Krie e njëmbëdhjetëtë
1 E u bë kur ishte ai ndë një vënd e falej, poqë sosi të falëtë, të i thotë një nga mathitit’ e tij: Zot, dëftona navet të falemi, sikundrë u dëftoi edhe Ioanni mathitivet së tij.
2 E u thot’ ature: Kur të faleni thuajni: Babai inë që je ndër Qiell, qoftë lëvduarë ëmëri it, ardhtë mbretëria jote, u bëftë thelima jote, si ndër Qiell, edhe ndë dhe.
3 Bukënë tonë që na mban epna ngaditë navet.
4 E lena navet fajetë tona, sepse edhe navet lëmë cilitdo që na ka nevet; e mos na kallë navet ndë piraksi, po shpëtona navet nga i ligu.
5 E u thot’ ature: Cili nga juvet do të ketë një mik, edhe do të vejë tek ai ndë mes të natësë, e t’i thotë: Mik, huajmë tri bukë.
6 Se një miku im nga udha erdhi tek u, e s’kam se ç’t’i vë atij përpara.
7 E ai do të përgjegjetë brëndazi, e t’i thotë: Mos më ep zahmet se ndashti është porta mbillturë, e djelmt’ e mi kanë rarë me mua bashkë ndë stromë, nukë mund të ngrihem të t’i ap tij.
8 U thom juvet: Edhe ndë mos u ngreftë t’i apë atij, sepse është mik’ i tij, ndonëse, do të ngrihetë t’i apë atij sa i duhetë, sepse ësht’ i paturpçim.
9 Edhe unë u thom juvet: Lipëni, e do t’u ipetë juvet. Kërkoni, e do të gjeni. Çokanisni, e do t’u hapetë juvet.
10 Se cilido që lipën merr. E ai që kërkon gjen. E atij që çokanis, do t’i hapetë.
11 E ndë kërkoftë ndonjë djalë nga tuajtë jatit së tij bukë, mos do t’i apë atij gur? E nd’i kërkoftë pishk, mos do t’i apë atij ndë vënd të pishkut gjarpër?
12 A nd’i kërkoftë ve, mos do t’i apë atij sfurk?
13 E nd’është që juvet ndonëse ini të këqinj, dini të ipni ndë djelm tuaj të dhëna të mira, sa më tepër jati juaj i Qiellit, do të apë Shpirt Shënjt mb’ata që ja kërkojënë atij.
14 E atëherë kish nxjerë një të paudhë, që qe vuvak, e kur dolli i paudhi, foli vuvi, e turmëtë u çuditnë.
15 E ca nga ata thanë: Me fuqi të Verzevulit, të së parit së djajet, i nxjer djajtë.
16 E të tjerë për të piraksurë, kërkoijnë prej si nishan nga Qielli.
17 E ai si u njih llogjismot’ e ture, u thot’ ature: Çdo mbretëri kur të ndahetë mbë shumë pjesë humbet. Edhe çdo shtëpi ndë u ndaftë nga vetiu gremisetë.
18 E nd’është që u nda satanai nga vetëh’ e tij, qish do të qëndrojë mbretëria e tij? Sepse thoi, që me fuqi të Verzevulit nxjer unë të paudhëtë.
19 E nd’është që unë i nxjer të paudhëtë me fuqi të Verzevulit, bijtë tuaj me ç’fuqi i nxjerënë? Pra andaj ata do të jenë gjukatësitë tuaj.
20 E nd’është që me gjisht të Perndisë nxjer unë të paudhëtë, arriu adha mbretëria e Perndisë mbë juvet.
21 Kur i forti armatosurë ruan shtëpin’ e tij, janë sigurë gjithë plaçkat’ e tij që ka.
22 Ma ndë u ndodhtë të vijë mbi të m’i forti, e ta mundjë atë, i merr armëtë që kish omuthnë mbë to, e ndan pren’ e tij.
23 Ai që s’është me mua, ëshë kondrë mua, e ai që nukë mbëjedh me mua, përhap.
24 Kur të dalë Shpirti i pëgërë nga njeriu, vete ndëpër vënde të thata, e kërkon të prëjturë; e si nukë gjen, thotë: Le të kthenem ndë shtëpi time nga dolla.
