The Parable of the Marriage Feast
(Lk 14.15‑24)
1 Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς πάλιν εἶπεν ἐν παραβολαῖς αὐτοῖς λέγων, 2 Ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὅστις ἐποίησεν γάμους τῷ υἱῷ αὐτοῦ. 3 καὶ ἀπέστειλεν τοὺς δούλους αὐτοῦ καλέσαι τοὺς κεκλημένους εἰς τοὺς γάμους, καὶ οὐκ ἤθελον ἐλθεῖν. 4 πάλιν ἀπέστειλεν ἄλλους δούλους λέγων, Εἴπατε τοῖς κεκλημένοις, Ἰδοὺ τὸ ἄριστόν μου ἡτοίμακα, οἱ ταῦροί μου καὶ τὰ σιτιστὰ τεθυμένα καὶ πάντα ἕτοιμα· δεῦτε εἰς τοὺς γάμους. 5 οἱ δὲ ἀμελήσαντες ἀπῆλθον, ὃς μὲν εἰς τὸν ἴδιον ἀγρόν, ὃς δὲ ἐπὶ τὴν ἐμπορίαν αὐτοῦ· 6 οἱ δὲ λοιποὶ κρατήσαντες τοὺς δούλους αὐτοῦ ὕβρισαν καὶ ἀπέκτειναν. 7 ὁ δὲ βασιλεὺς ὠργίσθη καὶ πέμψας τὰ στρατεύματα αὐτοῦ ἀπώλεσεν τοὺς φονεῖς ἐκείνους καὶ τὴν πόλιν αὐτῶν ἐνέπρησεν. 8 τότε λέγει τοῖς δούλοις αὐτοῦ, Ὁ μὲν γάμος ἕτοιμός ἐστιν, οἱ δὲ κεκλημένοι οὐκ ἦσαν ἄξιοι· 9 πορεύεσθε οὖν ἐπὶ τὰς διεξόδους τῶν ὁδῶν καὶ ὅσους ἐὰν εὕρητε καλέσατε εἰς τοὺς γάμους. 10 καὶ ἐξελθόντες οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι εἰς τὰς ὁδοὺς συνήγαγον πάντας οὓς εὗρον, πονηρούς τε καὶ ἀγαθούς· καὶ ἐπλήσθη ὁ γάμος ἀνακειμένων. 11 εἰσελθὼν δὲ ὁ βασιλεὺς θεάσασθαι τοὺς ἀνακειμένους εἶδεν ἐκεῖ ἄνθρωπον οὐκ ἐνδεδυμένον ἔνδυμα γάμου, 12 καὶ λέγει αὐτῷ, Ἑταῖρε, πῶς εἰσῆλθες ὧδε μὴ ἔχων ἔνδυμα γάμου; ὁ δὲ ἐφιμώθη. 13 τότε ὁ βασιλεὺς εἶπεν τοῖς διακόνοις, Δήσαντες αὐτοῦ πόδας καὶ χεῖρας ἐκβάλετε αὐτὸν εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. 14 πολλοὶ γάρ εἰσιν κλητοί, ὀλίγοι δὲ ἐκλεκτοί.
