Fjalimi i parë
1 Këto janë fjalët që Moisiu i tha tërë Izraelit kur ishin përtej Jordanit, në shkretëtirë, në Arabah, kundruall Sufit, midis Paranit, Tofelit, Labanit, Hacerotit dhe Di Zahabit. 2 Udhëtimi prej Horebit deri në Kadesh Barne zgjat njëmbëdhjetë ditë, nëse i bie nga mali i Seirit. 3 Pas dyzet vjetësh, në ditën e parë të muajit të njëmbëdhjetë, Moisiu i tha Izraelit gjithçka urdhëroi Zoti për ta. 4 Kjo ndodhi pasi mundi Sihonin, mbretin e amoritëve, që banonte në Heshbon, dhe pasi mundi në Edrej Ogun, mbretin e Bashanit, që banonte në Ashtarot . 5 Kur ishin përtej Jordanit, në tokën e Moabit, Moisiu filloi të shtjellojë këtë ligj: 6 «Zoti, Perëndia ynë, na tha në malin Horeb: “Mjaft qëndruat në këtë mal. 7 Kthehuni, nisuni e hyni në malësinë e amoritëve dhe në krahinat fqinje, në Arabah, në malësi, në Shefelah, në Negev e në bregdet, në tokën e Kanaanit e të Libanit, deri te lumi i madh Eufrat. 8 Ja, jua kam vënë përpara vendin. Hyni dhe pushtoni tokën që Zoti iu betua t'ua japë etërve tuaj, Abrahamit, Isakut, Jakobit dhe pasardhësve të tyre”.
9 Asokohe ju thashë: “Nuk mund t'ju prij vetëm. 10 Zoti, Perëndia juaj, ju ka shumuar dhe sot, ja ku jeni, të shumtë sa yjet e qiellit. 11 Zoti, Perëndia i etërve tuaj, ju shtoftë edhe një mijë herë më shumë e ju bekoftë siç ju ka premtuar, 12 por si do t'i përballoj i vetëm peshën, barrën dhe zënkat tuaja? 13 Zgjidhni, pra, për çdo fis, burra të urtë, të zgjuar e të dijshëm, që t'jua caktoj si krerë”. 14 E ju m'u përgjigjët: “Mirë thua!”. 15 Atëherë i mora krerët e çdo fisi, burrat e urtë e të dijshëm, dhe i vura në krye si prijës të një mijë, të njëqind, të pesëdhjetë e të dhjetë vetave dhe si mbikëqyrës të fiseve. 16 Asokohe i urdhërova gjykatësit: “Dëgjojini vëllezërit tuaj e gjykojini me drejtësi, ata dhe të ardhurit mes tyre. 17 Mos mbani anën e askujt. Dëgjojeni si të voglin, edhe të madhin. Mos kini frikë askënd, sepse gjykimi i përket Perëndisë. Çështjet e vështira paraqitini tek unë e unë do t'i dëgjoj”. 18 Asokohe ju urdhërova gjithçka që duhet të bëni.
Vrojtuesit e tokës
19 Pastaj u nisëm nga Horebi, siç na urdhëroi Zoti, Perëndia ynë, dhe përshkuam tërë atë shkretëtirë të madhe e të tmerrshme, që patë rrugës së malësisë së amoritëve, derisa arritëm në Kadesh Barne. 20 Atëherë ju thashë: “Keni mbërritur në malësinë e amoritëve që po na jep Zoti, Perëndia ynë. 21 Ja, Zoti, Perëndia yt, ta ka vënë përpara tokën. Ngrihu e pushtoje siç të tha Zoti, Perëndia i etërve të tu. Mos ki frikë e mos u tremb!”.
22 Të gjithë ju m'u afruat e më thatë: “Të dërgojmë më parë disa njerëz, që të vëzhgojnë tokën, për të na treguar udhën nëpër të cilën do të ngjitemi dhe qytetet ku do të shkojmë”. 23 Kjo m'u duk gjë e mirë, prandaj zgjodha prej jush dymbëdhjetë veta, nga një për çdo fis. 24 Këta u nisën, iu ngjitën maleve dhe, si mbërritën në luginën e Eshkolit, e përgjuan. 25 Pastaj mblodhën disa fruta të tokës atje, që i sollën me vete, e na sollën këtë lajm: “Toka që po na jep Zoti, Perëndia ynë, është tokë e mirë”.
