The Coming of the Holy Spirit
1 Καὶ ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς ἦσαν πάντες ὁμοῦ ἐπὶ τὸ αὐτό. 2 καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι 3 καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρὸς καὶ ἐκάθισεν ἐφ᾽ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, 4 καὶ ἐπλήσθησαν πάντες πνεύματος ἁγίου καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ πνεῦμα ἐδίδου ἀποφθέγγεσθαι αὐτοῖς.
5 Ἦσαν δὲ εἰς Ἰερουσαλὴμ κατοικοῦντες Ἰουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν. 6 γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθεν τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. 7 ἐξίσταντο δὲ καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες, Οὐχ ἰδοὺ ἅπαντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; 8 καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν; 9 Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ Ἐλαμῖται καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν, Ἰουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ τὴν Ἀσίαν, 10 Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες Ῥωμαῖοι, 11 Ἰουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, Κρῆτες καὶ Ἄραβες, ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ θεοῦ. 12 ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ διηπόρουν, ἄλλος πρὸς ἄλλον λέγοντες, Τί θέλει τοῦτο εἶναι; 13 ἕτεροι δὲ διαχλευάζοντες ἔλεγον ὅτι Γλεύκους μεμεστωμένοι εἰσίν.
Peter’s Speech at Pentecost
14 Σταθεὶς δὲ ὁ Πέτρος σὺν τοῖς ἕνδεκα ἐπῆρεν τὴν φωνὴν αὐτοῦ καὶ ἀπεφθέγξατο αὐτοῖς, Ἄνδρες Ἰουδαῖοι καὶ οἱ κατοικοῦντες Ἰερουσαλὴμ πάντες, τοῦτο ὑμῖν γνωστὸν ἔστω καὶ ἐνωτίσασθε τὰ ῥήματά μου. 15 οὐ γὰρ ὡς ὑμεῖς ὑπολαμβάνετε οὗτοι μεθύουσιν, ἔστιν γὰρ ὥρα τρίτη τῆς ἡμέρας, 16 ἀλλὰ τοῦτό ἐστιν τὸ εἰρημένον διὰ τοῦ προφήτου Ἰωήλ·
17 Καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις, λέγει ὁ θεός,
ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα,
καὶ προφητεύσουσιν οἱ υἱοὶ ὑμῶν καὶ αἱ θυγατέρες ὑμῶν
καὶ οἱ νεανίσκοι ὑμῶν ὁράσεις ὄψονται
καὶ οἱ πρεσβύτεροι ὑμῶν ἐνυπνίοις ἐνυπνιασθήσονται·
18 καί γε ἐπὶ τοὺς δούλους μου καὶ ἐπὶ τὰς δούλας μου
ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός μου,
καὶ προφητεύσουσιν.
19 καὶ δώσω τέρατα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω
καὶ σημεῖα ἐπὶ τῆς γῆς κάτω,
αἷμα καὶ πῦρ καὶ ἀτμίδα καπνοῦ ·
20 ὁ ἥλιος μεταστραφήσεται εἰς σκότος
καὶ ἡ σελήνη εἰς αἷμα,
πρὶν ἐλθεῖν ἡμέραν κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ.
21 καὶ ἔσται πᾶς ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα κυρίου σωθήσεται.
22 Ἄνδρες Ἰσραηλῖται, ἀκούσατε τοὺς λόγους τούτους· Ἰησοῦν τὸν Ναζωραῖον, ἄνδρα ἀποδεδειγμένον ἀπὸ τοῦ θεοῦ εἰς ὑμᾶς δυνάμεσιν καὶ τέρασιν καὶ σημείοις οἷς ἐποίησεν δι᾽ αὐτοῦ ὁ θεὸς ἐν μέσῳ ὑμῶν καθὼς αὐτοὶ οἴδατε, 23 τοῦτον τῇ ὡρισμένῃ βουλῇ καὶ προγνώσει τοῦ θεοῦ ἔκδοτον διὰ χειρὸς ἀνόμων προσπήξαντες ἀνείλατε, 24 ὃν ὁ θεὸς ἀνέστησεν λύσας τὰς ὠδῖνας τοῦ θανάτου, καθότι οὐκ ἦν δυνατὸν κρατεῖσθαι αὐτὸν ὑπ᾽ αὐτοῦ. 25 Δαυὶδ γὰρ λέγει εἰς αὐτόν,
Προορώμην τὸν κύριον ἐνώπιόν μου διὰ παντός,
ὅτι ἐκ δεξιῶν μού ἐστιν ἵνα μὴ σαλευθῶ.
