The Parable of the Sower
(Mk 4.1‑9Lk 8.4‑8)
1 Ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐξελθὼν ὁ Ἰησοῦς τῆς οἰκίας ἐκάθητο παρὰ τὴν θάλασσαν· 2 καὶ συνήχθησαν πρὸς αὐτὸν ὄχλοι πολλοί, ὥστε αὐτὸν εἰς πλοῖον ἐμβάντα καθῆσθαι, καὶ πᾶς ὁ ὄχλος ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν εἱστήκει. 3 καὶ ἐλάλησεν αὐτοῖς πολλὰ ἐν παραβολαῖς λέγων, Ἰδοὺ ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπείρειν. 4 καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ἃ μὲν ἔπεσεν παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ ἐλθόντα τὰ πετεινὰ κατέφαγεν αὐτά. 5 ἄλλα δὲ ἔπεσεν ἐπὶ τὰ πετρώδη ὅπου οὐκ εἶχεν γῆν πολλήν, καὶ εὐθέως ἐξανέτειλεν διὰ τὸ μὴ ἔχειν βάθος γῆς· 6 ἡλίου δὲ ἀνατείλαντος ἐκαυματίσθη καὶ διὰ τὸ μὴ ἔχειν ῥίζαν ἐξηράνθη. 7 ἄλλα δὲ ἔπεσεν ἐπὶ τὰς ἀκάνθας, καὶ ἀνέβησαν αἱ ἄκανθαι καὶ ἔπνιξαν αὐτά. 8 ἄλλα δὲ ἔπεσεν ἐπὶ τὴν γῆν τὴν καλὴν καὶ ἐδίδου καρπόν, ὃ μὲν ἑκατόν, ὃ δὲ ἑξήκοντα, ὃ δὲ τριάκοντα. 9 ὁ ἔχων ὦτα ἀκουέτω.
The Purpose of the Parables
(Mk 4.10‑12Lk 8.9‑10)
10 Καὶ προσελθόντες οἱ μαθηταὶ εἶπαν αὐτῷ, Διὰ τί ἐν παραβολαῖς λαλεῖς αὐτοῖς; 11 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς, Ὅτι ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ἐκείνοις δὲ οὐ δέδοται. 12 ὅστις γὰρ ἔχει, δοθήσεται αὐτῷ καὶ περισσευθήσεται· ὅστις δὲ οὐκ ἔχει, καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ᾽ αὐτοῦ. 13 διὰ τοῦτο ἐν παραβολαῖς αὐτοῖς λαλῶ, ὅτι βλέποντες οὐ βλέπουσιν καὶ ἀκούοντες οὐκ ἀκούουσιν οὐδὲ συνίουσιν, 14 καὶ ἀναπληροῦται αὐτοῖς ἡ προφητεία Ἠσαΐου ἡ λέγουσα,
Ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ οὐ μὴ συνῆτε,
καὶ βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε.
15 ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου,
καὶ τοῖς ὠσὶν βαρέως ἤκουσαν
καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν,
μήποτε ἴδωσιν τοῖς ὀφθαλμοῖς
καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσιν
καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσιν καὶ ἐπιστρέψωσιν
καὶ ἰάσομαι αὐτούς.
16 ὑμῶν δὲ μακάριοι οἱ ὀφθαλμοὶ ὅτι βλέπουσιν καὶ τὰ ὦτα ὑμῶν ὅτι ἀκούουσιν. 17 ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν ὅτι πολλοὶ προφῆται καὶ δίκαιοι ἐπεθύμησαν ἰδεῖν ἃ βλέπετε καὶ οὐκ εἶδαν, καὶ ἀκοῦσαι ἃ ἀκούετε καὶ οὐκ ἤκουσαν.
