Mbi dorëzaninë
1 Biri im, nëse ke hyrë dorëzanë për mikun tënd,
nëse ke dhënë dorën për një të huaj,
2 fjalët e gojës sate të kanë zënë në grackë
e je i kapur për fjale.
3 Atëherë, biri im, ja si do të bësh për t'u çliruar,
pasi ke rënë në dorë të mikut tënd:
shko, përulu para tij e prishja qetësinë.
4 Mos vër gjumë në sy,
as mos u jep prehje qepallave të tua.
5 Çlirohu porsi sorkadhja nga laku,
si zogu nga dora e gjahtarit.
Përtaci dhe milingona
6 Shko, o përtac, e shih milingonën,
shiko si vepron ajo e bëhu i urtë.
7 Ajo nuk ka as epror,
as mbikëqyrës, as pronar,
8 por verës bën gati ushqimin e vet
e, kur vijnë të korrat, mbledh hajen e vet.
9 Deri kur, o përtac, do të rrish shtrirë?
Kur do të çohesh nga gjumi?
10 Pak gjumë e pak dremitje,
pak duarkryq për të pushuar,
11 e ashtu vjen skamja, si endacak,
e varfëria si një shqytar.
I marri
12 Njeriu i pavlerë e burri i prapë
endet gojëçartur,
13 picërron sytë, përplas këmbët
e flet me gishta.
14 Në zemër mbart ligësi,
sheston përherë të keqen
e mbjell ndasi.
15 Ndaj befas do e zërë e zeza,
papandehur do të bjerë pa gjetur shërim.
Shtatë neveritë
16 Gjashtë gjëra urren Zoti,
madje shtatë i neveriten:
17 sytë mburravecë, gjuha gënjeshtare,
duart që derdhin gjakun e pafaj,
18 zemra që sheston synime të liga,
këmbët që turren kah e keqja,
19 dëshmitari i rremë që pjell gënjeshtra
e kush mbjell ndasi ndër vëllezër.
Porositë atërore
20 Zbatoje, o biri im, urdhërimin e atit tënd,
e mos e shpërfill mësimin e nënës sate,
21 ngulite përgjithmonë në zemër
e vare rreth qafës,
22 se, kur ecën, të drejton,
kur pushon, të ruan
e kur zgjohesh, të flet.
23 Urdhërimi është llambë e udhëzimi dritë.
Parimet qortuese janë udha e jetës,
24 se të ruajnë nga gruaja e përdalë,
nga fjalët ëmbëlake të gruas së panjohur.
25 Mos të të epet zemra prej bukurisë së saj
e mos bjer pre e qepallave të saj,
26 se gruaja lavire lyp veç një copë bukë,
por gruaja e martuar të merr nderin e jetës.
27 Po burri, a e mban dot zjarrin në gji,
pa i djegur petkat?
28 A ecën njeriu mbi prush
pa iu përcëlluar këmbët?
29 As ai që i qaset gruas së huaj,
që e prek atë, nuk do t'i ikë ndëshkimit.
30 Vjedhësi nuk poshtërohet
po vodhi prej urisë,
për të mbajtur shpirtin gjallë,
31 por po u kap, do të kthejë shtatëfishin
e do të japë krejt pasurinë e shtëpisë.
32 Kush shkel kurorën, është i pamend,
kush bën kështu, shkatërron jetën e vet.
33 Marre e plagë do të mbledhë
e turpi i tij nuk do të shlyhet,
34 se xhelozia e burrit është e tërbuar,
ai s'do të ketë mëshirë në ditën e hakmarrjes.
35 Ai s'pajtohet me asnjë dëmshpërblim,
nuk pranon asnjë mitëmarrje.
