1 Grat’ e urta ndërtonjënë shtëpin’ e tyre, po e marra e rëmon atë me duart’ e saja.
2 Ay që ecën ndë të dreitët të ti i ka frikë Zotit, po i shtrembëti nd’ udhët të ti s’e zë për gjë atë.
3 Ndë golët të marrit (është) shkopi i madhështisë, po buzët’ e të urtëvet do t’i ruanjën’ ata.
4 Tek s’ka qe, koshtareja (ësht’) e sbrazëtë, po të plotët’ e drithit (është) prej fuqisë kaut.
5 Deshmitari i dreitë nukë do të gënjenjë, po deshmitari i rrem derth gënjeshtra.
6 Përqeshësi kërkon dituri, edhe nukë gjën, po për të urtinë (ësht’) i kollajtë mësimi.
7 Del përpara njeriut pa mënt, edhe nukë do të gjënjç buzë urtësie.
8 Dituria e të urtit (është) të njohë udhën’ e ti, po marrëzia e të marrëvet (është) t’ecurë të kotë.
9 Të marrëtë qeshënë ndë panomit, po ndë mest të dreitëvet (është) hirë.
10 Zemër’ (e njeriut) njeh hidhësirën’ e shpirtit ati, edhe i huajë nukë merr piesë prej gëzimit ati.
11 Shtëpia e të pabesëvet do të humbasë, po tend’ e të dreitëvet do të lulëzonjë.
12 Ka udhë (që i duket’) e dreitë njeriut, po fundi asaj të bie ndë vdekëje.
13 Po edhe kur qesh dhëmp zemëra, edhe fundi i gëzimit është hidhërim.
14 Ay që ka zemërë të prishurë do të mbushetë nga udhët’ e tia, po njeriu i mirë prej vetëhesë ti.
15 I mituri beson ç’do fialë, po i urti u mba vesh çapavet tia.
16 I urti ka frikë, e ikën nga e keqeja, po i marri shkon përpara, edhe ashpëronetë.
17 Ay që zemëronetë shpejtë punon pa mendim, po njeriu zemërëkeq ësht’ i mërziturë.
18 Të marrëtë trashëgonjënë marrëzi, po të urtëtë kurorëzonenë me urtësi.
19 Të këqitë bienë ndë gjunj përpara të mirëvet, edhe të pabesëtë ndër dyert të dreitëvet.
20 I vobegu mërzitet’ edhe nga fëqinja e ti, po i pasuri ka shumë miq.
21 Kush heth poshtë të afërmin’ e ti fëlen, po kush përdëllen të vobeqtë ësht’ i lumurë.
22 A s’gënjehen’ ata që mendonjënë të ligënë? Po përdëllim e dreitëri do të jetë ndër ata që mendonjënë të mirënë.
23 Mbë ç’do mundim (është) fitim, po llomatia e buzëvet bie vetëmë vobezi.
24 Gjëja e të urtëvet (është) kurorë ndër ata, po gjëja e të marrëve (është) marrëzi.
25 Deshmitari i dreitë shpëton shpirtëra, po i rremi derth gënjeshtra.
26 Ndë frikët të Zotit (është) shpëres’ e fortë, edhe ndër djemt t’ati do të jetë mpshtetëje.
27 Frik’ e Zotit (është) gurrë jete, që mërgon nga kurthet’ e vdekëjesë.
28 Lavdia e mbëretit (është) ndë shumicët të gjëndëjesë, po prishëja e ati që zotëron (është) ndë pakicët të gjëndëjesë.
29 Zëmërë-gjëri (ka) urtësi të madhe, po zëmërë-ngushti shton marrëzinë.
30 Zëmër’ e shëndoshë (është) jet’ e kurmit, po cmiri (është) kalbësira e eshtëravet.
31 Kush shtrëngon të vobegunë, (shpërndëron) Bërësin’ e ati, po kush nderon atë, përdëllen të vobegunë.
32 I pabesi tmeronetë ndë pabesëri të ti, po i dreiti ka shpëresë ndë vdekëjet të ti.
33 Ndë zëmërët të mënçëmit prëhet’ urtësi, po ndë mest të marrëvet shpërfaqetë.
34 Dreitëria larton komp, po fali (është) turpëri gjëndëjesh.
35 Mbëreti ka mbë sy të mirë shërbëtorin’ e urtë, po zemërimi i ati (është) mb’ atë që bën turpëri.
1 sapiens mulier aedificavit domum suam
insipiens instructam quoque destruet manibus
2 ambulans recto itinere et timens Deum
despicitur ab eo qui infami graditur via
3 in ore stulti virga superbiae
labia sapientium custodiunt eos
4 ubi non sunt boves praesepe vacuum est
ubi autem plurimae segetes ibi manifesta fortitudo bovis
5 testis fidelis non mentietur
profert mendacium testis dolosus
6 quaerit derisor sapientiam et non inveniet
doctrina prudentium facilis
7 vade contra virum stultum et nescito labia prudentiae
8 sapientia callidi est intellegere viam suam
et inprudentia stultorum errans
9 stultis inludet peccatum
inter iustos morabitur gratia
10 cor quod novit amaritudinem animae suae
in gaudio eius non miscebitur extraneus
11 domus impiorum delebitur
tabernacula iustorum germinabunt
12 est via quae videtur homini iusta
novissima autem eius deducunt ad mortem
13 risus dolore miscebitur et extrema gaudii luctus occupat
14 viis suis replebitur stultus et super eum erit vir bonus
15 innocens credit omni verbo astutus considerat gressus suos
16 sapiens timet et declinat malum
stultus transilit et confidit
17 inpatiens operabitur stultitiam et vir versutus odiosus est
18 possidebunt parvuli stultitiam
et astuti expectabunt scientiam
19 iacebunt mali ante bonos et impii ante portas iustorum
20 etiam proximo suo pauper odiosus erit amici vero divitum multi
21 qui despicit proximum suum peccat
qui autem miseretur pauperi beatus erit
22 errant qui operantur malum
misericordia et veritas praeparant bona
23 in omni opere erit abundantia
ubi autem verba sunt plurima frequenter egestas
24 corona sapientium divitiae eorum fatuitas stultorum inprudentia
25 liberat animas testis fidelis et profert mendacia versipellis
26 in timore Domini fiducia fortitudinis et filiis eius erit spes
27 timor Domini fons vitae ut declinet a ruina mortis
28 in multitudine populi dignitas regis
et in paucitate plebis ignominia principis
29 qui patiens est multa gubernatur prudentia
qui autem inpatiens exaltat stultitiam suam
30 vita carnium sanitas cordis putredo ossuum invidia
31 qui calumniatur egentem exprobrat factori eius
honorat autem eum qui miseretur pauperis
32 in malitia sua expelletur impius
sperat autem iustus in morte sua
33 in corde prudentis requiescit sapientia
et indoctos quoque erudiet
34 iustitia elevat gentem
miseros facit populos peccatum
35 acceptus est regi minister intellegens
iracundiam eius inutilis sustinebit