The Workers in the Vineyard
1 Ὁμοία γάρ ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ, ὅστις ἐξῆλθεν ἅμα πρωῒ μισθώσασθαι ἐργάτας εἰς τὸν ἀμπελῶνα αὐτοῦ. 2 συμφωνήσας δὲ μετὰ τῶν ἐργατῶν ἐκ δηναρίου τὴν ἡμέραν ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς τὸν ἀμπελῶνα αὐτοῦ. 3 καὶ ἐξελθὼν περὶ τρίτην ὥραν εἶδεν ἄλλους ἑστῶτας ἐν τῇ ἀγορᾷ ἀργοὺς 4 καὶ ἐκείνοις εἶπεν, Ὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνα, καὶ ὃ ἐὰν ᾖ δίκαιον δώσω ὑμῖν. 5 οἱ δὲ ἀπῆλθον. πάλιν [δὲ] ἐξελθὼν περὶ ἕκτην καὶ ἐνάτην ὥραν ἐποίησεν ὡσαύτως. 6 περὶ δὲ τὴν ἑνδεκάτην ἐξελθὼν εὗρεν ἄλλους ἑστῶτας καὶ λέγει αὐτοῖς, Τί ὧδε ἑστήκατε ὅλην τὴν ἡμέραν ἀργοί; 7 λέγουσιν αὐτῷ, Ὅτι οὐδεὶς ἡμᾶς ἐμισθώσατο. λέγει αὐτοῖς, Ὑπάγετε καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν ἀμπελῶνα. 8 ὀψίας δὲ γενομένης λέγει ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος τῷ ἐπιτρόπῳ αὐτοῦ, Κάλεσον τοὺς ἐργάτας καὶ ἀπόδος αὐτοῖς τὸν μισθὸν ἀρξάμενος ἀπὸ τῶν ἐσχάτων ἕως τῶν πρώτων. 9 καὶ ἐλθόντες οἱ περὶ τὴν ἑνδεκάτην ὥραν ἔλαβον ἀνὰ δηνάριον. 10 καὶ ἐλθόντες οἱ πρῶτοι ἐνόμισαν ὅτι πλεῖον λήμψονται· καὶ ἔλαβον [τὸ] ἀνὰ δηνάριον καὶ αὐτοί. 11 λαβόντες δὲ ἐγόγγυζον κατὰ τοῦ οἰκοδεσπότου 12 λέγοντες, Οὗτοι οἱ ἔσχατοι μίαν ὥραν ἐποίησαν, καὶ ἴσους ἡμῖν αὐτοὺς ἐποίησας τοῖς βαστάσασιν τὸ βάρος τῆς ἡμέρας καὶ τὸν καύσωνα. 13 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς ἑνὶ αὐτῶν εἶπεν, Ἑταῖρε, οὐκ ἀδικῶ σε· οὐχὶ δηναρίου συνεφώνησάς μοι; 14 ἆρον τὸ σὸν καὶ ὕπαγε. θέλω δὲ τούτῳ τῷ ἐσχάτῳ δοῦναι ὡς καὶ σοί· 15 [ἢ] οὐκ ἔξεστίν μοι ὃ θέλω ποιῆσαι ἐν τοῖς ἐμοῖς; ἢ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρός ἐστιν ὅτι ἐγὼ ἀγαθός εἰμι; 16 Οὕτως ἔσονται οἱ ἔσχατοι πρῶτοι καὶ οἱ πρῶτοι ἔσχατοι.
A Third Time Jesus Foretells His Death and Resurrection
(Mk 10.32‑34Lk 18.31‑34)
17 Καὶ ἀναβαίνων ὁ Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα παρέλαβεν τοὺς δώδεκα [μαθητὰς] κατ᾽ ἰδίαν καὶ ἐν τῇ ὁδῷ εἶπεν αὐτοῖς, 18 Ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς Ἱεροσόλυμα, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσιν καὶ γραμματεῦσιν, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ 19 καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσιν εἰς τὸ ἐμπαῖξαι καὶ μαστιγῶσαι καὶ σταυρῶσαι, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθήσεται.
