Teaching about Divorce
(Mt 19.1‑12)1 Καὶ ἐκεῖθεν ἀναστὰς ἔρχεται εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἰουδαίας [καὶ] πέραν τοῦ Ἰορδάνου, καὶ συμπορεύονται πάλιν ὄχλοι πρὸς αὐτόν, καὶ ὡς εἰώθει πάλιν ἐδίδασκεν αὐτούς. 2 καὶ προσελθόντες Φαρισαῖοι ἐπηρώτων αὐτὸν εἰ ἔξεστιν ἀνδρὶ γυναῖκα ἀπολῦσαι, πειράζοντες αὐτόν. 3 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς, Τί ὑμῖν ἐνετείλατο Μωϋσῆς; 4 οἱ δὲ εἶπαν, Ἐπέτρεψεν Μωϋσῆς βιβλίον ἀποστασίου γράψαι καὶ ἀπολῦσαι. 5 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς, Πρὸς τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν ἔγραψεν ὑμῖν τὴν ἐντολὴν ταύτην. 6 ἀπὸ δὲ ἀρχῆς κτίσεως ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς · 7 ἕνεκεν τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα αὐτοῦ καὶ τὴν μητέρα [καὶ προσκολληθήσεται πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ ] , 8 καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν· ὥστε οὐκέτι εἰσὶν δύο ἀλλὰ μία σάρξ. 9 ὃ οὖν ὁ θεὸς συνέζευξεν ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω. 10 Καὶ εἰς τὴν οἰκίαν πάλιν οἱ μαθηταὶ περὶ τούτου ἐπηρώτων αὐτόν. 11 καὶ λέγει αὐτοῖς, Ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ γαμήσῃ ἄλλην μοιχᾶται ἐπ᾽ αὐτήν· 12 καὶ ἐὰν αὐτὴ ἀπολύσασα τὸν ἄνδρα αὐτῆς γαμήσῃ ἄλλον μοιχᾶται.
Little Children Blessed
(Mt 19.13‑15Lk 18.15‑17)13 Καὶ προσέφερον αὐτῷ παιδία ἵνα αὐτῶν ἅψηται· οἱ δὲ μαθηταὶ ἐπετίμησαν αὐτοῖς. 14 ἰδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ἠγανάκτησεν καὶ εἶπεν αὐτοῖς, Ἄφετε τὰ παιδία ἔρχεσθαι πρός με, μὴ κωλύετε αὐτά, τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ. 15 ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὃς ἂν μὴ δέξηται τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ ὡς παιδίον, οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς αὐτήν. 16 καὶ ἐναγκαλισάμενος αὐτὰ κατευλόγει τιθεὶς τὰς χεῖρας ἐπ᾽ αὐτά.
The Rich Man
(Mt 19.16‑30Lk 18.18‑30)17 Καὶ ἐκπορευομένου αὐτοῦ εἰς ὁδὸν προσδραμὼν εἷς καὶ γονυπετήσας αὐτὸν ἐπηρώτα αὐτόν, Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ποιήσω ἵνα ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; 18 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ, Τί με λέγεις ἀγαθόν; οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ μὴ εἷς ὁ θεός. 19 τὰς ἐντολὰς οἶδας· Μὴ φονεύσῃς, Μὴ μοιχεύσῃς, Μὴ κλέψῃς, Μὴ ψευδομαρτυρήσῃς , Μὴ ἀποστερήσῃς, Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα. 20 ὁ δὲ ἔφη αὐτῷ, Διδάσκαλε, ταῦτα πάντα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου. 21 ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐμβλέψας αὐτῷ ἠγάπησεν αὐτὸν καὶ εἶπεν αὐτῷ, Ἕν σε ὑστερεῖ· ὕπαγε, ὅσα ἔχεις πώλησον καὶ δὸς [τοῖς] πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. 22 ὁ δὲ στυγνάσας ἐπὶ τῷ λόγῳ ἀπῆλθεν λυπούμενος· ἦν γὰρ ἔχων κτήματα πολλά.
