'mbaron.
14 Trashëgimi nga etërit: shtëpi e katandi,
por nga Zoti: një grua plot urti.
15 Përtacia vë në gjumë,
njeriu i plogësht do të uritet.
16 Kush mban urdhërimet, ruan veten,
kush sillet shkujdesur, do të vdesë.
17 Kush përkrah të varfrin, i jep hua Zotit.
Zoti do ta shpërblejë.
18 Sa të ketë shpresë, qortoje birin tënd,
por mos u mbush me duf për ta vrarë.
19 Kush është shumë zemërak duhet ndëshkuar,
se po ta falësh, prapë e përsërit.
20 Dëgjoje këshillën e pranoje rregullin,
që, në fund, të jesh i urtë.
21 Ka shumë shestime në mendjen e njeriut,
por veç plani i Zotit do të qëndrojë.
22 Mirësia e bën të këndshëm njeriun;
është më i mirë i varfri sesa gënjeshtari.
23 Droja e Zotit është jetë,
kush e ka fle i kënaqur, e s'e zë e keqja.
24 Përtaci e zhyt dorën në pjatë,
por nuk e çon dot te goja.
25 Godite përqeshësin e do të zërë mend thjeshtaku,
qortoje të mençurin e do ta kuptojë dijen.
26 Biri i pafytyrë e turpërues
nëpërkëmb të atin e dëbon të ëmën.
27 Biri im, po të mos dëgjosh më qortimin,
shkëputesh nga fjalët e dijes.
28 Dëshmitari i keq e fyen drejtësinë,
goja e të paudhëve e gëlltit mbrapshtinë.
29 Përqeshësit i pret gjykimi,
të marrët druri kurrizit.
3 ἀφροσύνη ἀνδρὸς λυμαίνεται τὰς ὁδοὺς αὐτοῦ,
τὸν δὲ θεὸν αἰτιᾶται τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ.
4 πλοῦτος προστίθησιν φίλους πολλούς,
ὁ δὲ πτωχὸς καὶ ἀπὸ τοῦ ὑπάρχοντος φίλου λείπεται.
5 μάρτυς ψευδὴς οὐκ ἀτιμώρητος ἔσται,
ὁ δὲ ἐγκαλῶν ἀδίκως οὐ διαφεύξεται.
6 πολλοὶ θεραπεύουσιν πρόσωπα βασιλέων, πᾶς δὲ ὁ κακὸς γίνεται ὄνειδος ἀνδρί.
7 πᾶς, ὃς ἀδελφὸν πτωχὸν μισεῖ,
καὶ φιλίας μακρὰν ἔσται.
ἔννοια ἀγαθὴ τοῖς εἰδόσιν αὐτὴν ἐγγιεῖ,
ἀνὴρ δὲ φρόνιμος εὑρήσει αὐτήν.
ὁ πολλὰ κακοποιῶν τελεσιουργεῖ κακίαν·
ὃς δὲ ἐρεθίζει λόγους, οὐ σωθήσεται.
8 ὁ κτώμενος φρόνησιν ἀγαπᾷ ἑαυτόν·
ὃς δὲ φυλάσσει φρόνησιν, εὑρήσει ἀγαθά.
9 μάρτυς ψευδὴς οὐκ ἀτιμώρητος ἔσται·
ὃς δ᾽ ἂν ἐκκαύσῃ κακίαν, ἀπολεῖται ὑπ᾽ αὐτῆς.
10 οὐ συμφέρει ἄφρονι τρυφή,
καὶ ἐὰν οἰκέτης ἄρξηται μεθ᾽ ὕβρεως δυναστεύειν.
11 ἐλεήμων ἀνὴρ μακροθυμεῖ,
τὸ δὲ καύχημα αὐτοῦ ἐπέρχεται παρανόμοις.
12 βασιλέως ἀπειλὴ ὁμοία βρυγμῷ λέοντος·
ὥσπερ δὲ δρόσος ἐπὶ χόρτῳ, οὕτως τὸ ἱλαρὸν αὐτοῦ.
13 αἰσχύνη πατρὶ υἱὸς ἄφρων,
καὶ οὐχ ἁγναὶ εὐχαὶ ἀπὸ μισθώματος ἑταίρας.
14 οἶκον καὶ ὕπαρξιν μερίζουσιν πατέρες παισίν,
παρὰ δὲ θεοῦ ἁρμόζεται γυνὴ ἀνδρί.
15 δειλία κατέχει ἀνδρογύναιον,
ψυχὴ δὲ ἀεργοῦ πεινάσει.
16 ὃς φυλάσσει ἐντολήν, τηρεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν·
ὁ δὲ καταφρονῶν τῶν ἑαυτοῦ ὁδῶν ἀπολεῖται.
17 δανίζει θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν,
κατὰ δὲ τὸ δόμα αὐτοῦ ἀνταποδώσει αὐτῷ.
18 παίδευε υἱόν σου, οὕτως γὰρ ἔσται εὔελπις·
εἰς δὲ ὕβριν μὴ ἐπαίρου τῇ ψυχῇ σου.
19 κακόφρων ἀνὴρ πολλὰ ζημιωθήσεται·
ἐὰν δὲ λοιμεύηται, καὶ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ προσθήσει.
20 ἄκουε, υἱέ, παιδείαν πατρός σου,
ἵνα σοφὸς γένῃ ἐπ᾽ ἐσχάτων σου.
21 πολλοὶ λογισμοὶ ἐν καρδίᾳ ἀνδρός,
ἡ δὲ βουλὴ τοῦ κυρίου εἰς τὸν αἰῶνα μένει.
22 καρπὸς ἀνδρὶ ἐλεημοσύνη,
κρείσσων δὲ πτωχὸς δίκαιος ἢ πλούσιος ψεύστης.
23 φόβος κυρίου εἰς ζωὴν ἀνδρί,
ὁ δὲ ἄφοβος αὐλισθήσεται ἐν τόποις, οὗ οὐκ ἐπισκοπεῖται γνῶσις.
24 ὁ ἐγκρύπτων εἰς τὸν κόλπον αὐτοῦ χεῖρας ἀδίκως,
οὐδὲ τῷ στόματι οὐ μὴ προσαγάγῃ αὐτάς.
25 λοιμοῦ μαστιγουμένου ἄφρων πανουργότερος γίνεται·
ἐὰν δὲ ἐλέγχῃς ἄνδρα φρόνιμον, νοήσει αἴσθησιν.
26 ὁ ἀτιμάζων πατέρα καὶ ἀπωθούμενος μητέρα αὐτοῦ
καταισχυνθήσεται καὶ ἐπονείδιστος ἔσται.
27 υἱὸς ἀπολειπόμενος φυλάξαι παιδείαν πατρὸς
μελετήσει ῥήσεις κακάς.
28 ὁ ἐγγυώμενος παῖδα ἄφρονα καθυβρίζει δικαίωμα,
στόμα δὲ ἀσεβῶν καταπίεται κρίσεις.
29 ἑτοιμάζονται ἀκολάστοις μάστιγες
καὶ τιμωρίαι ὤμοις ἀφρόνων.