1 These are also proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah king of Judah copied out.
2 It is the glory of God to conceal a thing: but the honour of kings is to search out a matter. 3 The heaven for height, and the earth for depth, and the heart of kings is unsearchable.
4 Take away the dross from the silver, and there shall come forth a vessel for the finer. 5 Take away the wicked from before the king, and his throne shall be established in righteousness.
6 Put not forth thyself in the presence of the king, and stand not in the place of great men: 7 For better it is that it be said unto thee, Come up hither; than that thou shouldest be put lower in the presence of the prince whom thine eyes have seen.
8 Go not forth hastily to strive, lest thou know not what to do in the end thereof, when thy neighbour hath put thee to shame. 9 Debate thy cause with thy neighbour himself; and discover not a secret to another: 10 Lest he that heareth it put thee to shame, and thine infamy turn not away.
11 A word fitly spoken is like apples of gold in pictures of silver. 12 As an earring of gold, and an ornament of fine gold, so is a wise reprover upon an obedient ear. 13 As the cold of snow in the time of harvest, so is a faithful messenger to them that send him: for he refresheth the soul of his masters. 14 Whoso boasteth himself of a false gift is like clouds and wind without rain. 15 By long forbearing is a prince persuaded, and a soft tongue breaketh the bone. 16 Hast thou found honey? eat so much as is sufficient for thee, lest thou be filled therewith, and vomit it. 17 Withdraw thy foot from thy neighbour’s house; lest he be weary of thee, and so hate thee. 18 A man that beareth false witness against his neighbour is a maul, and a sword, and a sharp arrow. 19 Confidence in an unfaithful man in time of trouble is like a broken tooth, and a foot out of joint. 20 As he that taketh away a garment in cold weather, and as vinegar upon nitre, so is he that singeth songs to an heavy heart.
21 If thine enemy be hungry, give him bread to eat; and if he be thirsty, give him water to drink: 22 For thou shalt heap coals of fire upon his head, and the LORD shall reward thee. 23 The north wind driveth away rain: so doth an angry countenance a backbiting tongue. 24 It is better to dwell in the corner of the housetop, than with a brawling woman and in a wide house. 25 As cold waters to a thirsty soul, so is good news from a far country. 26 A righteous man falling down before the wicked is as a troubled fountain, and a corrupt spring. 27 It is not good to eat much honey: so for men to search their own glory is not glory. 28 He that hath no rule over his own spirit is like a city that is broken down, and without walls.
Vijimi i fjalëve të Solomonit
1 Edhe këto që kanë mbledhur njerëzit e Ezekisë, mbretit të Judës, janë fjalët e urta të Solomonit.
2 Lavdia e Perëndisë është të veprojë në fshehtësi,
lavdia e mbretërve është të zbulojnë gjërat e fshehta.
3 Qielli i lartë, toka e thellë e zemra e mbretit,
janë të pashqyrtueshme.
4 Hiqja ndryshkun argjendit
e argjendari bën enën,
5 hiqja sysh mbretit të paudhin
e froni i tij do të mbështetet në drejtësi.
6 Mos u mburr para mbretit
e mos qëndro në vendin e të mëdhenjve,
7 se është më mirë të të thonë: «Ngjitu këtu!»,
sesa të të përulin në sytë e fisnikut
që e pe me sytë e tu.
8 Mos shko me ngut në gjykatë,
se çfarë do të bësh në fund,
kur të të turpërojë fqinji?
9 Çështjen tënde rrihe me fqinjin tënd,
por të fshehtën e tjetrit mos e zbulo,
10 se kush të dëgjon, të turpëron
e çfarë ke përfolur s'mund ta kthesh mbrapsht.
11 Si mollë e artë në enë argjendi
është fjala e thënë kur duhet.
12 Si vath i artë e si stoli ari të kulluar
është i urti që qorton veshin e dëgjueshëm.
13 Si freskia e dëborës në kohë të korrash
është lajmëtari besnik për atë që e dërgon.
14 Si retë dhe era, por pa shi,
është edhe kush mburret për dhuratat që s'i bën.
15 Princi mund të bindet me durim
e gjuha e butë i thyen kockat.
16 Nëse ke gjetur mjaltë, ha sa mjafton,
se po e teprove, do ta vjellësh.
17 Shkel rrallë në shtëpinë e fqinjit,
që të mos lodhet me ty e të të urrejë.
18 Çekan, shpatë e shigjetë e mprehtë
është ai që jep dëshmi të rreme kundër të afërtit.
19 Si dhëmb i prishur e këmbë e ndrydhur
është shpresa në të pabesin në ditë ngushtice.
20 Të këndosh para zemërvrarit
është si të zhvishesh në ditë të ftohtë,
si të hedhësh uthull mbi plagë.
21 Po të ketë uri armiku yt, jepi bukë të hajë,
po të ketë etje, jepi ujë të pijë,
22 se kështu grumbullon prush mbi kokën e tij
e Zoti do të të shpërblejë.
23 Era e veriut sjell shiun,
gjuha murmuritëse fytyrën e ngrysur.
24 Më mirë të banosh në qoshen e pullazit,
se të ndash shtëpinë me gruan grindavece.
25 Si uji i freskët për një shpirt të etur
është lajmi i mirë nga dheu i largët.
26 Si gurrë e ndotur e si burim i turbullt
është edhe i drejti që luhatet para të paudhit.
27 Të hash tepër mjaltë e të kërkosh nderim pas nderimi,
nuk është mirë.
28 Si kështjellë e thyer e pa mure
është edhe njeriu që s'e sundon veten.