23 Καὶ περιβλεψάμενος ὁ Ἰησοῦς λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ, Πῶς δυσκόλως οἱ τὰ χρήματα ἔχοντες εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσελεύσονται. 24 οἱ δὲ μαθηταὶ ἐθαμβοῦντο ἐπὶ τοῖς λόγοις αὐτοῦ. ὁ δὲ Ἰησοῦς πάλιν ἀποκριθεὶς λέγει αὐτοῖς, Τέκνα, πῶς δύσκολόν ἐστιν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσελθεῖν· 25 εὐκοπώτερόν ἐστιν κάμηλον διὰ [τῆς] τρυμαλιᾶς [τῆς] ῥαφίδος διελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσελθεῖν. 26 οἱ δὲ περισσῶς ἐξεπλήσσοντο λέγοντες πρὸς ἑαυτούς, Καὶ τίς δύναται σωθῆναι; 27 ἐμβλέψας αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγει, Παρὰ ἀνθρώποις ἀδύνατον, ἀλλ᾽ οὐ παρὰ θεῷ· πάντα γὰρ δυνατὰ παρὰ τῷ θεῷ. 28 Ἤρξατο λέγειν ὁ Πέτρος αὐτῷ, Ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήκαμέν σοι. 29 ἔφη ὁ Ἰησοῦς, Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδείς ἐστιν ὃς ἀφῆκεν οἰκίαν ἢ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰς ἢ μητέρα ἢ πατέρα ἢ τέκνα ἢ ἀγροὺς ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ ἕνεκεν τοῦ εὐαγγελίου, 30 ἐὰν μὴ λάβῃ ἑκατονταπλασίονα νῦν ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ οἰκίας καὶ ἀδελφοὺς καὶ ἀδελφὰς καὶ μητέρας καὶ τέκνα καὶ ἀγροὺς μετὰ διωγμῶν, καὶ ἐν τῷ αἰῶνι τῷ ἐρχομένῳ ζωὴν αἰώνιον. 31 πολλοὶ δὲ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι καὶ [οἱ] ἔσχατοι πρῶτοι.
A Third Time Jesus Foretells His Death and Resurrection
(Mt 20.17‑19Lk 18.31‑34)32 Ἦσαν δὲ ἐν τῇ ὁδῷ ἀναβαίνοντες εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ ἦν προάγων αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς, καὶ ἐθαμβοῦντο, οἱ δὲ ἀκολουθοῦντες ἐφοβοῦντο. καὶ παραλαβὼν πάλιν τοὺς δώδεκα ἤρξατο αὐτοῖς λέγειν τὰ μέλλοντα αὐτῷ συμβαίνειν 33 ὅτι Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ τοῖς γραμματεῦσιν, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν 34 καὶ ἐμπαίξουσιν αὐτῷ καὶ ἐμπτύσουσιν αὐτῷ καὶ μαστιγώσουσιν αὐτὸν καὶ ἀποκτενοῦσιν, καὶ μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀναστήσεται.
The Request of James and John
(Mt 20.20‑28)35 Καὶ προσπορεύονται αὐτῷ Ἰάκωβος καὶ Ἰωάννης οἱ υἱοὶ Ζεβεδαίου λέγοντες αὐτῷ, Διδάσκαλε, θέλομεν ἵνα ὃ ἐὰν αἰτήσωμέν σε ποιήσῃς ἡμῖν. 36 ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς, Τί θέλετέ [με] ποιήσω ὑμῖν; 37 οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ, Δὸς ἡμῖν ἵνα εἷς σου ἐκ δεξιῶν καὶ εἷς ἐξ ἀριστερῶν καθίσωμεν ἐν τῇ δόξῃ σου. 38 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς, Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω ἢ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆναι; 39 οἱ δὲ εἶπαν αὐτῷ, Δυνάμεθα. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς, Τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω πίεσθε καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε, 40 τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου ἢ ἐξ εὐωνύμων οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ᾽ οἷς ἡτοίμασται. 41 Καὶ ἀκούσαντες οἱ δέκα ἤρξαντο ἀγανακτεῖν περὶ Ἰακώβου καὶ Ἰωάννου. 42 καὶ προσκαλεσάμενος αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς λέγει αὐτοῖς, Οἴδατε ὅτι οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι αὐτῶν κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν. 43 οὐχ οὕτως δέ ἐστιν ἐν ὑμῖν, ἀλλ᾽ ὃς ἂν θέλῃ μέγας γενέσθαι ἐν ὑμῖν ἔσται ὑμῶν διάκονος, 44 καὶ ὃς ἂν θέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι πρῶτος ἔσται πάντων δοῦλος· 45 καὶ γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθεν διακονηθῆναι ἀλλὰ διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν.