26 διὰ τοῦτο ηὐφράνθη ἡ καρδία μου καὶ ἠγαλλιάσατο ἡ γλῶσσά μου,
ἔτι δὲ καὶ ἡ σάρξ μου κατασκηνώσει ἐπ᾽ ἐλπίδι,
27 ὅτι οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην
οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν.
28 ἐγνώρισάς μοι ὁδοὺς ζωῆς,
πληρώσεις με εὐφροσύνης μετὰ τοῦ προσώπου σου.
29 Ἄνδρες ἀδελφοί, ἐξὸν εἰπεῖν μετὰ παρρησίας πρὸς ὑμᾶς περὶ τοῦ πατριάρχου Δαυὶδ ὅτι καὶ ἐτελεύτησεν καὶ ἐτάφη, καὶ τὸ μνῆμα αὐτοῦ ἔστιν ἐν ἡμῖν ἄχρι τῆς ἡμέρας ταύτης. 30 προφήτης οὖν ὑπάρχων, καὶ εἰδὼς ὅτι ὅρκῳ ὤμοσεν αὐτῷ ὁ θεὸς ἐκ καρποῦ τῆς ὀσφύος αὐτοῦ καθίσαι ἐπὶ τὸν θρόνον αὐτοῦ , 31 προϊδὼν ἐλάλησεν περὶ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ ὅτι
οὔτε ἐγκατελείφθη εἰς ᾅδην
οὔτε ἡ σὰρξ αὐτοῦ εἶδεν διαφθοράν.
32 τοῦτον τὸν Ἰησοῦν ἀνέστησεν ὁ θεός, οὗ πάντες ἡμεῖς ἐσμεν μάρτυρες· 33 τῇ δεξιᾷ οὖν τοῦ θεοῦ ὑψωθείς, τήν τε ἐπαγγελίαν τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου λαβὼν παρὰ τοῦ πατρός, ἐξέχεεν τοῦτο ὃ ὑμεῖς [καὶ] βλέπετε καὶ ἀκούετε. 34 οὐ γὰρ Δαυὶδ ἀνέβη εἰς τοὺς οὐρανούς, λέγει δὲ αὐτός,
Εἶπεν [ὁ] κύριος τῷ κυρίῳ μου,
Κάθου ἐκ δεξιῶν μου,
35 ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου.
36 ἀσφαλῶς οὖν γινωσκέτω πᾶς οἶκος Ἰσραὴλ ὅτι καὶ κύριον αὐτὸν καὶ Χριστὸν ἐποίησεν ὁ θεός, τοῦτον τὸν Ἰησοῦν ὃν ὑμεῖς ἐσταυρώσατε.
37 Ἀκούσαντες δὲ κατενύγησαν τὴν καρδίαν εἶπόν τε πρὸς τὸν Πέτρον καὶ τοὺς λοιποὺς ἀποστόλους, Τί ποιήσωμεν, ἄνδρες ἀδελφοί; 38 Πέτρος δὲ πρὸς αὐτούς, Μετανοήσατε, [φησίν,] καὶ βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν ἐπὶ τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν ὑμῶν καὶ λήμψεσθε τὴν δωρεὰν τοῦ ἁγίου πνεύματος. 39 ὑμῖν γάρ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία καὶ τοῖς τέκνοις ὑμῶν καὶ πᾶσιν τοῖς εἰς μακράν, ὅσους ἂν προσκαλέσηται κύριος ὁ θεὸς ἡμῶν. 40 ἑτέροις τε λόγοις πλείοσιν διεμαρτύρατο καὶ παρεκάλει αὐτοὺς λέγων, Σώθητε ἀπὸ τῆς γενεᾶς τῆς σκολιᾶς ταύτης. 41 οἱ μὲν οὖν ἀποδεξάμενοι τὸν λόγον αὐτοῦ ἐβαπτίσθησαν καὶ προσετέθησαν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ψυχαὶ ὡσεὶ τρισχίλιαι. 42 ἦσαν δὲ προσκαρτεροῦντες τῇ διδαχῇ τῶν ἀποστόλων καὶ τῇ κοινωνίᾳ, τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου καὶ ταῖς προσευχαῖς.