26 Por ju nuk deshët të shkonit e ngritët krye kundër urdhrit të Zotit, Perëndisë tuaj. 27 Murmuritët në tendat tuaja e thatë: “Zoti na urren, prandaj edhe na nxori nga toka e Egjiptit, për të na dorëzuar te amoritët, që të na zhbijnë. 28 Ku të ngjitemi? Vëllezërit na e futën frikën, duke thënë: populli i tyre është më i madh e më shtatlartë se i yni. Qytetet janë të mëdha e të fortifikuara deri në kupë të qiellit, madje atje vumë re edhe pasardhësit e anakitëve”. 29 Unë ju thashë: “Mos u tmerroni e mos kini frikë prej tyre! 30 Zoti, Perëndia juaj, që ju prin, ai vetë do të luftojë për ju ashtu siç bëri gjithçka për ju në Egjipt 31 e në shkretëtirë, ku patë sesi Zoti, Perëndia juaj, ju mbarti si fëmijë përgjatë gjithë udhës që ndërmorët derisa mbërritët në këtë vend”. 32 Megjithatë, ju nuk i zutë besë Zotit, Perëndisë tuaj, 33 atij që ju prin udhës për t'ju gjetur vendfushim, që natën ju prin me zjarr e ditën me re për t'ju treguar udhën që duhet të ndiqni.
Dënimi
34 Kur Zoti jua dëgjoi zërin, u zemërua e u betua: 35 “Asnjëri prej kësaj breznie të mbrapshtë nuk ka për ta parë tokën e mirë, që u betova t'ua jepja etërve tuaj, 36 përveç Kalebit, birit të Jefunehut. Ai ka për ta parë. Atij e pasardhësve të tij do t'ia jap tokën që shkeli me këmbë, se i qëndroi besnik Zotit”. 37 Zoti u zemërua edhe me mua për shkakun tuaj e më tha: “As ti nuk ke për të hyrë atje! 38 Jozuehu, biri i Nunit, që të shërben, ka për të hyrë. Jepi zemër, se ai do t'ia japë tokën si trashëgimi Izraelit. 39 Edhe të vegjlit tuaj, për të cilët thatë se do të zihen rob, do të hyjnë bashkë me fëmijët tuaj, që nuk dinë ende të ndajnë të mirën nga e keqja. Atyre do t'ua jap vendin e ata do ta pushtojnë. 40 Ndërsa ju, kthehuni e nisuni drejt shkretëtirës, udhës së detit të Kuq”.
41 Atëherë ju m'u përgjigjët e më thatë: “Mëkatuam kundër Zotit! Do të ngjitemi e do të shkojmë në luftë, siç na urdhëroi Zoti, Perëndia ynë”. Kështu, të gjithë ngjeshët armët e luftës dhe, me mendjelehtësi, iu ngjitët malësisë. 42 Por Zoti më tha: “Thuaju të mos ngjiten e të mos shkojnë në luftë, sepse unë nuk jam mes tyre, prandaj dhe do të munden nga armiqtë”. 43 Unë jua thashë, por ju nuk dëgjuat. Kështu, ngritët krye kundër Zotit e, me kryeneçësi, iu ngjitët malësisë. 44 Atëherë amoritët, malësorët e vendit, dolën për t'u ndeshur. Ju vërsulën si një tufë bletësh e ju shpartalluan nga Seiri deri në Hormah. 45 Pastaj u kthyet e vajtuat para Zotit, por ai nuk ju dëgjoi e as i vuri vesh vajtimit tuaj. 46 Kështu, ndenjët në Kadesh për një kohë të gjatë».