The Parable of the Sower Explained
(Mk 4.13‑20Lk 8.11‑15)
18 Ὑμεῖς οὖν ἀκούσατε τὴν παραβολὴν τοῦ σπείραντος. 19 παντὸς ἀκούοντος τὸν λόγον τῆς βασιλείας καὶ μὴ συνιέντος ἔρχεται ὁ πονηρὸς καὶ ἁρπάζει τὸ ἐσπαρμένον ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, οὗτός ἐστιν ὁ παρὰ τὴν ὁδὸν σπαρείς. 20 ὁ δὲ ἐπὶ τὰ πετρώδη σπαρείς, οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ἀκούων καὶ εὐθὺς μετὰ χαρᾶς λαμβάνων αὐτόν, 21 οὐκ ἔχει δὲ ῥίζαν ἐν ἑαυτῷ ἀλλὰ πρόσκαιρός ἐστιν, γενομένης δὲ θλίψεως ἢ διωγμοῦ διὰ τὸν λόγον εὐθὺς σκανδαλίζεται. 22 ὁ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας σπαρείς, οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ἀκούων, καὶ ἡ μέριμνα τοῦ αἰῶνος καὶ ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου συμπνίγει τὸν λόγον καὶ ἄκαρπος γίνεται. 23 ὁ δὲ ἐπὶ τὴν καλὴν γῆν σπαρείς, οὗτός ἐστιν ὁ τὸν λόγον ἀκούων καὶ συνιείς, ὃς δὴ καρποφορεῖ καὶ ποιεῖ ὃ μὲν ἑκατόν, ὃ δὲ ἑξήκοντα, ὃ δὲ τριάκοντα.
The Parable of the Weeds among the Wheat
24 Ἄλλην παραβολὴν παρέθηκεν αὐτοῖς λέγων, Ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ σπείραντι καλὸν σπέρμα ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ. 25 ἐν δὲ τῷ καθεύδειν τοὺς ἀνθρώπους ἦλθεν αὐτοῦ ὁ ἐχθρὸς καὶ ἐπέσπειρεν ζιζάνια ἀνὰ μέσον τοῦ σίτου καὶ ἀπῆλθεν. 26 ὅτε δὲ ἐβλάστησεν ὁ χόρτος καὶ καρπὸν ἐποίησεν, τότε ἐφάνη καὶ τὰ ζιζάνια. 27 προσελθόντες δὲ οἱ δοῦλοι τοῦ οἰκοδεσπότου εἶπον αὐτῷ, Κύριε, οὐχὶ καλὸν σπέρμα ἔσπειρας ἐν τῷ σῷ ἀγρῷ; πόθεν οὖν ἔχει ζιζάνια; 28 ὁ δὲ ἔφη αὐτοῖς, Ἐχθρὸς ἄνθρωπος τοῦτο ἐποίησεν. οἱ δὲ δοῦλοι λέγουσιν αὐτῷ, Θέλεις οὖν ἀπελθόντες συλλέξωμεν αὐτά; 29 ὁ δέ φησιν, Οὔ, μήποτε συλλέγοντες τὰ ζιζάνια ἐκριζώσητε ἅμα αὐτοῖς τὸν σῖτον. 30 ἄφετε συναυξάνεσθαι ἀμφότερα ἕως τοῦ θερισμοῦ, καὶ ἐν καιρῷ τοῦ θερισμοῦ ἐρῶ τοῖς θερισταῖς, Συλλέξατε πρῶτον τὰ ζιζάνια καὶ δήσατε αὐτὰ εἰς δέσμας πρὸς τὸ κατακαῦσαι αὐτά, τὸν δὲ σῖτον συναγάγετε εἰς τὴν ἀποθήκην μου.
The Parables of the Mustard Seed and the Leaven
(Mk 4.30‑32Lk 13.18‑21)
31 Ἄλλην παραβολὴν παρέθηκεν αὐτοῖς λέγων, Ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν κόκκῳ σινάπεως, ὃν λαβὼν ἄνθρωπος ἔσπειρεν ἐν τῷ ἀγρῷ αὐτοῦ· 32 ὃ μικρότερον μέν ἐστιν πάντων τῶν σπερμάτων, ὅταν δὲ αὐξηθῇ μεῖζον τῶν λαχάνων ἐστὶν καὶ γίνεται δένδρον, ὥστε ἐλθεῖν τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ κατασκηνοῦν ἐν τοῖς κλάδοις αὐτοῦ.
33 Ἄλλην παραβολὴν ἐλάλησεν αὐτοῖς· Ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ζύμῃ, ἣν λαβοῦσα γυνὴ ἐνέκρυψεν εἰς ἀλεύρου σάτα τρία ἕως οὗ ἐζυμώθη ὅλον.
The Use of Parables
(Mk 4.33‑34)
34 Ταῦτα πάντα ἐλάλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐν παραβολαῖς τοῖς ὄχλοις καὶ χωρὶς παραβολῆς οὐδὲν ἐλάλει αὐτοῖς, 35 ὅπως πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος,
Ἀνοίξω ἐν παραβολαῖς τὸ στόμα μου,
ἐρεύξομαι κεκρυμμένα ἀπὸ καταβολῆς [κόσμου].