The Healing of Blind Bartimaeus
(Mt 20.29‑34Lk 18.35‑43)46 Καὶ ἔρχονται εἰς Ἰεριχώ. καὶ ἐκπορευομένου αὐτοῦ ἀπὸ Ἰεριχὼ καὶ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ καὶ ὄχλου ἱκανοῦ ὁ υἱὸς Τιμαίου Βαρτιμαῖος, τυφλὸς προσαίτης, ἐκάθητο παρὰ τὴν ὁδόν. 47 καὶ ἀκούσας ὅτι Ἰησοῦς ὁ Ναζαρηνός ἐστιν ἤρξατο κράζειν καὶ λέγειν, Υἱὲ Δαυὶδ Ἰησοῦ, ἐλέησόν με. 48 καὶ ἐπετίμων αὐτῷ πολλοὶ ἵνα σιωπήσῃ· ὁ δὲ πολλῷ μᾶλλον ἔκραζεν, Υἱὲ Δαυίδ, ἐλέησόν με. 49 καὶ στὰς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν, Φωνήσατε αὐτόν. καὶ φωνοῦσιν τὸν τυφλὸν λέγοντες αὐτῷ, Θάρσει, ἔγειρε, φωνεῖ σε. 50 ὁ δὲ ἀποβαλὼν τὸ ἱμάτιον αὐτοῦ ἀναπηδήσας ἦλθεν πρὸς τὸν Ἰησοῦν. 51 καὶ ἀποκριθεὶς αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν, Τί σοι θέλεις ποιήσω; ὁ δὲ τυφλὸς εἶπεν αὐτῷ, Ραββουνι, ἵνα ἀναβλέψω. 52 καὶ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ, Ὕπαγε, ἡ πίστις σου σέσωκέν σε. καὶ εὐθὺς ἀνέβλεψεν καὶ ἠκολούθει αὐτῷ ἐν τῇ ὁδῷ.
1 Edhe si u ngre ateje, vien ndë sinoret të Judhesë, për përtej Jordhanit; edhe përsëri shkojnë bashkë tek ay gjëndëje; edhe sikundrë e kish zakon, përsëri i mësonte.
2 Edhe si i erdhë përanë Farisejtë, e pyetnë, tuke ngar’ atë: “Ndë qoftë se ësht’ e udhësë burri ta lëshojë gruanë?”
3 Edhe ay u përgjeq e u tha atyre: “Ç’u ka porositurë juve Mojsiu?”
4 Edhe ata thanë: “Mojsiu na la të shkruhetë kart’ e ndarëjesë, edhe ta lëshojë.”
5 Edhe Jisuj u përgjeq e u tha atyre: “Për zëmërën’ e ashpërë tuajënë u shkroj juve këtë porosi;
6 Po që ndë krye të herësë, që kurë se është kriuarë bota Perëndia bëri ata mashkull’ edhe femërë.
7 “Për këtë punë njeriu do të lërë tatën’ e t’ëmënë, edhe do të ngjitetë pas gruasë ti,