Life among the Believers
43 Ἐγίνετο δὲ πάσῃ ψυχῇ φόβος, πολλά τε τέρατα καὶ σημεῖα διὰ τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο. 44 πάντες δὲ οἱ πιστεύοντες ἦσαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ εἶχον ἅπαντα κοινὰ 45 καὶ τὰ κτήματα καὶ τὰς ὑπάρξεις ἐπίπρασκον καὶ διεμέριζον αὐτὰ πᾶσιν καθότι ἄν τις χρείαν εἶχεν· 46 καθ᾽ ἡμέραν τε προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν ἐν τῷ ἱερῷ, κλῶντές τε κατ᾽ οἶκον ἄρτον, μετελάμβανον τροφῆς ἐν ἀγαλλιάσει καὶ ἀφελότητι καρδίας 47 αἰνοῦντες τὸν θεὸν καὶ ἔχοντες χάριν πρὸς ὅλον τὸν λαόν. ὁ δὲ κύριος προσετίθει τοὺς σῳζομένους καθ᾽ ἡμέραν ἐπὶ τὸ αὐτό.
1 Edhe kur erdhi dit’ e Pentikostisë, ishinë të gjithë me një zemërë mbë një vënt.
2 Edhe papriturë u bë një zë nga qielli posi një er’ e fortë kur fryn, edhe mbushi gjithë shtëpinë tek ishinë ndenjurë.
3 Edhe u duknë mb’ata gjjuhëra të ndara posi të ziarrta, edhe ndenjnë mbë gjithë-secilinë nga ata.
4 Edhe u mbushnë të gjithë me Frymë të Shënjtëruarë, e zunë të flasënë gjjuhëra të tiera, sikundrë se Fryma ua epte të lëgjironjënë.
5 Edhe ishinë tuke ndenjurë ndë Jerusalim Judhenj, burra besëtarë prej çdo kombi që gjëndetë ndënë qiell.
6 Edhe kur u bë kyj zë, u mbëloth gjëndëja edhe u trubullua; sepse gjithë-secili nga ata dëgjonte ata tuke folurë ndë gjjuhë të tyre.
7 Edhe të gjithë maniteshin’ e çuditeshinë, tuke thënë njëri tiatrit: “Na, nukë janë Galileas këta të gjithë që flasënë?
8 Edhe qysh gjithësecili nga ne dëgjojmë ndë gjjuhë tonë, që kemi lindurë nd’ atë?
9 Parthë e Midhë e Ellamitë, edhe ata që rrinë ndë Mesopotami e ndë Judhe e ndë Kappadhoqi, ndë Pont e nd’Asi,
10 E ndë Frygji e ndë Pamfyli, nd’ Egjypt e nd’ anët të Livisë që është nga Qyrina, edhe Romanët e ardhurë Judhenj e të këthyerë,
11 Kritas e Arapë, dëgjojm’ ata tuke folurë ndë gjjuhërat tona madhëriat’ e Perëndisë.
12 — Edhe të gjithë maniteshin’ edhe vrisninë mëndëjenë tuke thënë njëri tiatërit: “Vallë ç’do të jetë këjo?”
13 Edhe të tierë thoshinë tuke përqeshurë, se janë mbushurë me musht.
14 Po Pietri qëndroj bashkë me të një-mbë-dhietëtë, edhe ngriti zën’ e ti e u ligjëroj atyre:
“O burra Judhenj, edhe gjithë sa rrini ndë Jerusalim, qoft’ e diturë këjo te ju, e mbajuni vesh fialëvet mia.
15 Sepse këta nukë janë të dejturë, sikundrë kujtoni ju; sepse tashi është or’ e tretë e ditësë;
16 Po këjo ësht’ ajo që është thënë me anë të profitit Joill:
17 “Edhe ndë dit të pastajme, thotë Perëndia, do të derth nga Fryma ime mbë çdo mish; edhe bijtë tuaj edhe bijatë tuaja do të profitepsënë, edhe dialoshatë tuaj do të shohënë të para, edhe pleqtë tuaj do të shohënë ëndërra;
18 Edhe mbi shërbëtorët’ e mi edhe mbi shërbëtoret’ e mia nd’ato dit do të derth nga Fryma ime nd’ ato dit, edhe do të profitepsënë.