The Parable of the Weeds Explained
36 Τότε ἀφεὶς τοὺς ὄχλους ἦλθεν εἰς τὴν οἰκίαν. καὶ προσῆλθον αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες, Διασάφησον ἡμῖν τὴν παραβολὴν τῶν ζιζανίων τοῦ ἀγροῦ. 37 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν, Ὁ σπείρων τὸ καλὸν σπέρμα ἐστὶν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, 38 ὁ δὲ ἀγρός ἐστιν ὁ κόσμος, τὸ δὲ καλὸν σπέρμα οὗτοί εἰσιν οἱ υἱοὶ τῆς βασιλείας· τὰ δὲ ζιζάνιά εἰσιν οἱ υἱοὶ τοῦ πονηροῦ, 39 ὁ δὲ ἐχθρὸς ὁ σπείρας αὐτά ἐστιν ὁ διάβολος, ὁ δὲ θερισμὸς συντέλεια αἰῶνός ἐστιν, οἱ δὲ θερισταὶ ἄγγελοί εἰσιν. 40 ὥσπερ οὖν συλλέγεται τὰ ζιζάνια καὶ πυρὶ [κατα]καίεται, οὕτως ἔσται ἐν τῇ συντελείᾳ τοῦ αἰῶνος· 41 ἀποστελεῖ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ, καὶ συλλέξουσιν ἐκ τῆς βασιλείας αὐτοῦ πάντα τὰ σκάνδαλα καὶ τοὺς ποιοῦντας τὴν ἀνομίαν 42 καὶ βαλοῦσιν αὐτοὺς εἰς τὴν κάμινον τοῦ πυρός· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. 43 Τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρὸς αὐτῶν. ὁ ἔχων ὦτα ἀκουέτω.
Three Parables
44 Ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν θησαυρῷ κεκρυμμένῳ ἐν τῷ ἀγρῷ, ὃν εὑρὼν ἄνθρωπος ἔκρυψεν, καὶ ἀπὸ τῆς χαρᾶς αὐτοῦ ὑπάγει καὶ πωλεῖ πάντα ὅσα ἔχει καὶ ἀγοράζει τὸν ἀγρὸν ἐκεῖνον.
45 Πάλιν ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ ἐμπόρῳ ζητοῦντι καλοὺς μαργαρίτας· 46 εὑρὼν δὲ ἕνα πολύτιμον μαργαρίτην ἀπελθὼν πέπρακεν πάντα ὅσα εἶχεν καὶ ἠγόρασεν αὐτόν.
47 Πάλιν ὁμοία ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν σαγήνῃ βληθείσῃ εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἐκ παντὸς γένους συναγαγούσῃ· 48 ἣν ὅτε ἐπληρώθη ἀναβιβάσαντες ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν καὶ καθίσαντες συνέλεξαν τὰ καλὰ εἰς ἄγγη, τὰ δὲ σαπρὰ ἔξω ἔβαλον. 49 οὕτως ἔσται ἐν τῇ συντελείᾳ τοῦ αἰῶνος· ἐξελεύσονται οἱ ἄγγελοι καὶ ἀφοριοῦσιν τοὺς πονηροὺς ἐκ μέσου τῶν δικαίων 50 καὶ βαλοῦσιν αὐτοὺς εἰς τὴν κάμινον τοῦ πυρός· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων.
Treasures New and Old
51 Συνήκατε ταῦτα πάντα; λέγουσιν αὐτῷ, Ναί. 52 ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς, Διὰ τοῦτο πᾶς γραμματεὺς μαθητευθεὶς τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ οἰκοδεσπότῃ, ὅστις ἐκβάλλει ἐκ τοῦ θησαυροῦ αὐτοῦ καινὰ καὶ παλαιά.