1 Οὗτοι οἱ λόγοι, οὓς ἐλάλησεν Μωυσῆς παντὶ Ισραηλ πέραν τοῦ Ιορδάνου ἐν τῇ ἐρήμῳ πρὸς δυσμαῖς πλησίον τῆς ἐρυθρᾶς ἀνὰ μέσον Φαραν, Τοφολ καὶ Λοβον καὶ Αυλων καὶ Καταχρύσεα· 2 ἕνδεκα ἡμερῶν ἐν Χωρηβ ὁδὸς ἐπ᾽ ὄρος Σηιρ ἕως Καδης Βαρνη. 3 καὶ ἐγενήθη ἐν τῷ τεσσαρακοστῷ ἔτει ἐν τῷ ἑνδεκάτῳ μηνὶ μιᾷ τοῦ μηνὸς ἐλάλησεν Μωυσῆς πρὸς πάντας υἱοὺς Ισραηλ κατὰ πάντα, ὅσα ἐνετείλατο κύριος αὐτῷ πρὸς αὐτούς. 4 μετὰ τὸ πατάξαι Σηων βασιλέα Αμορραίων τὸν κατοικήσαντα ἐν Εσεβων καὶ Ωγ βασιλέα τῆς Βασαν τὸν κατοικήσαντα ἐν Ασταρωθ καὶ ἐν Εδραϊν 5 ἐν τῷ πέραν τοῦ Ιορδάνου ἐν γῇ Μωαβ ἤρξατο Μωυσῆς διασαφῆσαι τὸν νόμον τοῦτον λέγων 6 Κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν ἐλάλησεν ἡμῖν ἐν Χωρηβ λέγων Ἱκανούσθω ὑμῖν κατοικεῖν ἐν τῷ ὄρει τούτῳ· 7 ἐπιστράφητε καὶ ἀπάρατε ὑμεῖς καὶ εἰσπορεύεσθε εἰς ὄρος Αμορραίων καὶ πρὸς πάντας τοὺς περιοίκους Αραβα εἰς ὄρος καὶ πεδίον καὶ πρὸς λίβα καὶ παραλίαν, γῆν Χαναναίων καὶ Ἀντιλίβανον ἕως τοῦ ποταμοῦ τοῦ μεγάλου Εὐφράτου. 8 ἴδετε παραδέδωκα ἐνώπιον ὑμῶν τὴν γῆν· εἰσπορευθέντες κληρονομήσατε τὴν γῆν, ἣν ὤμοσα τοῖς πατράσιν ὑμῶν τῷ Αβρααμ καὶ Ισαακ καὶ Ιακωβ δοῦναι αὐτοῖς καὶ τῷ σπέρματι αὐτῶν μετ᾽ αὐτούς. 9 καὶ εἶπα πρὸς ὑμᾶς ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ λέγων Οὐ δυνήσομαι μόνος φέρειν ὑμᾶς· 10 κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν ἐπλήθυνεν ὑμᾶς, καὶ ἰδού ἐστε σήμερον ὡσεὶ τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ τῷ πλήθει· 11 κύριος ὁ θεὸς τῶν πατέρων ὑμῶν προσθείη ὑμῖν ὡς ἐστὲ χιλιοπλασίως καὶ εὐλογήσαι ὑμᾶς, καθότι ἐλάλησεν ὑμῖν. 12 πῶς δυνήσομαι μόνος φέρειν τὸν κόπον ὑμῶν καὶ τὴν ὑπόστασιν ὑμῶν καὶ τὰς ἀντιλογίας ὑμῶν; 13 δότε ἑαυτοῖς ἄνδρας σοφοὺς καὶ ἐπιστήμονας καὶ συνετοὺς εἰς τὰς φυλὰς ὑμῶν, καὶ καταστήσω ἐφ᾽ ὑμῶν ἡγουμένους ὑμῶν. 14 καὶ ἀπεκρίθητέ μοι καὶ εἴπατε Καλὸν τὸ ῥῆμα, ὃ ἐλάλησας ποιῆσαι. 15 καὶ ἔλαβον ἐξ ὑμῶν ἄνδρας σοφοὺς καὶ ἐπιστήμονας καὶ συνετοὺς καὶ κατέστησα αὐτοὺς ἡγεῖσθαι ἐφ᾽ ὑμῶν χιλιάρχους καὶ ἑκατοντάρχους καὶ πεντηκοντάρχους καὶ δεκαδάρχους καὶ γραμματοεισαγωγεῖς τοῖς κριταῖς ὑμῶν. 16 καὶ ἐνετειλάμην τοῖς κριταῖς ὑμῶν ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ λέγων Διακούετε ἀνὰ μέσον τῶν ἀδελφῶν ὑμῶν καὶ κρίνατε δικαίως ἀνὰ μέσον ἀνδρὸς καὶ ἀνὰ μέσον ἀδελφοῦ καὶ ἀνὰ μέσον προσηλύτου αὐτοῦ. 17 οὐκ ἐπιγνώσῃ πρόσωπον ἐν κρίσει, κατὰ τὸν μικρὸν καὶ κατὰ τὸν μέγαν κρινεῖς, οὐ μὴ ὑποστείλῃ πρόσωπον ἀνθρώπου, ὅτι ἡ κρίσις τοῦ θεοῦ ἐστιν· καὶ τὸ ῥῆμα, ὃ ἐὰν σκληρὸν ᾖ ἀφ᾽ ὑμῶν, ἀνοίσετε αὐτὸ ἐπ᾽ ἐμέ, καὶ ἀκούσομαι αὐτό. 18 καὶ ἐνετειλάμην ὑμῖν ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ πάντας τοὺς λόγους, οὓς ποιήσετε.
