Teaching about Almsgiving
1 Προσέχετε [δὲ] τὴν δικαιοσύνην ὑμῶν μὴ ποιεῖν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὸ θεαθῆναι αὐτοῖς· εἰ δὲ μή γε, μισθὸν οὐκ ἔχετε παρὰ τῷ πατρὶ ὑμῶν τῷ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
2 Ὅταν οὖν ποιῇς ἐλεημοσύνην, μὴ σαλπίσῃς ἔμπροσθέν σου, ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ ποιοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς ῥύμαις, ὅπως δοξασθῶσιν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπέχουσιν τὸν μισθὸν αὐτῶν. 3 σοῦ δὲ ποιοῦντος ἐλεημοσύνην μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου, 4 ὅπως ᾖ σου ἡ ἐλεημοσύνη ἐν τῷ κρυπτῷ· καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι.
Teaching about Prayer
(Lk 11.2‑4)5 Καὶ ὅταν προσεύχησθε, οὐκ ἔσεσθε ὡς οἱ ὑποκριταί, ὅτι φιλοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς γωνίαις τῶν πλατειῶν ἑστῶτες προσεύχεσθαι, ὅπως φανῶσιν τοῖς ἀνθρώποις· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπέχουσιν τὸν μισθὸν αὐτῶν. 6 σὺ δὲ ὅταν προσεύχῃ, εἴσελθε εἰς τὸ ταμεῖόν σου καὶ κλείσας τὴν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ· καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι. 7 Προσευχόμενοι δὲ μὴ βατταλογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοί, δοκοῦσιν γὰρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονται. 8 μὴ οὖν ὁμοιωθῆτε αὐτοῖς· οἶδεν γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὧν χρείαν ἔχετε πρὸ τοῦ ὑμᾶς αἰτῆσαι αὐτόν. 9 Οὕτως οὖν προσεύχεσθε ὑμεῖς·
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς·
ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου·
10 ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου·
γενηθήτω τὸ θέλημά σου,
ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς·
11 τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερον·
12 καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν,
ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφήκαμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν·
13 καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν,
ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
14 Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος· 15 ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν.
Teaching about Fasting
16 Ὅταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὡς οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί, ἀφανίζουσιν γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσιν τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπέχουσιν τὸν μισθὸν αὐτῶν. 17 σὺ δὲ νηστεύων ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι, 18 ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀνθρώποις νηστεύων ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυφαίῳ· καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυφαίῳ ἀποδώσει σοι.
Treasure in Heaven
(Lk 12.33‑34)19 Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσιν καὶ κλέπτουσιν· 20 θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν· 21 ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρός σου, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία σου.
The Light of the Body
(Lk 11.34‑36)22 Ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός. ἐὰν οὖν ᾖ ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς, ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινὸν ἔσται· 23 ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτεινὸν ἔσται. εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστίν, τὸ σκότος πόσον.
God and Mammon
(Lk 16.13)24 Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. οὐ δύνασθε θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ.
Care and Anxiety
(Lk 12.22‑34)25 Διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε [ἢ τί πίητε], μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε. οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστιν τῆς τροφῆς καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; 26 ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν; 27 τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα; 28 καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; καταμάθετε τὰ κρίνα τοῦ ἀγροῦ πῶς αὐξάνουσιν· οὐ κοπιῶσιν οὐδὲ νήθουσιν· 29 λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων. 30 εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον ὁ θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι; 31 μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες, Τί φάγωμεν; ἤ, Τί πίωμεν; ἤ, Τί περιβαλώμεθα; 32 πάντα γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ἐπιζητοῦσιν· οἶδεν γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῄζετε τούτων ἁπάντων. 33 ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν [τοῦ θεοῦ] καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν. 34 μὴ οὖν μεριμνήσητε εἰς τὴν αὔριον, ἡ γὰρ αὔριον μεριμνήσει ἑαυτῆς· ἀρκετὸν τῇ ἡμέρᾳ ἡ κακία αὐτῆς.
Krie VI.
1 Rúani te mos bẽ ni te mire n te je pe rpara njére zvet, se te jini pâr ka atá: se ne mós nẽ ng kini rrôg ka Tata îje , tše e št nde r kjíele t.
2 Kûr poka be fše ljimóse ne , mos i bíeš bririt pe rpara tîj, si bẽ nje n ipókritrat te sinagogat, e te gjitonît se te jên nderúar ka njére zit: pe r ve rtét ju θom, atá páte tin rroge n e tire.
3 Po kûr ti bẽ n ljimóse ne , mos te die dora jote e mandžîne tše te bẽ n e diaθta jote:
4 Se ljimóse na jote te jêt mbe fšeχur, e Tata ite , tše šeχ nde te fšéχurit, aí te jep mpalís.
5 E kûr parkaljefše , mos jêše si ipókritrat, tše dúan te rrîn tue parkaljesur te sinagogat e te anat e kjátse vet, se te jên pâr ka njére zit: pe r ve rtét ju θom, atá páte tin rroge n e tire.