The Rejection of Jesus at Nazareth
(Mk 6.1‑6Lk 4.16‑30)
53 Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ Ἰησοῦς τὰς παραβολὰς ταύτας, μετῆρεν ἐκεῖθεν. 54 καὶ ἐλθὼν εἰς τὴν πατρίδα αὐτοῦ ἐδίδασκεν αὐτοὺς ἐν τῇ συναγωγῇ αὐτῶν, ὥστε ἐκπλήσσεσθαι αὐτοὺς καὶ λέγειν, Πόθεν τούτῳ ἡ σοφία αὕτη καὶ αἱ δυνάμεις; 55 οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ τοῦ τέκτονος υἱός; οὐχ ἡ μήτηρ αὐτοῦ λέγεται Μαριὰμ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ Ἰάκωβος καὶ Ἰωσὴφ καὶ Σίμων καὶ Ἰούδας; 56 καὶ αἱ ἀδελφαὶ αὐτοῦ οὐχὶ πᾶσαι πρὸς ἡμᾶς εἰσιν; πόθεν οὖν τούτῳ ταῦτα πάντα; 57 καὶ ἐσκανδαλίζοντο ἐν αὐτῷ. ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς, Οὐκ ἔστιν προφήτης ἄτιμος εἰ μὴ ἐν τῇ πατρίδι καὶ ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ. 58 καὶ οὐκ ἐποίησεν ἐκεῖ δυνάμεις πολλὰς διὰ τὴν ἀπιστίαν αὐτῶν.
Krie XIII.
1 At𝑒 dit𝑒 t𝑒 dal𝑒t Dz̆esúi ka s̆pia, ujej r𝑒z𝑒 déitit𝑒.
2 E u‐mbjoδ𝑒n ndanz𝑒 atîγj𝑒 disâ gjinde, akjé se pati t𝑒 χîγj𝑒 nd𝑒 karav𝑒 sâ t’ ujej: e gjiθ𝑒 gjíndia kj𝑒ndrói te buza e déitit𝑒,
3 E foli atire s̆um𝑒 nd𝑒 parábuγa, tue θ𝑒n𝑒: Ši doγi t𝑒 mbîχ𝑒j𝑒, aí ts̆𝑒 mbíeχ.
4 E te t𝑒 s̆tûrit far𝑒n, tsa i râ p𝑒rn𝑒 δrom𝑒, e jerδ𝑒n zógat𝑒 e kjíeγi𝑒s, e e χ𝑒ngr𝑒n.
5 Njatr𝑒 ditsá râ mbi guraj𝑒t, kû ng’ is̆ s̆um𝑒 bot𝑒: e njize njize leu, se bota ng’ is̆ e χúmb𝑒t𝑒.
6 E t𝑒 dal𝑒t díeγi u‐p𝑒rvap𝑒: e se ng𝑒 kis̆ rrenj𝑒, u‐θâ.
7 E njatr𝑒 ditsá râ mbi glé mbat𝑒: e u‐rrit𝑒n glé mbat𝑒, e e mbit𝑒n.
8 Njatr𝑒 ditsá prân râ mbi δéun e mir𝑒: e δa pem𝑒, kus̆ nj𝑒 kjint𝑒, kus̆ trezét, e kus̆ triδiét𝑒.
9 Kus̆ kâ ves̆ p𝑒r t𝑒 gjégjur𝑒, le t𝑒 gjégjet𝑒.
10 E si u‐kjas𝑒n dis̆ípuj𝑒t’ i θan𝑒: P𝑒rts̆é atíreve i flet nd𝑒 parábuγa?
11 E aí u‐p𝑒rgjekj𝑒, e i θa: Se juve kle δ𝑒nn𝑒 χîr t𝑒 njíχ𝑒j𝑒t𝑒 mistériet’ e mbretrîs𝑒 t𝑒 kjíeγiavet: e atire ng𝑒 i kle δ𝑒nn𝑒.
12 Se kus̆ kâ, atîγj𝑒 kat’ i jípet𝑒, eδé kat’ i burónet𝑒: e kus̆ ng𝑒 kâ, eδé até ts̆𝑒 kâ do t’ i ndzíret𝑒.
13 Andái i flas𝑒 nd𝑒 parábuγa: se v𝑒rrej𝑒n e ng𝑒 s̆óχ𝑒j𝑒n, eδé gjégjen𝑒 e ng𝑒 marrj𝑒n ves̆, e ng𝑒 nd𝑒lgonj𝑒n.
14 E sóset𝑒 tek’ atá profitsía e Isaîs𝑒 ts̆𝑒 θot𝑒: Kat𝑒 gjégjiχj𝑒 me ves̆, e ng𝑒 kat𝑒 nd𝑒lgoni: eδé kat𝑒 v𝑒rreni me sî, e ng𝑒 kat𝑒 s̆iχni.