1 בְּ֭נִי אִם־עָרַ֣בְתָּ לְרֵעֶ֑ךָ תָּקַ֖עְתָּ לַזָּ֣ר כַּפֶּֽיךָ׃ 2 נוֹקַ֥שְׁתָּ בְאִמְרֵי־פִ֑יךָ נִ֝לְכַּ֗דְתָּ בְּאִמְרֵי־פִֽיךָ׃ 3 עֲשֵׂ֨ה זֹ֥את אֵפ֪וֹא ׀ בְּנִ֡י וְֽהִנָּצֵ֗ל כִּ֘י בָ֤אתָ בְכַף־רֵעֶ֑ךָ לֵ֥ךְ הִ֝תְרַפֵּ֗ס וּרְהַ֥ב רֵעֶֽיךָ׃ 4 אַל־תִּתֵּ֣ן שֵׁנָ֣ה לְעֵינֶ֑יךָ וּ֝תְנוּמָ֗ה לְעַפְעַפֶּֽיךָ׃ 5 הִ֭נָּצֵל כִּצְבִ֣י מִיָּ֑ד וּ֝כְצִפּ֗וֹר מִיַּ֥ד יָקֽוּשׁ׃ פ
6 לֵֽךְ־אֶל־נְמָלָ֥ה עָצֵ֑ל רְאֵ֖ה דְרָכֶ֣יהָ וַחֲכָֽם׃ 7 אֲשֶׁ֖ר אֵֽין־לָ֥הּ קָצִ֗ין שֹׁטֵ֥ר וּמֹשֵֽׁל׃ 8 תָּכִ֣ין בַּקַּ֣יִץ לַחְמָ֑הּ אָגְרָ֥ה בַ֝קָּצִ֗יר מַאֲכָלָֽהּ׃ 9 עַד־מָתַ֖י עָצֵ֥ל ׀ תִּשְׁכָּ֑ב מָ֝תַ֗י תָּק֥וּם מִשְּׁנָתֶֽךָ׃ 10 מְעַ֣ט שֵׁ֭נוֹת מְעַ֣ט תְּנוּמ֑וֹת מְעַ֓ט ׀ חִבֻּ֖ק יָדַ֣יִם לִשְׁכָּֽב׃ 11 וּבָֽא־כִמְהַלֵּ֥ךְ רֵאשֶׁ֑ךָ וּ֝מַחְסֹֽרְךָ֗ כְּאִ֣ישׁ מָגֵֽן׃ פ
12 אָדָ֣ם בְּ֭לִיַּעַל אִ֣ישׁ אָ֑וֶן ה֝וֹלֵ֗ךְ עִקְּשׁ֥וּת פֶּֽה׃ 13 קֹרֵ֣ץ בְּ֭עֵינָו מֹלֵ֣ל בְּרַגְלָ֑ו מֹ֝רֶ֗ה בְּאֶצְבְּעֹתָֽיו׃ 14 תַּֽהְפֻּכ֨וֹת ׀ בְּלִבּ֗וֹ חֹרֵ֣שׁ רָ֣ע בְּכָל־עֵ֑ת מִדֳנִ֥ים יְשַׁלֵּֽחַ׃ 15 עַל־כֵּ֗ן פִּ֭תְאֹם יָב֣וֹא אֵיד֑וֹ פֶּ֥תַע יִ֝שָּׁבֵ֗ר וְאֵ֣ין מַרְפֵּֽא׃ פ
16 שֶׁשׁ־הֵ֭נָּה שָׂנֵ֣א יְהוָ֑ה וְ֝שֶׁ֗בַע תּוֹעֲבַ֥ות נַפְשֹֽׁו׃ 17 עֵינַ֣יִם רָ֭מוֹת לְשֹׁ֣ון שָׁ֑קֶר וְ֝יָדַ֗יִם שֹׁפְכ֥וֹת דָּם־נָקִֽי׃ 18 לֵ֗ב חֹ֭רֵשׁ מַחְשְׁב֣וֹת אָ֑וֶן רַגְלַ֥יִם מְ֝מַהֲר֗וֹת לָר֥וּץ לָֽרָעָה׃ 19 יָפִ֣יחַ כְּ֭זָבִים עֵ֣ד שָׁ֑קֶר וּמְשַׁלֵּ֥חַ מְ֝דָנִ֗ים בֵּ֣ין אַחִֽים׃ פ