19 Edhe do të bënj çudira lart ndë qiellt edhe shenje poshtë mbi dhet, gjak e ziarr e avullë tymi.
20 Dielli do të këthehetë mb’ errësirë, edhe hëna mbë gjak, para se të vinjë dita e Zotit e madheja edhe e ndritura.
21 Edhe gjithësecili që të thërresë emërin e Zotit, do të shpëtonjë.”
22 O burra Israilitë, pa dëgjoni këto fialë: Jisu Nazoreasinë, një njeri dëftyerë nga Perëndia mbë ju me fuqia e me çudira e me shenje, që bëri Perëndia me anë t’ati ndërmest tuaj, sikundrë e dini edhe ju,
23 Këtë që qe dhënë pas ëndës’ urdhëruarë, edhe pas të paranjohurësë Perëndisë, e zutë edhe me duar të panome e mbërthyetë edhe e vratë;
24 Të cilinë Perëndia e ngjalli, passi sgjidhi të dhëmburat’ e vdekëjesë, sepse s’munt të mbahej ay nga ajo.
25 Sepse Dhavidhi thotë për atë: “Gjithënjë shihnjam Zotinë përpara meje, sepse është prej së diathtësë sime, që të mos tundem.
26 Përandaj u gëzua zëmëra ime, edhe gjjuha ime u gasmua; po edhe mishi im do të prëhetë ndë shpëresë.
27 Sepse nukë do të lëç shpirtinë tim ndë hadhë, edhe nukë do të lëç shënjtinë tënt të shohë prishëje.
28 Më dëfteve udhë jete; do të më mbushç me gëzim të faqesë sate.”
29 O burra vëllezër, munt t’u them juve ndër sy për krye-atinë Dhavidh, se ay edhe vdiq edhe u kall ndë varr, edhe varri ati është ndër ne gjer mbë këtë ditë.
30 Po tuke qënë profit, edhe tuke diturë se Perëndia iu përgjërua me be, se nga pema e mezit ati, që është pas mishit, do të ngjallë Krishtinë, që ta vërë të rrijë mbi front t’ati,
31 Si e pa që përpara, foli për të ngjalluritë të Krishtit, se shpirti ati nuk’ u la ndë hadhë, as mishi i ati nukë pa prishëje.
32 Këtë Jisunë e ngjalli Perëndia, për të cilinë neve të gjithë jemi martirë.
33 Si u ngrit pra lart me dorën ’ e diathtë të Perëndisë, edhe mori nga Ati të zotuarët’ e Frymësë Shënjtëruarë, derdhi këtë që ju ndashti shihni e dëgjoni.
34 Sepse Dhavidhi nukë hipi ndë qiejet; po ay thotë: “I tha Zoti Zotit tim:
35 Rri prej së diathtësë sime, gjersa të vë arëmiqt’ e tu përposh këmbëvet tua.”
36 Le ta dijë pra fort mirë gjithë shtëpia e Israilit, se këtë Jisunë, që ju e kryqëzuatë, Perëndia e bëri Zot edhe Krisht.”
37 Edhe si dëgjuanë këto , u thyenë zëmërat’ e atyre, edhe i thonë Pietrit edhe apostojvet tierë: “Ç’të bëjmë, o burra vëllezër?”
38 Atëhere Pietri u tha atyre: “Pendohi, edhe gjithësecili prej jush le të pagëzonetë mb’ emërit të Jisu Krishtit, për ndëjesën’ e fajevet; edhe do të merrni dhurëtin’ e Frymësë Shënjtëruarë;
39 Sepse të zotuarët’ është për ju edhe për diemt tuaj, edhe për gjith’ ata që janë lark, sa ka për të thirrurë Zoti Perëndia ynë.”
40 — Edhe me shumë fialë të tiera martiriste edhe i nguste ata, tuke thënë: “Shpëtoni nga kyj bres i shtrëmbërë.”
41 Ata pra si pritnë fialën’ e ati me gëzim u pagëzuanë; edhe atë ditë u shtuanë sindonja tri mijë shpirtë.
42 Edhe ishinë tuke priturë ndë mësimt të apostojvet, e ndë shoqërit, e ndë të thyerët të bukësë, e ndë të falurat.
43 Edhe çdo njeriu i hyri frikë; edhe shumë çudira e shenje bëneshinë me anë t’apostojvet.
44 Edhe gjith’ ata që besoninë ishinë bashkë, edhe të gjitha i kishinë së bashku.
45 Edhe shisninë pronjet’ e gjënë, e i ndaninë ndëpër të gjithë për çdo nevojë që të kishte gjithë-secili.
46 Edhe përdita ishinë tuke priturë me një zëmërë ndë hieroret, e thyeninë bukë ndëpër shtëpiat, e haninë me gëzim e me zëmërë të këthiellëtë,
47 Tuke lavduarë Perëndinë, e tuke pasurë hir përpara gjithë llauzit. Edhe Zoti shtonte përditë ndë qishët ata që shpëtoninë.