15 Se u‐θâ zé m𝑒ra ksâγj𝑒 gjíndie, e i varesi t𝑒 gjégjes̆in me ves̆t𝑒, e mbγîtin sît’ e tire: sât𝑒 mos s̆íχ𝑒j𝑒n me sît𝑒, e t𝑒 mos gjégjes̆in me ves̆t𝑒, e t𝑒 mos ndíeij𝑒n me z𝑒mer, e t𝑒 príres̆in, e t’ i s̆𝑒róija.
16 Lum𝑒 sît𝑒 tâj𝑒 se s̆óχ𝑒j𝑒n, e ves̆t𝑒 tâj𝑒 se gjégjen𝑒.
17 Me t𝑒 ftet𝑒 ju θom𝑒 se disâ profetra, eδé t𝑒 dréj𝑒t𝑒 dis̆irúan t𝑒 s̆íχ𝑒j𝑒n até ts̆𝑒 s̆iχni jû, e ng’ e pân: e t𝑒 gjégjes̆in até ts̆𝑒 gjégjiχj𝑒 jû, e ng’ e gjegj𝑒n.
18 Andái jû gjégj𝑒ni parábuγ𝑒n e atîγj𝑒 ts̆𝑒 mbíeχ.
19 Nganjé , ts̆𝑒 gjégjet𝑒 fjal𝑒n e mbretrîs, e ng’ e nd𝑒lgón, vjen i ligu, e rr𝑒mbén até ts̆𝑒 kle mbjeγ𝑒 te z𝑒mra e tîγj𝑒: kjô is̆t ajó ts̆𝑒 u‐mbúaχ r𝑒z𝑒 δrómit𝑒.
20 Ajó prâ ts̆𝑒 u‐mbúaχ mbi guraj𝑒t, is̆t𝑒 kî, ts̆𝑒 gjégjet𝑒 fjal𝑒n, e e merr𝑒 njize me χarê:
21 Po ng𝑒 kâ rrenj𝑒 tek’ aí, se ê p𝑒r tsa χer𝑒. E kur𝑒 bé net𝑒 ndô kopos𝑒 ô ndô e p𝑒rz𝑒n𝑒 paj𝑒 t𝑒 fjál𝑒s𝑒, njize sk𝑒ndaγiáret𝑒.
22 E ajó ts̆𝑒 te glé mbat𝑒 u‐mbúaχ, is̆t𝑒 kî, ts̆𝑒 gjégjet𝑒 fjal𝑒n, e kuidesi i ksâγj𝑒 jétie, eδé e rrêmia e kjósm𝑒vet mbin fjal𝑒n, e bé net𝑒 pa pem𝑒.
23 E ajó ts̆𝑒 u‐mbúaχ mbi δéun e mir𝑒, is̆t𝑒 kî ts̆𝑒 gjégjet𝑒 fjal𝑒n, e e nd𝑒lgón: aí me ftet𝑒 bie pem𝑒, e bun kus̆ nj𝑒 kjint𝑒, kus̆ trezét, e kus̆ triδiét𝑒.
24 Njatr𝑒 parábuχ𝑒 i vuri p𝑒rpara, tue θ𝑒n𝑒: Mbret𝑒ría e kjíeγiavet u‐glâ njeríut𝑒, ts̆𝑒 mboγi far𝑒 e mir𝑒 te δéu i tîγj𝑒.
25 E kur𝑒 njérzit𝑒 flé ij𝑒n, jerδi armiku i tîγj𝑒, e n𝑒 mes𝑒 t𝑒 dríθit’ i mboγi sipr𝑒 égj𝑒r𝑒n, e jiku.
26 E kur𝑒 s̆tû bari, e b𝑒ri pem𝑒n, aχiérra u‐duk𝑒 eδé égj𝑒ra.
27 E t𝑒 kjásurit kopíj𝑒t’ e t𝑒 zótit𝑒 s̆pîs, i θan𝑒 atîγj𝑒: Zot, ng𝑒 mboγe far𝑒 e mir𝑒 te δeu jit𝑒? P𝑒randái si kâ égj𝑒r𝑒?