The Request of James and John
(Mk 10.35‑45)
20 Τότε προσῆλθεν αὐτῷ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου μετὰ τῶν υἱῶν αὐτῆς προσκυνοῦσα καὶ αἰτοῦσά τι ἀπ᾽ αὐτοῦ. 21 ὁ δὲ εἶπεν αὐτῇ, Τί θέλεις; λέγει αὐτῷ, Εἰπὲ ἵνα καθίσωσιν οὗτοι οἱ δύο υἱοί μου εἷς ἐκ δεξιῶν σου καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων σου ἐν τῇ βασιλείᾳ σου. 22 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν, Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ μέλλω πίνειν; λέγουσιν αὐτῷ, Δυνάμεθα. 23 λέγει αὐτοῖς, Τὸ μὲν ποτήριόν μου πίεσθε, τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ εὐωνύμων οὐκ ἔστιν ἐμὸν [τοῦτο] δοῦναι, ἀλλ᾽ οἷς ἡτοίμασται ὑπὸ τοῦ πατρός μου. 24 Καὶ ἀκούσαντες οἱ δέκα ἠγανάκτησαν περὶ τῶν δύο ἀδελφῶν. 25 ὁ δὲ Ἰησοῦς προσκαλεσάμενος αὐτοὺς εἶπεν, Οἴδατε ὅτι οἱ ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν. 26 οὐχ οὕτως ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ᾽ ὃς ἐὰν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι ἔσται ὑμῶν διάκονος, 27 καὶ ὃς ἂν θέλῃ ἐν ὑμῖν εἶναι πρῶτος ἔσται ὑμῶν δοῦλος· 28 ὥσπερ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθεν διακονηθῆναι ἀλλὰ διακονῆσαι καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν.
The Healing of Two Blind Men
(Mk 10.46‑52Lk 18.35‑43)
29 Καὶ ἐκπορευομένων αὐτῶν ἀπὸ Ἰεριχὼ ἠκολούθησεν αὐτῷ ὄχλος πολύς. 30 καὶ ἰδοὺ δύο τυφλοὶ καθήμενοι παρὰ τὴν ὁδὸν ἀκούσαντες ὅτι Ἰησοῦς παράγει, ἔκραξαν λέγοντες, Ἐλέησον ἡμᾶς, [κύριε,] υἱὸς Δαυίδ. 31 ὁ δὲ ὄχλος ἐπετίμησεν αὐτοῖς ἵνα σιωπήσωσιν· οἱ δὲ μεῖζον ἔκραξαν λέγοντες, Ἐλέησον ἡμᾶς, κύριε, υἱὸς Δαυίδ. 32 καὶ στὰς ὁ Ἰησοῦς ἐφώνησεν αὐτοὺς καὶ εἶπεν, Τί θέλετε ποιήσω ὑμῖν; 33 λέγουσιν αὐτῷ, Κύριε, ἵνα ἀνοιγῶσιν οἱ ὀφθαλμοὶ ἡμῶν. 34 σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς ἥψατο τῶν ὀμμάτων αὐτῶν, καὶ εὐθέως ἀνέβλεψαν καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ.
Krie XX.
1 I glet mbret𝑒ría e kjíeγi𝑒s𝑒 njeríut𝑒 nikokjir𝑒, ts̆𝑒 doγi menatnet njize t𝑒 mirrj𝑒 m𝑒 rrog𝑒 pun𝑒tór𝑒t𝑒 p𝑒r vres̆t𝑒n e tîγj𝑒.
2 E si kj𝑒ndrúan m𝑒 fjal𝑒 me pun𝑒tór𝑒t𝑒 p𝑒r nj𝑒 dinar𝑒 ndite, i d𝑒rgói te vres̆ta e tîγj𝑒.
3 E t𝑒 dal𝑒t jas̆ta mb𝑒 t𝑒 tret𝑒n ôr𝑒, pâ tjer𝑒 te kjatsa, ts̆𝑒 rrîj𝑒n pa pun𝑒,
4 E θa atire: Jéts𝑒ni eδé jû te vres̆ta ime, e até ts̆𝑒 ju nget do t𝑒 ju e jap𝑒.
5 E atá van𝑒. E pameta doγi si mb𝑒 t𝑒 gjas̆t𝑒n, e t𝑒 né n𝑒t𝑒n ôr𝑒: e buri gjiθnjé .
6 E mb𝑒 t𝑒 nj𝑒mb𝑒δiét𝑒t𝑒n ôr𝑒 t𝑒 dal𝑒t, gjeti tjer𝑒 ts̆𝑒 rrîj𝑒n pa pun𝑒, e i θa atire: P𝑒rts̆é rrini k𝑒tú gjiθ𝑒 dit𝑒n pa bûr𝑒 gjê ?