Paying Taxes to Caesar
(Mk 12.13‑17Lk 20.20‑26)
15 Τότε πορευθέντες οἱ Φαρισαῖοι συμβούλιον ἔλαβον ὅπως αὐτὸν παγιδεύσωσιν ἐν λόγῳ. 16 καὶ ἀποστέλλουσιν αὐτῷ τοὺς μαθητὰς αὐτῶν μετὰ τῶν Ἡρῳδιανῶν λέγοντες, Διδάσκαλε, οἴδαμεν ὅτι ἀληθὴς εἶ καὶ τὴν ὁδὸν τοῦ θεοῦ ἐν ἀληθείᾳ διδάσκεις καὶ οὐ μέλει σοι περὶ οὐδενός· οὐ γὰρ βλέπεις εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων. 17 εἰπὲ οὖν ἡμῖν τί σοι δοκεῖ· ἔξεστιν δοῦναι κῆνσον Καίσαρι ἢ οὔ; 18 γνοὺς δὲ ὁ Ἰησοῦς τὴν πονηρίαν αὐτῶν εἶπεν, Τί με πειράζετε, ὑποκριταί; 19 ἐπιδείξατέ μοι τὸ νόμισμα τοῦ κήνσου. οἱ δὲ προσήνεγκαν αὐτῷ δηνάριον. 20 καὶ λέγει αὐτοῖς, Τίνος ἡ εἰκὼν αὕτη καὶ ἡ ἐπιγραφή; 21 λέγουσιν αὐτῷ, Καίσαρος. τότε λέγει αὐτοῖς, Ἀπόδοτε οὖν τὰ Καίσαρος Καίσαρι καὶ τὰ τοῦ θεοῦ τῷ θεῷ. 22 καὶ ἀκούσαντες ἐθαύμασαν, καὶ ἀφέντες αὐτὸν ἀπῆλθαν.
The Question about the Resurrection
(Mk 12.18‑27Lk 20.27‑40)
23 Ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ προσῆλθον αὐτῷ Σαδδουκαῖοι, λέγοντες μὴ εἶναι ἀνάστασιν, καὶ ἐπηρώτησαν αὐτὸν 24 λέγοντες, Διδάσκαλε, Μωϋσῆς εἶπεν, Ἐάν τις ἀποθάνῃ μὴ ἔχων τέκνα, ἐπιγαμβρεύσει ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ ἀναστήσει σπέρμα τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ. 25 ἦσαν δὲ παρ᾽ ἡμῖν ἑπτὰ ἀδελφοί· καὶ ὁ πρῶτος γήμας ἐτελεύτησεν, καὶ μὴ ἔχων σπέρμα ἀφῆκεν τὴν γυναῖκα αὐτοῦ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ· 26 ὁμοίως καὶ ὁ δεύτερος καὶ ὁ τρίτος ἕως τῶν ἑπτά. 27 ὕστερον δὲ πάντων ἀπέθανεν ἡ γυνή. 28 ἐν τῇ ἀναστάσει οὖν τίνος τῶν ἑπτὰ ἔσται γυνή; πάντες γὰρ ἔσχον αὐτήν· 29 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς, Πλανᾶσθε μὴ εἰδότες τὰς γραφὰς μηδὲ τὴν δύναμιν τοῦ θεοῦ· 30 ἐν γὰρ τῇ ἀναστάσει οὔτε γαμοῦσιν οὔτε γαμίζονται, ἀλλ᾽ ὡς ἄγγελοι ἐν τῷ οὐρανῷ εἰσιν. 31 περὶ δὲ τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν οὐκ ἀνέγνωτε τὸ ῥηθὲν ὑμῖν ὑπὸ τοῦ θεοῦ λέγοντος, 32 Ἐγώ εἰμι ὁ θεὸς Ἀβραὰμ καὶ ὁ θεὸς Ἰσαὰκ καὶ ὁ θεὸς Ἰακώβ; οὐκ ἔστιν [ὁ] θεὸς νεκρῶν ἀλλὰ ζώντων. 33 καὶ ἀκούσαντες οἱ ὄχλοι ἐξεπλήσσοντο ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ.
The Great Commandment
(Mk 12.28‑34Lk 10.25‑28)
34 Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἀκούσαντες ὅτι ἐφίμωσεν τοὺς Σαδδουκαίους συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτό, 35 καὶ ἐπηρώτησεν εἷς ἐξ αὐτῶν [νομικὸς] πειράζων αὐτόν, 36 Διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ μεγάλη ἐν τῷ νόμῳ; 37 ὁ δὲ ἔφη αὐτῷ, Ἀγαπήσεις κύριον τὸν θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· 38 αὕτη ἐστὶν ἡ μεγάλη καὶ πρώτη ἐντολή. 39 δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ, Ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. 40 ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος κρέμαται καὶ οἱ προφῆται.