28 E aí θa atire: Njeríu armik𝑒 b𝑒ri kt𝑒. E kopíj𝑒t𝑒 e tîγj𝑒 i θan𝑒: Do, se t𝑒 váturit, e mbjéδj𝑒m𝑒?
29 E aí θa: Jo: mos b𝑒n se si mbjiδni égj𝑒r𝑒n, t𝑒 s̆kulni bas̆k𝑒 me até eδé driθt𝑒.
30 Leni t𝑒 rríten𝑒 bas̆k𝑒 t𝑒 dî njera te t𝑒 korr𝑒t, e m𝑒 kj𝑒ró t𝑒 kórrit𝑒 kat’ i θom𝑒 atire ts̆𝑒 kúarj𝑒n: Mbjiδni mê para égj𝑒r𝑒n, e líδnie δomátaz𝑒 p𝑒r t𝑒 djégur𝑒; driθt𝑒 prân e k𝑒γini te χambari jim𝑒.
31 Njetr𝑒 parábuχ𝑒 vû p𝑒rpara atire tue θ𝑒n𝑒: Mbret𝑒ría e kjíeγiavet i glet kókjes𝑒 sináp𝑒s𝑒, ts̆𝑒 kur𝑒 e mori njeríu e mboγi te δeu i tîγj𝑒:
32 Kjô me t𝑒 ftet𝑒 ê mê e vóg𝑒la e gjiθ𝑒 fár𝑒v𝑒t: e kur𝑒 t𝑒 rrítet𝑒, is̆t𝑒 mê e maδe se gjiθ𝑒 lákrat𝑒, e bé net𝑒 lis𝑒, akjé se vinj𝑒n zógat’ e kjíeγi𝑒s, e b𝑒nj𝑒n folê te dég𝑒t’ e tîγj𝑒.
33 Njetr𝑒 parábuχ𝑒 i θa atire. Mbretría e kjíeγiavet i glet brúmit𝑒 ngríδur𝑒, ts̆𝑒 si e merr𝑒 grúaja e p𝑒s̆tíeχ te trî sat𝑒 míeχ𝑒, njera ts̆𝑒 t𝑒 ngríδet𝑒 gjiθ𝑒.
34 Gjiθ𝑒 k𝑒tó s̆𝑒rbise θa Dz̆esúi nd𝑒 parábuγa gjíndevet: e pa parábuγa ng𝑒 flisj𝑒 atire:
35 Sât𝑒 sosej e θ𝑒na e profétit𝑒 ts̆𝑒 θot𝑒: Ka sbγînj𝑒 goj𝑒n time nd𝑒 parábuγa, e ka θom𝑒 s̆𝑒rbise t𝑒 fs̆éχura, ts̆𝑒 kur u‐stis𝑒 jeta.
36 Aχiérra, la gjinden, e vate te s̆pia: e i u‐kjas𝑒n dis̆ípuj𝑒t’ e tîγj𝑒, tue θ𝑒n𝑒: Štîγ𝑒na parábuγ𝑒n t𝑒 égj𝑒r𝑒s e δéut𝑒.
37 E aí t𝑒 p𝑒rgjégjurit i θa: Aí ts̆𝑒 mbíeχ far𝑒n e mir𝑒, is̆t i Biri i njeríut𝑒.
38 Δeu prân, is̆t𝑒 jeta. E fara e mir𝑒, jan𝑒 t𝑒 bíj𝑒t’ e mbretrîs. E égj𝑒rat𝑒, jan𝑒 t𝑒 bíj𝑒t’ e t𝑒 lígut𝑒.
39 Armiku prân, ts̆𝑒 mboγi, ê diâγi. E t𝑒 korr𝑒t, is̆t𝑒 t𝑒 sósurit e jét𝑒s𝑒: e atá ts̆𝑒 kúarj𝑒n, jan𝑒 é ngj𝑒j𝑒t𝑒.
40 Andái si mbjíδen𝑒 égj𝑒rat𝑒, e dígjen𝑒 te zjarri: as̆tú ka jêt𝑒 mb𝑒 t𝑒 sósurit e jét𝑒s𝑒.
41 I Biri i njeríut𝑒 ka d𝑒rgonj𝑒 é ngj𝑒j𝑒t’ e tîγj𝑒, e ka mbjéδj𝑒n𝑒 gjiθ𝑒 ské ndaj𝑒t𝑒 ka mbretría e tîγj𝑒, e gjiθ atá, ts̆𝑒 b𝑒nj𝑒n t𝑒 lig𝑒n:
42 E kat’ i s̆tíen𝑒 te kamini i zjárrit𝑒. Atjé ka jêt𝑒 t𝑒 klâr𝑒, e t𝑒 gríj𝑒tur𝑒 δé mb𝑒s̆𝑒.
43 Aχiérra t𝑒 dréj𝑒tit𝑒 kat𝑒 γambarísj𝑒n𝑒 si díeγi te mbretría e Átit𝑒 tire. Kus̆ kâ ves̆ p𝑒r t𝑒 gjégjur𝑒, gjekjt𝑒.
44 Pameta mbretría e kjíeγiavet ê gjiθnjé si t𝑒rsori i fs̆éχur𝑒 p𝑒rjas̆ta: e njeríu ts̆𝑒 e gjeti, e fs̆eχu, e p𝑒r χarên e tîγj𝑒 vete, e s̆et gjiθ até ts̆𝑒 kâ, e blê at𝑒 δê.