8 Edhe do të jenë të dy ndë një mish.” Kaqë sa nuk’ janë më dy, po një mish.
9 Atë pra që Perëndia e bëri parë, njeriu le të mos e ndajë.”
10 Edhe ndë shtëpit përsëri e pyetnë nxënësit’e ti për gjithatë gjë.
11 Edhe ay u thot’ atyre: “Kush të lëshojë gruan’ e ti, edhe të martonetë me tiatërë, kurvëron mb’atë.
12 Edhe gruaja ndë lëshoftë burrin’ e saj, edhe të martonetë me tiatërë, kurvëron.”
13 Atëhere i prunë çuna të vegjëlë, që t’i prekë; edhe nënësitë i qërtonin’ ata që i bininë.
14 Po Jisuj kur pa, u zemërua, edhe u tha atyre: “Lini çunat’ e vegjëlë të vinë tek unë, edhe mos i ndalni; sepse për të tillë është mbëretëria ë Perëndisë.
15 Me të vërtetë po u them juve: Kush të mos presë mbëretërin’ e Perëndisë posi një çun të vogëlë, nukë do të ryjë nd’atë.”
16 Edhe si i mori ndë krah, vuri duartë mbi ata, edhe i bekoj.
17 Edhe ay tuke dalurë mb’udhë, një njeri u lëshua me vrap, edhe ra mbë gjunj përpara ati, edhe e pyeste: “Mësonjës i mirë, ç’të bëj që të trashëgoj jetën’e pasosurë?”
18 Edhe Jisuj i tha: “Ç’më thua i mirë? Asndonjë s’ësht’i mirë, përveç një Perëndi.
19 I di porositë: “Mos kurvërojsh. Mos vraç. Mos viethç. Mos bëjsh martiri të rreme. Mos bëjsh dëm. Ndero tët at’ e tët ëmë”.
20 Edhe ay u përgjeq, e i tha: “Mësonjës, këto i kam ruajturë që mbë të rit tim.”
21 Edhe Jisuj shtyri sytë mb’atë, edhe e deshi, edhe i tha: “Një gjë të mbetetë: shko e shit sa ke, edhe epua të vobegjet, edhe do të kesh thesar ndë qiell; edhe eja, ngre kryqnë, e ecë pas meje.”
22 Po ati i erdhi liksht për fialënë, e iku hidhëruarë; sepse kish gjë shumë.
23 Edhe Jisuj si vuri re përqark, u tha nxënëset ti: “Sa me të vështirë do të ryjënë ndë mbëretërit të Perëndisë ata që kanë gjë!”
24 Edhe nxënësitë tmeroneshinë për fialët’e ati. Po Jisuj përsëri u përgjeq e u tha atyre: “Dielm, sa e vështirëshime është të ryjënë ndë mbëretërit të Perëndisë ata që shpërejënë mbë gjët!
25 Më kollaj është të shkojë kamilla ndëpër vërë të gjylpërësë, se i pasuri të ryjë ndë mbëretërit të Perëndisë.”
26 Edhe ata çuditeshinë tepërë, tuke thënë me vetëhen’ e tyre: “Vallë cili munt të shpëtojë?”
27 Edhe Jisuj si shtyri sytë mb’ata, tha: “Te njerëzitë është punë që s’munt të bënetë , po te Perëndia jo; sepse të gjitha munt të bënenë te Perëndia.
28 Edhe Pietri zuri t’i thotë: “Na neve tek lam të gjitha, edhe erthmë pas teje.”
29 Edhe Jisuj u përgjeq, e tha: “Me të vërtetë po u thom juve, se asndonjë s’ësht’ ay që la shtëpi, a vëllezërë, a motëra, a atë, a mëmë, a grua, a dielm, a ara, për punë time edhe t’ungjillit,
30 Që të mos marrë një qint për një tani ndë këtë kohë, shtëpi, e vëllezërë, e motëra, e mëma, e dielm, e ara, bashkë me të ndiekura, edhe ndë jetët që vien jetë të pasosurë.
