Teaching about Divorce
(Mk 10.1‑12)1 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους, μετῆρεν ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας καὶ ἦλθεν εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἰουδαίας πέραν τοῦ Ἰορδάνου. 2 καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι πολλοί, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτοὺς ἐκεῖ.
3 Καὶ προσῆλθον αὐτῷ Φαρισαῖοι πειράζοντες αὐτὸν καὶ λέγοντες, Εἰ ἔξεστιν ἀνθρώπῳ ἀπολῦσαι τὴν γυναῖκα αὐτοῦ κατὰ πᾶσαν αἰτίαν; 4 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν, Οὐκ ἀνέγνωτε ὅτι ὁ κτίσας ἀπ᾽ ἀρχῆς ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς; 5 καὶ εἶπεν, Ἕνεκα τούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα καὶ κολληθήσεται τῇ γυναικὶ αὐτοῦ, καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν. 6 ὥστε οὐκέτι εἰσὶν δύο ἀλλὰ σὰρξ μία. ὃ οὖν ὁ θεὸς συνέζευξεν ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω. 7 λέγουσιν αὐτῷ, Τί οὖν Μωϋσῆς ἐνετείλατο δοῦναι βιβλίον ἀποστασίου καὶ ἀπολῦσαι [αὐτήν ]; 8 λέγει αὐτοῖς ὅτι Μωϋσῆς πρὸς τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν ἐπέτρεψεν ὑμῖν ἀπολῦσαι τὰς γυναῖκας ὑμῶν, ἀπ᾽ ἀρχῆς δὲ οὐ γέγονεν οὕτως. 9 λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ μὴ ἐπὶ πορνείᾳ καὶ γαμήσῃ ἄλλην μοιχᾶται. 10 λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταὶ [αὐτοῦ], Εἰ οὕτως ἐστὶν ἡ αἰτία τοῦ ἀνθρώπου μετὰ τῆς γυναικός, οὐ συμφέρει γαμῆσαι. 11 ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς, Οὐ πάντες χωροῦσιν τὸν λόγον [τοῦτον] ἀλλ᾽ οἷς δέδοται. 12 εἰσὶν γὰρ εὐνοῦχοι οἵτινες ἐκ κοιλίας μητρὸς ἐγεννήθησαν οὕτως, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνουχίσθησαν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς διὰ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. ὁ δυνάμενος χωρεῖν χωρείτω.
Little Children Blessed
(Mk 10.13‑16Lk 18.15‑17)13 Τότε προσηνέχθησαν αὐτῷ παιδία ἵνα τὰς χεῖρας ἐπιθῇ αὐτοῖς καὶ προσεύξηται· οἱ δὲ μαθηταὶ ἐπετίμησαν αὐτοῖς. 14 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν, Ἄφετε τὰ παιδία καὶ μὴ κωλύετε αὐτὰ ἐλθεῖν πρός με, τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. 15 καὶ ἐπιθεὶς τὰς χεῖρας αὐτοῖς ἐπορεύθη ἐκεῖθεν.
The Rich Young Man
(Mk 10.17‑31Lk 18.18‑30)16 Καὶ ἰδοὺ εἷς προσελθὼν αὐτῷ εἶπεν, Διδάσκαλε, τί ἀγαθὸν ποιήσω ἵνα σχῶ ζωὴν αἰώνιον; 17 ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ, Τί με ἐρωτᾷς περὶ τοῦ ἀγαθοῦ; εἷς ἐστιν ὁ ἀγαθός· εἰ δὲ θέλεις εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν, τήρησον τὰς ἐντολάς. 18 λέγει αὐτῷ, Ποίας; ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν, Τὸ Οὐ φονεύσεις, Οὐ μοιχεύσεις, Οὐ κλέψεις, Οὐ ψευδομαρτυρήσεις, 19 Τίμα τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα, καί, Ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. 20 λέγει αὐτῷ ὁ νεανίσκος, Πάντα ταῦτα ἐφύλαξα· τί ἔτι ὑστερῶ; 21 ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς, Εἰ θέλεις τέλειος εἶναι, ὕπαγε πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα καὶ δὸς [τοῖς] πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανοῖς, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. 22 ἀκούσας δὲ ὁ νεανίσκος τὸν λόγον ἀπῆλθεν λυπούμενος· ἦν γὰρ ἔχων κτήματα πολλά.
23 Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ, Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι πλούσιος δυσκόλως εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. 24 πάλιν δὲ λέγω ὑμῖν, εὐκοπώτερόν ἐστιν κάμηλον διὰ τρυπήματος ῥαφίδος διελθεῖν ἢ πλούσιον εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ. 25 ἀκούσαντες δὲ οἱ μαθηταὶ ἐξεπλήσσοντο σφόδρα λέγοντες, Τίς ἄρα δύναται σωθῆναι; 26 ἐμβλέψας δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς, Παρὰ ἀνθρώποις τοῦτο ἀδύνατόν ἐστιν, παρὰ δὲ θεῷ πάντα δυνατά. 27 Τότε ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ, Ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι· τί ἄρα ἔσται ἡμῖν; 28 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς, Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντές μοι ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ, ὅταν καθίσῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, καθήσεσθε καὶ ὑμεῖς ἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντες τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ. 29 καὶ πᾶς ὅστις ἀφῆκεν οἰκίας ἢ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ τέκνα ἢ ἀγροὺς ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός μου, ἑκατονταπλασίονα λήμψεται καὶ ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει. 30 Πολλοὶ δὲ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι καὶ ἔσχατοι πρῶτοι.