The Question about David’s Son
(Mk 12.35‑37Lk 20.41‑44)
41 Συνηγμένων δὲ τῶν Φαρισαίων ἐπηρώτησεν αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς 42 λέγων, Τί ὑμῖν δοκεῖ περὶ τοῦ Χριστοῦ; τίνος υἱός ἐστιν; λέγουσιν αὐτῷ, Τοῦ Δαυίδ. 43 λέγει αὐτοῖς, Πῶς οὖν Δαυὶδ ἐν πνεύματι καλεῖ αὐτὸν κύριον λέγων,
44 Εἶπεν κύριος τῷ κυρίῳ μου,
Κάθου ἐκ δεξιῶν μου,
ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποκάτω τῶν ποδῶν σου;
45 εἰ οὖν Δαυὶδ καλεῖ αὐτὸν κύριον, πῶς υἱὸς αὐτοῦ ἐστιν; 46 καὶ οὐδεὶς ἐδύνατο ἀποκριθῆναι αὐτῷ λόγον οὐδὲ ἐτόλμησέν τις ἀπ᾽ ἐκείνης τῆς ἡμέρας ἐπερωτῆσαι αὐτὸν οὐκέτι.
1 Edhe Jisuj u përgjeq përsëri e u tha atyre me paravolia, tuke thënë:
2 “Mbëretëri’ e qiejevet gjan me një njeri mbëret, i cili bëri dasmë për të birr’ e ti;
3 Edhe dërgoj shërbëtorët’ e ti të thërresën’ ata që qenë ftuarë ndë dasmët, po nukë deshnë të vinjënë.
4 Përsëri dërgoj të tierë shërbëtorë, tuke thënë: Thoni atyre që janë ftuarë: Ja tek bëra gati drekënë time; qet’ e mi edhe berrat’ e ushqyerë janë therurë; edhe të gjitha janë gati, ejani ndë dasmë.
5 Po ata përtuan’ e shkuanë, njëri nd’ arë të ti, e tietëri ndë tregëti të ti.
6 Edhe të tierëtë zunë shërbëtorët’ e ati, e i shanë, e i vranë.
7 Po mbëreti ku dëgjoj u zëmërua; edhe dërgoj ushtërin’ e ti, edhe prishi ata gjaksorëtë, edhe dogji qytetin’ e atyre.
8 Atëhere u thotë shërbëtorëvet të ti: “Dasma është gati, po ata që qenë ftuarë nuk’ ishinë të vëjeturë.
9 Shkoni pra ndëpër të dalurat të udhëvet, edhe sa të gjeni, i ftoni ndë dasmët.”
10 Edhe ata shërbëtorëtë duallnë ndëpër udhët, e mbëlothnë gjithë sa gjetnë, të liq e të mirë; edhe dasma u mbush me njerës që rrinë ndë mësallët.
11 Edhe mbëreti kur hyri të shohë ata që rrinë ndë mësallë, pa atie një njeri që s’kishte veshurë rrobe dasme.
12 Edhe i thot’ ati: “Mik, si hyre këtu pa pasurë rrobe dasme?” Po ay mbëçeli gojënë.
13 Atëhere mbëreti u tha punëtorëvet: “Lidheni atë prej këmbësh e prej duarësh, edhe ngrineni, edhe e hithni nd’ errësirët të përjashtëme; atie do të jetë të qjarët’ e të kërcëlliturit’ e dhëmbëvet.
14 Sepse shumë vetë janë të thirrurë, po të pakë të sgjedhurë.”
15 Atëhere Farisejtë van’ e bënë këshillë, si ta zënë ndë lak me fialë.
16 Edhe dërgonjënë tek ay nxënësit’e tyre bashkë me Irodhianët, tuke thënë: “Mësonjës, e dimë se je i vërtetë, edhe mëson udhën’ e Perëndisë me të vërtetë, edhe nukë do të dish as për ndonjë gjë, sepse nukë vë re mbë faqe njerëzish.