31 Po shumë të parë do të jenë të prapsëmë, edhe të prapësmitë të parë.”
32 Edhe ishinë mb’udhë tuke hipurë ndë Jerusalim; edhe Jisuj ishte tuke shkuarë përpara atyreve; edhe ata çuditeshinë, edhe vininë prapa tuke pasurë frikë. Edhe ay mori përanë përsëri të dy-mbë-dhietëtë, e zuri t’u thot’ ato punë që do t’i gjanin’ati.
33 “Se na te po hipëjmë ndë Jerusalim, edhe i bir’ i njeriut do t’epetë ndër duar të kryepriftëret edhe të shkronjëset, edhe do ta gjykojënë për vdekëje, edhe do ta apënë ndër duar të kombevet.
34 Edhe do ta përqeshjënë, edhe do ta rrahënë me shufrë, edhe do ta pështyjnë ndër sy, edhe do ta vrasënë, edhe të tretënë ditë do të ngjalletë.”
35 Edhe atëhere vinë tek ay Jakovi edhe Joanni, të bijt’e Zevedheut, tuke thënë: “Mësonjës, duamë të na bëjsh atë që të lypëjmë.”
36 Edhe ay u tha atyre: “Ç’doni t’u bëj unë juve?”
37 Edhe ata i thanë: “Epna që të rrimë, një prej së diathtësë sate, edhe një prej së mëngjërësë sate ndë lavdi tënde.”
38 Po Jisuj u tha atyre: “S’dini se ç’lypni; munt të pini atë potirrë që pi unë, edhe të pagëzoneni me atë pagëzimnë që pagëzonem unë?
39 Edhe ata i thanë: “Muntmë.” Edhe Jisuj u tha atyre: “Atë potirrë që pi unë, do ta pini, edhe me atë pagëzimnë që pagëzonem unë, do të pagëzoneni.
40 Po të rrini prej së diathtësë sime e prej së mëngjërësë sime, nuk’ është puna ime ta ap, po do t’u epet’ atyreve , që është bërë gati për ata.
41 Edhe të dhietëtë kur dëgjuanë, zunë të zemëronenë për Jokovin’ edhe për Joanninë.
42 Po Jisuj si i thirri përanë, u thot’ atyre: “E dini se ata që dukenë se urdhërojënë kombetë, pushtojën’ ata; edhe të mëdhejt’ e atyreve urdhërojën’ ata.
43 Po nukë do të jetë kështu ndër ju; po kush të dojë të bënetë i math ndër ju, do të jetë shërbëtori juaj.
44 Edhe kush të dojë prej jush të bënet’ i parë, do të jetë shërbëtori të gjithëve;
45 Sepse edhe i bir’ i njeriut nuk’ erdhi të shërbenetë, po të shërbejë, edhe të apë jetën’ e ti shpërblim për shumë vetë. ”
46 Pastaj vinë ndë Jeriho; edhe ay si doli prej Jerihosë bashkë me nxënësit’ e ti, edhe mjaft gjëndëje, Vartimeu i verburë, i bir’ i Timeut, rrinte përan’ udhësë tuke lypurë.
47 Edhe kur dëgjoj se është Jisu Nazoreasi, zu të bërtasë e të thotë: “Jisu, i bir’ Dhavidhit, përdëllemë.”
48 Edhe shumë vetë e qërtoninë, që të mos bëjë zë; po ay shumë më tepërë bërtiste: “I bir’ i Dhavidhit, përdëllemë.”
49 Edhe Jisuj qëndroj, e tha të thërritetë; edhe ata thërresënë të verburinë, e i thonë: Merr zemërë, ngreu; po të thërret.
50 Edhe ay si hodhi rroben’ e ti, u ngre e erdhi te Jisuj.
51 Edhe Jisuj u përgjeq, e i tha: “Ç’do të të bëj unë?” Edhe i verburi i tha: “Ravvi, që të hap sytë.”
52 Edhe Jisuj i tha: “Shko; besa jote të shpëtoj.” Edhe përnjëherë hapi sytë, edhe i vinte pas Jisujt mb’udhë.