19 Καὶ ἀπάραντες ἐκ Χωρηβ ἐπορεύθημεν πᾶσαν τὴν ἔρημον τὴν μεγάλην καὶ τὴν φοβερὰν ἐκείνην, ἣν εἴδετε, ὁδὸν ὄρους τοῦ Αμορραίου, καθότι ἐνετείλατο κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν ἡμῖν, καὶ ἤλθομεν ἕως Καδης Βαρνη. 20 καὶ εἶπα πρὸς ὑμᾶς Ἤλθατε ἕως τοῦ ὄρους τοῦ Αμορραίου, ὃ ὁ κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν δίδωσιν ὑμῖν. 21 ἴδετε παραδέδωκεν ὑμῖν κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν πρὸ προσώπου ὑμῶν τὴν γῆν· ἀναβάντες κληρονομήσατε, ὃν τρόπον εἶπεν κύριος ὁ θεὸς τῶν πατέρων ὑμῶν ὑμῖν· μὴ φοβεῖσθε μηδὲ δειλιάσητε. 22 καὶ προσήλθατέ μοι πάντες καὶ εἴπατε Ἀποστείλωμεν ἄνδρας προτέρους ἡμῶν, καὶ ἐφοδευσάτωσαν ἡμῖν τὴν γῆν καὶ ἀναγγειλάτωσαν ἡμῖν ἀπόκρισιν τὴν ὁδόν, δι᾽ ἧς ἀναβησόμεθα ἐν αὐτῇ, καὶ τὰς πόλεις, εἰς ἃς εἰσπορευσόμεθα εἰς αὐτάς. 23 καὶ ἤρεσεν ἐναντίον μου τὸ ῥῆμα, καὶ ἔλαβον ἐξ ὑμῶν δώδεκα ἄνδρας, ἄνδρα ἕνα κατὰ φυλήν. 24 καὶ ἐπιστραφέντες ἀνέβησαν εἰς τὸ ὄρος καὶ ἤλθοσαν ἕως Φάραγγος βότρυος καὶ κατεσκόπευσαν αὐτήν. 25 καὶ ἐλάβοσαν ἐν ταῖς χερσὶν αὐτῶν ἀπὸ τοῦ καρποῦ τῆς γῆς καὶ κατήνεγκαν πρὸς ἡμᾶς καὶ ἔλεγον Ἀγαθὴ ἡ γῆ, ἣν κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν δίδωσιν ἡμῖν. 26 καὶ οὐκ ἠθελήσατε ἀναβῆναι καὶ ἠπειθήσατε τῷ ῥήματι κυρίου τοῦ θεοῦ ὑμῶν 27 καὶ διεγογγύζετε ἐν ταῖς σκηναῖς ὑμῶν καὶ εἴπατε Διὰ τὸ μισεῖν κύριον ἡμᾶς ἐξήγαγεν ἡμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου παραδοῦναι ἡμᾶς εἰς χεῖρας Αμορραίων ἐξολεθρεῦσαι ἡμᾶς. 28 ποῦ ἡμεῖς ἀναβαίνομεν; οἱ ἀδελφοὶ ὑμῶν ἀπέστησαν ὑμῶν τὴν καρδίαν λέγοντες Ἔθνος μέγα καὶ πολὺ καὶ δυνατώτερον ἡμῶν καὶ πόλεις μεγάλαι καὶ τετειχισμέναι ἕως τοῦ οὐρανοῦ, ἀλλὰ καὶ υἱοὺς γιγάντων ἑωράκαμεν ἐκεῖ. 29 καὶ εἶπα πρὸς ὑμᾶς Μὴ πτήξητε μηδὲ φοβηθῆτε ἀπ᾽ αὐτῶν· 30 κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν ὁ προπορευόμενος πρὸ προσώπου ὑμῶν αὐτὸς συνεκπολεμήσει αὐτοὺς μεθ᾽ ὑμῶν κατὰ πάντα, ὅσα ἐποίησεν ὑμῖν ἐν γῇ Αἰγύπτῳ 31 καὶ ἐν τῇ ἐρήμῳ ταύτῃ, ἣν εἴδετε, ὡς ἐτροφοφόρησέν σε κύριος ὁ θεός σου, ὡς εἴ τις τροφοφορήσει ἄνθρωπος τὸν υἱὸν αὐτοῦ, κατὰ πᾶσαν τὴν ὁδόν, ἣν ἐπορεύθητε, ἕως ἤλθετε εἰς τὸν τόπον τοῦτον. 