17 Thuajna pra: Ç’të duketë? Është e udhësë t’i apëmë pagesë Qesarit, apo jo?
18 Po Jisuj si njohu diallësin’e atyre, tha: “Ç’më ngisni, ipokritërë?
19 Dëftemëni monedhën’e pagesësë.” Edhe ata i prunë një dinar.
20 Edhe ay u thot’ atyre: “E kujt është këjo fytyrë, edhe këjo përmbishkronjë?
21 Ata i thanë: “E Qesarit.” Atëhere u thot’ atyre: Lani pra Qesarit ç’janë të Qesarit, edhe Perëndisë ç’janë të Perëndisë.”
22 Edhe ata kur dëgjuanë u çuditnë; edhe e lan’ atë, e iknë.
23 Nd’ atë ditë i erthnë përanë Sadhdhuqejtë, të cilëtë thonë se nukë ka të ngjallurë; edhe e pyetnë, tuke thënë:
24 “Mësonjës, Mojsiu tha: “Ndë vdektë ndonjë pa pasurë bij, i vëllaj do të martonetë me gruan’e ati”, edhe do t’i ngjallnjë farë të vëllajt ti.
25 Edhe ishinë ndër ne shtatë vëllezërë; edhe i pari si u martua, vdiq; edhe passi nukë kishte bir, ia la gruan’ e ti të vëllajt ti.
26 Kështu edhe i dyti, edhe i treti, gjer mbë të shtatë.
27 Edhe më pastaj nga të gjithë vdiq edhe gruaja.
28 Mbë të ngjallurit pra, cili nga këta të shtatë do ta ketë grua? Sepse të gjith’ e patnë marrë atë.”
29 Edhe Jisuj u përgjeq e u tha atyre: “Jeni gënjyerë, passi s’dini shkronjat’, as fuqin’e Perëndisë.
30 Sepse mbë të ngjallurit as martonenë, as martonjënë, po janë posi ëngjëjt’ e Perëndisë ndë qiell.
31 Edhe për të ngjallurit’ e të vdekurëvet, a s’keni kënduarë, ç’u është thënë juve prej Perëndisë, kur thotë:
32 ”Unë jam Perëndia i Avraamit, edhe Perëndia i Isaakut, edhe Perëndia i Jakovit?” Perëndia nuk’ është Perëndi të vdekurish, po të gjallësh.
33 Edhe gjëndëja kur dëgjuanë, tmeroneshinë për mësimin’ e ati.
34 Po Farisejtë kur dëgjuanë se u mbëçeli gojënë Sadhdhuqevet, u mbëlothnë bashkë,
35 Edhe një nomtar nga ata e pyeti tuke ngar’ atë, e tuke thënë:
36 “Mësonjës, cila porosi ësht ’ e madhe ndë nomt?”
37 Edhe Jisuj i tha ati: “Të duaç Zotinë Perëndinë tënt me gjithë zemërënë tënde, edhe me gjithë shpirtinë tënt, edhe me gjithë mëndëjenë tënde”.
38 Këjo është porosi e parë edhe e madhe.
39 Edhe e dyta që është sinjënjë me atë është: “Të duaç të afërminë tënt posi vetëhenë tënde.”
40 Gjithë nomi edhe profitëritë varenë mbë këto dy porosia.”
41 Edhe tek ishinë mbëledhurë Farisejtë, Jisuj i pyeti, tuke thënë:
42 “Ç’u duketë juve për Krishtinë? I biri kujt është?”
43 I thonë: “I Dhavidhit.” U thot’ atyre: “Qysh pra Dhavidhi me Frymë e qjuan atë Zot, tuke thënë:
44 “I tha Zoti Zotit tim: Rri mbë të diathtët time, gjersa të vë arëmiqt’e tu ndënëkëmbie të këmbëvet tua”.
45 Ndë qoftë pra se Dhavidhi e qjuan Zot, si ësht’ i biri ati?”
46 Edhe asndonjë nukë munt t’i përgjigjej ndonjë fialë; as nukë kuxoj ndonjë që mb’ atë ditë ta pyesë atë më.