20 נְצֹ֣ר בְּ֭נִי מִצְוַ֣ת אָבִ֑יךָ וְאַל־תִּ֝טֹּ֗שׁ תּוֹרַ֥ת אִמֶּֽךָ׃ 21 קָשְׁרֵ֣ם עַל־לִבְּךָ֣ תָמִ֑יד עָ֝נְדֵ֗ם עַל־גַּרְגְּרֹתֶֽךָ׃ 22 בְּהִתְהַלֶּכְךָ֨ ׀ תַּנְחֶ֬ה אֹתָ֗ךְ בְּֽ֭שָׁכְבְּךָ תִּשְׁמֹ֣ר עָלֶ֑יךָ וַ֝הֲקִיצ֗וֹתָ הִ֣יא תְשִׂיחֶֽךָ׃ 23 כִּ֤י נֵ֣ר מִ֭צְוָה וְת֣וֹרָה א֑וֹר וְדֶ֥רֶךְ חַ֝יִּ֗ים תּוֹכְח֥וֹת מוּסָֽר׃ 24 לִ֭שְׁמָרְךָ מֵאֵ֣שֶׁת רָ֑ע מֵֽ֝חֶלְקַ֗ת לָשֹׁ֥ון נָכְרִיָּֽה׃ 25 אַל־תַּחְמֹ֣ד יָ֭פְיָהּ בִּלְבָבֶ֑ךָ וְאַל־תִּ֝קָּֽחֲךָ֗ בְּעַפְעַפֶּֽיהָ׃ 26 כִּ֤י בְעַד־אִשָּׁ֥ה זוֹנָ֗ה עַֽד־כִּכַּ֫ר לָ֥חֶם וְאֵ֥שֶׁת אִ֑ישׁ נֶ֖פֶשׁ יְקָרָ֣ה תָצֽוּד׃ פ
27 הֲיַחְתֶּ֤ה אִ֓ישׁ אֵ֬שׁ בְּחֵיק֑וֹ וּ֝בְגָדָ֗יו לֹ֣א תִשָּׂרַֽפְנָה׃ 28 אִם־יְהַלֵּ֣ךְ אִ֭ישׁ עַל־הַגֶּחָלִ֑ים וְ֝רַגְלָ֗יו לֹ֣א תִכָּוֶֽינָה׃ 29 כֵּ֗ן הַ֭בָּא אֶל־אֵ֣שֶׁת רֵעֵ֑הוּ לֹ֥א יִ֝נָּקֶ֗ה כָּֽל־הַנֹּגֵ֥עַ בָּֽהּ׃ 30 לֹא־יָב֣וּזוּ לַ֭גַּנָּב כִּ֣י יִגְנ֑וֹב לְמַלֵּ֥א נַ֝פְשֹׁ֗ו כִּ֣י יִרְעָֽב׃ 31 וְ֭נִמְצָא יְשַׁלֵּ֣ם שִׁבְעָתָ֑יִם אֶת־כָּל־ה֖וֹן בֵּית֣וֹ יִתֵּֽן׃ 32 נֹאֵ֣ף אִשָּׁ֣ה חֲסַר־לֵ֑ב מַֽשְׁחִ֥ית נַ֝פְשֹׁ֗ו ה֣וּא יַעֲשֶֽׂנָּה׃ 33 נֶֽגַע־וְקָל֥וֹן יִמְצָ֑א וְ֝חֶרְפָּת֗וֹ לֹ֣א תִמָּחֶֽה׃ 34 כִּֽי־קִנְאָ֥ה חֲמַת־גָּ֑בֶר וְלֹֽא־יַ֝חְמ֗וֹל בְּי֣וֹם נָקָֽם׃ 35 לֹא־יִ֭שָּׂא פְּנֵ֣י כָל־כֹּ֑פֶר וְלֹֽא־יֹ֝אבֶ֗ה כִּ֣י תַרְבֶּה־שֹֽׁחַד׃ פ