32 καὶ ἐν τῷ λόγῳ τούτῳ οὐκ ἐνεπιστεύσατε κυρίῳ τῷ θεῷ ὑμῶν, 33 ὃς προπορεύεται πρότερος ὑμῶν ἐν τῇ ὁδῷ ἐκλέγεσθαι ὑμῖν τόπον ὁδηγῶν ὑμᾶς ἐν πυρὶ νυκτὸς δεικνύων ὑμῖν τὴν ὁδόν, καθ᾽ ἣν πορεύεσθε ἐπ᾽ αὐτῆς, καὶ ἐν νεφέλῃ ἡμέρας. 34 καὶ ἤκουσεν κύριος τὴν φωνὴν τῶν λόγων ὑμῶν καὶ παροξυνθεὶς ὤμοσεν λέγων 35 Εἰ ὄψεταί τις τῶν ἀνδρῶν τούτων τὴν ἀγαθὴν ταύτην γῆν, ἣν ὤμοσα τοῖς πατράσιν αὐτῶν, 36 πλὴν Χαλεβ υἱὸς Ιεφοννη, οὗτος ὄψεται αὐτήν, καὶ τούτῳ δώσω τὴν γῆν, ἐφ᾽ ἣν ἐπέβη, καὶ τοῖς υἱοῖς αὐτοῦ διὰ τὸ προσκεῖσθαι αὐτὸν τὰ πρὸς κύριον. 37 καὶ ἐμοὶ ἐθυμώθη κύριος δι᾽ ὑμᾶς λέγων Οὐδὲ σὺ οὐ μὴ εἰσέλθῃς ἐκεῖ· 38 Ἰησοῦς υἱὸς Ναυη ὁ παρεστηκώς σοι, οὗτος εἰσελεύσεται ἐκεῖ· αὐτὸν κατίσχυσον, ὅτι αὐτὸς κατακληρονομήσει αὐτὴν τῷ Ισραηλ. 39 καὶ πᾶν παιδίον νέον, ὅστις οὐκ οἶδεν σήμερον ἀγαθὸν ἢ κακόν, οὗτοι εἰσελεύσονται ἐκεῖ, καὶ τούτοις δώσω αὐτήν, καὶ αὐτοὶ κληρονομήσουσιν αὐτήν. 40 καὶ ὑμεῖς ἐπιστραφέντες ἐστρατοπεδεύσατε εἰς τὴν ἔρημον ὁδὸν τὴν ἐπὶ τῆς ἐρυθρᾶς θαλάσσης. 41 καὶ ἀπεκρίθητέ μοι καὶ εἴπατε Ἡμάρτομεν ἔναντι κυρίου τοῦ θεοῦ ἡμῶν· ἡμεῖς ἀναβάντες πολεμήσομεν κατὰ πάντα, ὅσα ἐνετείλατο κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν ἡμῖν. καὶ ἀναλαβόντες ἕκαστος τὰ σκεύη τὰ πολεμικὰ αὐτοῦ καὶ συναθροισθέντες ἀνεβαίνετε εἰς τὸ ὄρος. 42 καὶ εἶπεν κύριος πρός με Εἰπὸν αὐτοῖς Οὐκ ἀναβήσεσθε οὐδὲ μὴ πολεμήσετε, οὐ γάρ εἰμι μεθ᾽ ὑμῶν· καὶ οὐ μὴ συντριβῆτε ἐνώπιον τῶν ἐχθρῶν ὑμῶν. 43 καὶ ἐλάλησα ὑμῖν, καὶ οὐκ εἰσηκούσατέ μου καὶ παρέβητε τὸ ῥῆμα κυρίου καὶ παραβιασάμενοι ἀνέβητε εἰς τὸ ὄρος. 44 καὶ ἐξῆλθεν ὁ Αμορραῖος ὁ κατοικῶν ἐν τῷ ὄρει ἐκείνῳ εἰς συνάντησιν ὑμῖν καὶ κατεδίωξαν ὑμᾶς, ὡς εἰ ποιήσαισαν αἱ μέλισσαι, καὶ ἐτίτρωσκον ὑμᾶς ἀπὸ Σηιρ ἕως Ερμα. 45 καὶ καθίσαντες ἐκλαίετε ἔναντι κυρίου, καὶ οὐκ εἰσήκουσεν κύριος τῆς φωνῆς ὑμῶν οὐδὲ προσέσχεν ὑμῖν. 46 καὶ ἐνεκάθησθε ἐν Καδης ἡμέρας πολλάς, ὅσας ποτὲ ἡμέρας ἐνεκάθησθε.