6 Ti prana, kûr parkaljefše , χîre te špiza jote, e mbulíje tur dere n, parkaljés Tate n tẽ nte fšéχura: e Tata it tše šeχ nde te fšéχurit, te jep sbuljúar.
7 Tue parkaljesur prana, mos be ši šûm fiâlje , si džentílje te . Pse atire i duket se me te folje t šûm jân te gjégjur.
8 Mandái mos i gjíte ši atire. Se Tata îje dî, tše ju ljipset, mê pâr se te ja ljipni.
9 Ke štú poka ju kin te parkaljése ni: Tata în, tše jê te kjíele t: kjofte še ite rúar é me ri it.
10 Árθe te rregje ría jote. Kjofte bẽ n ve ljema jote, si nde kjíel, eδé mbi δê.
11 Buke n tê n te pe rdíše me n ẽ mna sot.
12 E nde ljena neve de tirat tona, si eδé na ja nde ljemi atire tše kân te na jape n.
13 E mos na síelše nde r tantatsiúna. Po lje šona ka i ljigu. Pse jótia e št rregje ría, e fukjía, e ndera nde r gjiθ motrat. Aštú kjofte .
14 Pse nde ju nde ljefšit njére zvet ftesmet e tire: ju i nde ljén eδé juve Tata îje tše e št nde r kjíelat.
15 Nde prana ju nẽ ng nde ljefšit njére zvet ftesmet e tire: mẽ ngu Tata îje ju nde ljén ftesmat túaje .
16 Kûr prana agje rofšit, mos kjofšit si ipókritrat te mẽrúar. Se škatarronje n fakjet e tire, te buθtonen njére zvet se agje ronje n. Pe r vertét ju θom, se páte tin rroge n e tire.
17 Ti prana, tue agje rúar, ljimó kríet tẽ nte , e ljâje fakjen tẽ nde,
18 Te mos dukeš njére zvet se agje rón, po Tate s tẽ nte , tše rrî i fšeχur: e Tata it, tše šeχ nde te fšéχurit, te jep sbuljúar.
19 Mos mbjiδni pe r ju te rzore mbi δê: ku kopitsa, e rrudza i grise n: e ku latrunte škúlje nje n, e kalonje n.
20 Po mbjiδni pe r ju te rzore nde kjíel: ku jo kopitsa, jo rrudza i grise n, e ku latrunte nẽ ng škúlje nje n, ne kalonje n.
21 Pse ku e št te rzúari it, atié e št eδé zé me ra jote.
22 Χiljnari kurmit e št siu. Andái nde siu it kjoft i θiéle t: gjiθ kurmi it vién i ške ljkíer.
23 Nde prana siu it kjoft i kekje : gjiθ kurmi it vién i vre re t. Pe r kte nde drita, tše e št tek ti, e št e vre re t: sa mê t’ érre tit?
24 Mosnjerî mund šurbênje di zotra: pse o kat dêt ljik njerin, e mîr jetrin: o kat ndíχe nje njerin, e jetrin te mos e ndikurônje . Nẽ ng mund šurbeni Te nzôn, eδé mammunin.
25 Pe r kte ju θom, te mos láveni pe r gjele n tê je tše kin χani, e tše kin pini, ne pe r kurmin tê je tše kin véše ni. Nẽ ng e št gjela mê se te ngre nit: e kurmi mê se te véšurit?
26 Vreni zókje te e kjíele s, se nẽ ng mbiéle n, nẽ ng kúarnje n, nẽ ng mbiéδe n nde katokjet: e Tata îje i kjíele s i tagjise n. Ju nẽ ng ve ljeni mê se atá?
27 E kuš nde r ju me trût e tîje mund štônje mbi gjele n e tîje nje be rrulje ?
28 E pe r te véšure n pse láveni? Vẽ ni nde kufî se si rriten džiljet e šešit: nẽ ng šurbenje n, e nẽ ng tiére n.
29 Pra ju θom, se mẽ ngu Salamuni me gjiθ pantoχjît e tîje u‐stoljise si nje nde r kta.
30 E nde barin e jašte s, tše sot e št, e nese r štiχet nde furre t, Inzót veše n ke štú: sa mê šûm juve me pak bes?
31 Andái mos u‐lavšit, tue θẽ n: Tše χami, o tše pimi, o tše véše mi?
32 Pse gjiθ kto šurbise gjinde t i ke rkonje n. E Tata îje i kjíele s dî, se gjiθ kto ju duχen.
33 Ke rkoni poka mê pâr rregje rîn e Tinzoti e te dréite n e tîje : e kto šurbise ju štoχen juve.
34 Andái mos u‐lavšit pe r nése rin. Se menasmi kat kêt trût pe r té . I sose n díte se e kékjia sâje .