Krie XIX.
1 E kje, se kûr fe rnói Džesúi kto te folja, u‐nis ka Galiléa, e vate te anat e Juδês mbatân Džurdanin,
2 E u‐níse tin pas atîje gjinde šûm, e i še rói atié.
3 E ju‐kjáse tin Fariserat tue tantúar, e tue θẽ n atîje : Nd’ e št i δẽ n njeríut te lje rênje grúan e tîje , pe r tše dó šurbés?
4 Aí pe rgjegjur, θa atire: Nẽ ng δiavastit, se aí tše be ri atá tše te pare n χêr, i be ri maškul e feme r?
5 E θa: Pe r ke t šurbés njeríu kâ te lje rênje te jatin, e t’ je me n, e kâ te i ngjitet grúas tîje , e kan te jên di vet nde nje miš.
6 Prandái nẽ ng jân mê di, po nje miš. Pre kte até tše pe rzíeiti Inzót, njeríu te mos e ndânje .
7 Θôn atîje : Pe rtšé pra Moiséu kumandói te jipej ljibreti te ndáiturit, e te lje reχej ajó?
8 Θot atire: Pse Moiséu pe r zé me re n e ngure t tê je ju lja te lje reje t šokjet túaje : po tše te pare n χêr nẽ ng iš keštú.
9 Ú pra ju θom, se aí tše lje refte grúan e tîje , mosse pe r te turpe rúame, e márre te pe r nusse njate r, bẽ n aδultêre : e aí tše márre te pe r grúa nje te lje ríer, bẽ n aδultêre .
10 I θôn δišípuljit e tîje : Nde keštú e št fani i njeríut me te šokjen, ẽ ng ê mîr te martúarit.
11 E aí θa atire: Jo gjiθ rre mbenje n ke t fiâlje , po atá kui kje δẽ n.
12 Pse jân te še rúam, tše ka barku se je me s ljên ke štú: e jân te še rúam, tše kjên še rúar ka njére zit: e jân te še rúam, tše še rúan atá vetχên pe r rregje rîn e kjíelvet. Kuš mund e nde ljgônje é te nde ljgônje .
13 Aχíera i kjên siêl pe rpara tsa diálje raz, se te vê je dúart sipe r atire, e te parkaljésneje . E δišípuljit i ne me reje n.
14 Po Džesúi θa atire: Ljeni diálje razit, e mos i rre jirni te vĩnje n tek ú: pse e tíria ê rregje ría e kjíelvet.
15 E po tše vû dúart sipe r atire, u‐nis atêje .
16 E njô, kjasur nje , θa atîje : Δáskalje i mîr, tše te mîr ú kam te bẽ nje se te kêm gjele n pa‐fe rnúam?
17 E aí i θa: Pe rtšé me θua te mîr? Mosnjerî e št i mîr, mosse nje , Inzót: Nde prana do te χĩnje š te gjela, bẽ n ató tše kjên kumandúar.
18 Θot atîje : Tsiljat? E Džesúi θa: Te mos vratš: Te mos be š aδultére: Te mos kalóš: Te mos be š martrîn rrê:
19 Nderó te t’ at, e te t’ ê me , e dúaš mîr gjitonin tẽ nte si vetχên.
20 Θot atîje trimθi: Gjiθ kto šurbise i rúaje ta tše ka te rît tim; tše me ljipset mê ?
21 Θa atîje Džesúi: Nde do te jêš i tê r i mîr, ets, šite petkat, e jípia te né murvet, e kê nje te rzúar nde kjíel: nga, e ve ju pas meje.
22 E gjegjur trimθi te folje t, u‐nis i χeljmúar: pse kiš petka šûm.
23 Džesúi prana θa δišípulje vet e tíje : Pe r ve rtét ju θom, se jo tšíesu i be gati mund χĩnje te rregje ría e kjíelvet.
24 E papâ ju θom: E št mê ljê te škônje nje kamêl pe r bíθe ze n e gje ljpe re s, se i be gati te χĩnje te rregje ría e Tinzoti.
25 E po tše e gjékje tin, δišípuljit e tîje , u‐mērúan šûm, tue θẽ n: Kuš keštú mund salvonet?
26 E vréitur atá Džesúi, i θa: Pas njére zvet kî se mund jêt: po pas Tinzoti mund jên gjiθséi.
27 Aχíera pe rgjegjur Piétri, θa atîje : Šiχ se na ljâm gjiθséi, e érθe tim pas tîj: tše kat jêt andái pe r nê?
28 E Džesúi θa atire: Pe r ve rtét ju θom, se ju, tše érθe tit pas meje, nde gjele t e rê kûr t’ uljet i Biri i njeríut mbi θrôn e δoks tîje , eδé ju vini e úljeni mbi dimbe δiét θrone, tue juδikúar dimbe δiét piéste e Israélit.
29 E nganjé , tše lja špîn, o vléze rit, o motrat, o jatin, o je me n, o šokjen, o biljte , o δerat pe r paje t é me rit tim, kâ te mârr pre nje kjint, e kâ te trašigônje gjele n e gjiθ‐motit.
30 E šûm te pare kan jên te lurte m, e te lurte m te pare .