1 Kur të rrish të hash bashkë me bujar, vështro mirë (ato që kanë vënë) përpara teje,
2 edhe vër-i thikënë qafësë s’ate, ndë je hamës.
3 Mos dëshëro gjellët’ e ati, sepse këto janë të ngrëna kobimi.
4 Mos ki kujdes të bënesh i pasurë, hiq dorë prej mëntëjesë s’ate.
5 A do të shtiesh sytë mbi atë gjë që s’është? Sepse (pasëja) bën me të vërtetë për vetëhen’ e saj krahë, e fluturon ndë qiell posi shqiponjë.
6 Mos ha bukën’ e smir-keqit, as mos dëshëro gjellët’ e ati,
7 sepse sikundrë mendon ndë zemërët të ti, i këtillë është. Ha e pi, thotë ty, po zemëra e ati nuk’ është bashkë me ty.
8 Bukënë (që) hëngre do t’e viellç, edhe do të humbasç ligjëratat’ e ëmbëla.
9 Mos i këshillo ndë vesht të marrit, sepse do të hedhë poshtë urtësin’ e fialëvet tua.
10 Mos çkul kufinj të vietërë, edhe mos shkel nd’ arët të varfërëvet,
11 sepse Shpërblimtari i atyre (ësht’) i fortë; ay do të shikonjë gjyqin’ e atyre kundrë teje.
12 Ngjit zëmërënë tënde pas mësimit, edhe veshët’ e tu pas fialëvet urtësisë.
13 Mos u kurce të mësonjç dialënë, sepse ndë i rënç ati me shkop, nukë do të vdesë;
14 tuke i rënë ati me shkop, do t’i shpëtonjç shpirtinë nga hadhi.
15 Biri im, ndë u bëftë zëmëra jote e mënçëme, do të gëzonet’ edhe zemëra ime;
16 edhe veshnjet’ e mia do të gëzonenë, kur të flasënë dreitë buzët’ e tua.
17 Zemëra jote le të mos u ketë zëli faltorëvet, po (ki) frikë Zotit gjithë ditënë,
18 sepse me të vërtetë (është) shpagim, edhe shpëresa jote nukë do të këputetë.
19 Pa dëgjo ti, o biri im, edhe bënu i urtë, edhe drejto zemërënë tënde mb’ udhët.
20 Mos rri bashkë me verë-pirësit, as bashkë me plank-prishësit që hanë mish,
21 sepse verë-pirësi edhe plank-prishësi do të bënenë të vobeq, edhe gjumashi do të vishetë me lecëka.
22 Dëgjo-i t’-yt-et që të ka piellë, edhe mos e përqesh t’et-ëmë, kur të plaketë.
23 Bli të vërtetënë, edhe mos e shit diturinë, e mësimnë, e urtësinë.
24 I ati të dreitit do të gëzonetë fort, edhe kush piell (bir) të urtë, do të gëzonetë për atë.
25 Yt-atë e jot-ëmë do të gëzonenë, po më fort do të gëzonet’ ajo që të polli.
26 Biri im, ep-më zëmërënë tënde, edhe syt’ e tu le të shikonjënë udhët’ e mia,
27 sepse kurva (është posi) grop’ e thellë, edhe e huaja posi pus i ngushtë.
28 Edhe ajo bën pritë posi kursar, edhe shton faltorëtë ndër njerëzit.
29 Kush (ësht’) i mierë? Kush psherëtin? Kush zihetë? Kush flet fialë të kota? Kush rrihetë pa ndonjë punë? Kush kuq sytë?
30 Ata që ngrysenë ndë verët, ata që shkonjënë kohënë tuke kërkuarë verë të mirë.
31 Mos vështro verënë se ësht’ e kuqe, se ngjyen qeftinë, se sbret shijazi.
32 Më ndë funt kafshon posi gjarpër, thumbon posi beronjë;
33 syt’ e tu do të shikonjënë (gra) të huaja, edhe zemëra jote do të flasë (fialë) të paturpshime;
34 edhe do të jesh posi ay që flë ndë kërthizët të detit, edhe posi ay që dirgjetë ndë majët të drusë lundrësë;
35 (do të thuash) Më bininë, edhe nukë më dhëmpte, më rrihninë, edhe nukë ndinjam, kurë do të sgjonem, që të vete, e të kërkonj atë përsëri?
1 quando sederis ut comedas cum principe
diligenter adtende quae posita sunt ante faciem tuam
2 et statue cultrum in gutture tuo
si tamen habes in potestate animam tuam
3 ne desideres de cibis eius in quo est panis mendacii
4 noli laborare ut diteris sed prudentiae tuae pone modum
5 ne erigas oculos tuos ad opes quas habere non potes
quia facient sibi pinnas quasi aquilae
et avolabunt in caelum
6 ne comedas cum homine invido et ne desideres cibos eius
7 quoniam in similitudinem arioli et coniectoris aestimat
quod ignorat
comede et bibe dicet tibi et mens eius non est tecum
8 cibos quos comederas evomes et perdes pulchros sermones tuos
9 in auribus insipientium ne loquaris
quia despicient doctrinam eloquii tui
10 ne adtingas terminos parvulorum
et agrum pupillorum ne introeas
11 propinquus enim eorum Fortis est
et ipse iudicabit contra te causam illorum
12 ingrediatur ad doctrinam cor tuum et aures tuae ad verba scientiae
13 noli subtrahere a puero disciplinam
si enim percusseris eum virga non morietur
14 tu virga percuties eum
et animam eius de inferno liberabis
15 fili mi si sapiens fuerit animus tuus gaudebit tecum cor meum
16 et exultabunt renes mei cum locuta fuerint rectum labia tua
17 non aemuletur cor tuum peccatores
sed in timore Domini esto tota die
18 quia habebis spem in novissimo et praestolatio tua non auferetur
19 audi fili mi et esto sapiens
et dirige in via animum tuum
20 noli esse in conviviis potatorum
nec in comesationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt
21 quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur
et vestietur pannis dormitatio
22 audi patrem tuum qui genuit te
et ne contemnas cum senuerit mater tua
23 veritatem eme
et noli vendere sapientiam et doctrinam et intellegentiam
24 exultat gaudio pater iusti qui sapientem genuit laetabitur in eo
25 gaudeat pater tuus et mater tua
et exultet quae genuit te
26 praebe fili mi cor tuum mihi
et oculi tui vias meas custodiant
27 fovea enim profunda est meretrix et puteus angustus aliena
28 insidiatur in via quasi latro
et quos incautos viderit interficit
29 cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae
cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum
30 nonne his qui morantur in vino
et student calicibus epotandis
31 ne intuearis vinum quando flavescit
cum splenduerit in vitro color eius
ingreditur blande
32 sed in novissimo mordebit ut coluber
et sicut regulus venena diffundet
33 oculi tui videbunt extraneas
et cor tuum loquetur perversa
34 et eris sicut dormiens in medio mari
et quasi sopitus gubernator amisso clavo
35 et dices verberaverunt me sed non dolui
traxerunt me et ego non sensi
quando evigilabo et rursum vina repperiam