45 Pameta mbretría e kjíeγiavet is̆t𝑒 gjiθnjé si dregtori, ts̆𝑒 k𝑒rkón perne t𝑒 búkur𝑒.
46 E kur𝑒 gjên nj𝑒 pern𝑒 ts̆𝑒 v𝑒jén s̆um𝑒, vete, s̆et gjiθ até ts̆𝑒 kâ, e blê até .
47 Pameta mbretría e kjíeγiavet is̆t𝑒 gjiθnjé si rrita s̆tûr𝑒 te déj𝑒ti, ts̆𝑒 mbjeθ pis̆kj𝑒 gjiθ𝑒 j𝑒nîs̆𝑒.
48 Ts̆𝑒, kur u‐mblua, e χolkj𝑒n, e si u‐uj𝑒n mbi buz𝑒n e déj𝑒tit𝑒, sgloδ𝑒n t𝑒 mír𝑒t𝑒, e i vûn mb𝑒 vase, e t𝑒 líkj𝑒t𝑒 i s̆tûn jas̆t𝑒.
49 K𝑒s̆tú ka jêt𝑒 te t𝑒 sósurit e jét𝑒s𝑒: kat𝑒 dálj𝑒n𝑒 é ngj𝑒j𝑒t𝑒, e ka sgléδj𝑒n𝑒 t𝑒 líkj𝑒t𝑒 n𝑒 mes𝑒 t𝑒 mír𝑒vet,
50 E kat’ i s̆tíen𝑒 te kamini i zjárrit𝑒: atjé ka jêt𝑒 t𝑒 klár𝑒, e t𝑒 gríj𝑒tur𝑒 δé mb𝑒s̆𝑒.
51 I θot atire Dz̆esúi: Kini nd𝑒lgúar𝑒 gjiθ𝑒 k𝑒tó s̆𝑒rbise? I θon𝑒: Ê χj.
52 E aí θa atire: P𝑒r kt𝑒 s̆𝑒rbes𝑒 ngâ skrib𝑒 i mpsúam𝑒 nd𝑒 mbretrîn e kjíeγiavet, ê gjθnjé si njeríu nikokjir𝑒, ts̆𝑒 ndzíer ka t𝑒rsori i tîγj𝑒 s̆𝑒rbise t𝑒 reja eδé t𝑒 vjetra.
53 E streksi, kur𝑒 Dz̆esúi sosi ktô parábuγa, se u‐nis andis̆e.
54 E t𝑒 járδurit te χora e tîγj𝑒 i mpsoγj𝑒 te sinagóg𝑒t’ e tire, as̆tú se atá θavmáses̆in, e θos̆𝑒n: Kaχa ktîγj𝑒 kjô urt𝑒sî, e ktô fukjî?
55 Kî ng𝑒 ê i biri i mjés̆trit𝑒? Ng𝑒 klúχet𝑒 Maríe ê ma e tîγj𝑒, e vγéz𝑒rit’ e tîγj𝑒, Jáp𝑒k𝑒, Sep𝑒, Simún, e Dz̆uδ𝑒?
56 E t𝑒 mótrat’ e tîγj𝑒, ng𝑒 jan𝑒 gjiθ𝑒 ndanz𝑒 nês̆𝑒? P𝑒randái kaχa ktîγj𝑒 gjiθ𝑒 ktô s̆𝑒rbise?
57 E sk𝑒ndaγiáres̆in tek’ aí. E Dz̆esúi θa atire: Ng’ is̆t𝑒 profet𝑒 pa ndêr𝑒 ndzjerr𝑒 se te χora e tîγj𝑒, e te s̆pia e tîγj𝑒.
58 E ng𝑒 buri atjé s̆um𝑒 famasm𝑒, se atá ng𝑒 kis̆𝑒n bess𝑒.