7 Θan atîγj𝑒: Se mosnjerî na mori m𝑒 rrog𝑒. Θot atire: Jéts𝑒ni eδé jû te vres̆ta ime: e kat𝑒 mírr𝑒ni até ts̆𝑒 do t𝑒 jêt𝑒 likj𝑒.
8 E mbré manet θot𝑒 zoti i vrés̆t𝑒s𝑒 lórit𝑒 tîγj𝑒: Θrit𝑒 pun𝑒tór𝑒t𝑒, e jipi rrog𝑒n, z𝑒nn𝑒‐fiχ𝑒 ka t𝑒 sprásm𝑒t𝑒 njera te t𝑒 pár𝑒t𝑒.
9 T𝑒 járδurit andái atá t𝑒 nj𝑒mb𝑒δiét𝑒s ôr𝑒, múarn𝑒 nj𝑒 dinar𝑒 p𝑒‐s̆okje.
10 E prân𝑒 si jerδ𝑒n t𝑒 pár𝑒t𝑒, mbáij𝑒n se kis̆ mírrij𝑒n mê s̆um𝑒: e múarn𝑒 eδé atá nj𝑒 dinar𝑒 p𝑒‐s̆okje.
11 E si mírri𝑒n murmuríses̆in me t𝑒 zotin e s̆pîs𝑒,
12 Tue θ𝑒n𝑒: Kta t𝑒 sprásm𝑒t𝑒 bûn po nj𝑒 ôr𝑒, e ti gjiθnjé i bure atá me nê, ts̆𝑒 prûm𝑒 ngraχ𝑒 barr𝑒n e dit𝑒s, eδé vap𝑒n.
13 E aí tue p𝑒rgjégjur𝑒 njérit𝑒 ka atá, i θa: Mik𝑒, ng𝑒 t𝑒 d𝑒m𝑒tonj𝑒: θomse ng𝑒 kj𝑒ndrove m𝑒 fjal𝑒 me mua p𝑒r nj𝑒 dinar𝑒?
14 Mirr𝑒 t𝑒ndin, e ndrekju: dua ktîγj𝑒 eδé t𝑒 sprásmit𝑒 t’ i jap𝑒 sâ tîj.
15 Ô ng𝑒 mund𝑒 bunj𝑒 ú até ts̆𝑒 dua te s̆𝑒rbíset𝑒 time? ô siu jit𝑒 is̆t i kekj𝑒, se ú jam i mir𝑒?
16 K𝑒s̆tú t𝑒 sprásm𝑒t𝑒 kat𝑒 jên𝑒 t𝑒 par𝑒, e t𝑒 pár𝑒t𝑒 sprasm𝑒. Se s̆um𝑒 jan𝑒 t𝑒 θrítur𝑒, e pak𝑒 t𝑒 sgléδur𝑒.
17 E si ngjipej Dz̆esúi nd𝑒 Dz̆erusalém, χolkji m𝑒njan𝑒 te rruga dimbeδiét𝑒 dis̆ípuj𝑒t𝑒, e θa atire:
18 Ši na jemi e ngjípemi nd𝑒 Dz̆erusalém, e i Biri i njeríut𝑒 kat𝑒 jêt𝑒 δ𝑒nn𝑒 te dúart’ e t𝑒 pár𝑒vet e príftravet, e Skríbravet, e kat’ e gjikónj𝑒n𝑒 mórtie,
19 E kat’ e jápj𝑒n𝑒 gjíndevet χúaja, sât𝑒 e s̆ânj𝑒n𝑒, e t’ e rráχ𝑒j𝑒n𝑒, e t’ e vûn𝑒 ngrikj𝑒, e t𝑒 tret𝑒n dit𝑒 kâ t𝑒 ngré χet𝑒.
20 Aχiérna i u‐kjas e j𝑒ma e t𝑒 bíj𝑒vet Dzebeδéut𝑒 po me t𝑒 bíj𝑒t’ e sâγj𝑒, ts̆𝑒 e proskjinisi, e i lipi gjagjê .
21 E aí θa asâγj𝑒: Ts̆𝑒 do? Θot atîγj𝑒: Θúaχj sâ t𝑒 újen𝑒 t𝑒 dî k𝑒tá tim𝑒 bij𝑒, nj𝑒 te kraχu i dréj𝑒t𝑒 jiti, e nj𝑒 tek’ i s̆tré mb𝑒ri te mbret𝑒ría jote.
22 E u‐p𝑒rgjekj𝑒, e θa Dz̆esúi: Ng𝑒 dini ts̆𝑒 líp𝑒ni. Mund𝑒 pini kúp𝑒z𝑒n, ts̆𝑒 kat𝑒 pî ú, eδé t𝑒 pagzóniχj𝑒 pagzimin, ts̆𝑒 ú kat𝑒 pagzónem𝑒? Θon atîγj𝑒: Múndj𝑒m𝑒.
23 E θot atire: Kúp𝑒z𝑒n time kat’ e pini: eδé pagzimin, ts̆𝑒 ú kat𝑒 pagzónem𝑒, do jini pagzúar𝑒, po t𝑒 újurit m𝑒 an𝑒 t𝑒 dréj𝑒t𝑒 ô t𝑒 s̆tré mb𝑒r𝑒 meje ng𝑒 m𝑒 nget mua t’ e jap𝑒, po is̆t𝑒 p𝑒r atá kúij𝑒 kle gatúar𝑒 ka Tata im𝑒.
24 E si e gjegj𝑒n t𝑒 δiét𝑒t𝑒, u‐ngroχ𝑒n me t𝑒 dî vγézrit𝑒.
25 E Dz̆esúi po si θirri atá, i θa: T𝑒 dini se t𝑒 pár𝑒t’ e gjíndevet zotronj𝑒n mbi atá: e t𝑒 m𝑒δénj𝑒t𝑒 i bunj𝑒n si dúan.
26 Ng𝑒 kat𝑒 jêt𝑒 k𝑒s̆tú nd𝑒r jû: se aí ts̆𝑒 t𝑒 dêt𝑒 nd𝑒r jû t𝑒 búnet𝑒 i maθ𝑒 kloft𝑒 s̆𝑒rb𝑒tori jîj𝑒:
27 E kus̆ nd𝑒r jû do t𝑒 jêt’ i pari, ka jêt𝑒 gardzuni jîj𝑒.
28 As̆tú si i Biri i njeríut𝑒 ng𝑒 jerδi t’ is̆𝑒 s̆𝑒rbíer𝑒, se po t𝑒 s̆𝑒rbeγj𝑒, e t𝑒 jipj𝑒 gjeγ𝑒n e tîγj𝑒 p𝑒r t𝑒 blêrit t𝑒 disave.
29 E t𝑒 dal𝑒t atá ka Dz̆ériku, i van𝑒 pas atîγj𝑒 lusm𝑒 gjinde;
30 E s̆i dî t𝑒 verb𝑒r ts̆𝑒 rrîj𝑒n újur𝑒 ndanz𝑒 δrómit𝑒, t𝑒 gjégjurit, se s̆koγj𝑒 Dz̆esúi, θrit𝑒n, tue θ𝑒n𝑒: Zot, kîχj lipisî p𝑒r nê, i biri i Dáviδit𝑒.
31 E gjíndet𝑒 i kj𝑒rtóij𝑒n sât𝑒 kjétes̆in. E atá mê s̆um𝑒 θrísi𝑒n, tue θ𝑒n𝑒: Zot, kîχj lipisî p𝑒r nê, i biri i Dáviδit𝑒.
32 E t𝑒 kj𝑒ndrúarit Dz̆esúi, i θirri, e θa: Ts̆𝑒 doni t𝑒 ju bunj𝑒?
33 Θan atîγj𝑒: Zot, sât𝑒 sbíγen𝑒 sît𝑒 tan𝑒.
34 E si i u‐duk𝑒n kekj𝑒, Dz̆esúi ngau sît’ e tir𝑒. E nd’ at𝑒 χer𝑒 pân sît’ e tire, eδé atá van𝑒 pas atîγj𝑒.