25 E si vjen, e gjen të fshirë e të pastruarë.
26 Ahiere vete e merr me vetëhe edhe shtatë të tjera Shpirtëra më të këqinj se vetëhen’ e tij, e hijënë e rrinë atje; e bënenë të pastajmet’ e atij njeriut më të liga se të paratë.
27 E gjau kur u thoshte ai këto, një grua brënda nga turma ngrijti një zë, e i tha atij: Lum barku që të ka mbajturë tij, edhe sisëtë që thithe.
28 Edhe ai tha: Më tepër janë të lumturë ata që digjojënë fjalën’ e Perndisë, e e ruajën’ atë.
29 E kur u mbëjuadhë turmatë, nisi t’u thosh: Këjo fili ësht’ e shtrëmbërë. Nishan kërkon, e nishan do të mos i ipetë asaj, po nishani i profitit Ionait.
30 Se sikundr’ u bë nishan i Ninevitet Ionai, kështu do të jetë edhe i biri i njeriut mbë këtë fili.
31 Mbretëresha e Notisë do të ngrihetë ndë gjuq kondrë njerëzet së kësaj filiet, e do t’i dëmëtojë ata; sepse ajo erdhi nga an’ e dheut, për të digjuarë sofin’ e Sollomoit, e ja këtu është më shumë se Sollomoi.
32 Njerëzit e Ninevisë do të ngrihenë mbë gjuq kondrë kësaj filiet, e do ta dëmëtojënë atë, sepse metanoisnë mbë dhidhahi të Ionait, e ja më shumë se Ionai këtu.
33 E ndonjë kur dhez fotinë nuk’ e vë ndë vënd të fshehurë, as ndënë shinik, po mbi sambdan, që të shohënë dritënë ata që hijënë brënda.
34 Foti e kurmit është siri, e kur të jetë siri it i pastruarë, gjithë kurmi it do të jetë i ndriturë; e kur të jetë i lig, edhe kurmi it do të jetë i errëtë.
35 Vështro dha të mos jetë drita jote skotadh.
36 E ndë qoftë gjithë kurmi it i ndriturë, e të mos ketë ndonjë anë t’errëtë, do të jetë i ndriturë gjithë, posi fotia kur të ndrit tij me dritë të saj.
37 E kur kuvëndonte i lutej atij një Fariseo, që të vij të drekej me të. E si hiri mbë shtëpi, ndënji ndë mësallë.
38 E Fariseua si pa që nuk’ u la përpara bukësë, u çudit.
39 Edhe Zoti i tha atij: Ndashti juvet farisejtë lani të përjashtësmen’ e kupësë e të skuresë, e e brëndësmeja juaj është plot nga të rrëmbiera e djallëzira.
40 Të pamënd, kush bëri të përjashtësmenë, nukë ka bërë ai edhe të brëndësmenë?
41 Ndonëse ipni eleimosin nga ato që u tepërojënë, e pastaj gjithë janë të pastruara për juvet.
42 Po ve mbë juvet farisejtë, se ipni të dhjetën’ e dhjosmosë, e të piganoit, e të gjithë lakëravet, e lini gjuqnë edhe dashurin’ e Perndisë; duhej të bëjëtë këto, edhe ato të mos i lërëtë.
43 Ve mbë juvet farisejtë, se doi vëndn’ e parë ndë sinagoje, edhe t’u përshëndetjënë mb’udhëra.
44 Ve mbë juvet grammatej e farisej me di faqe, sepse ini posi varretë që nukë dukenë, e njerëzitë ecëjënë mbi to, e nuk’ i dinë.
45 E një nga dhaskalët’ e nomit u përgjegj, e i tha atij: Dhaskal, me këto që thua na shan edhe nevet.
46 Edhe ai i thotë: Ve edhe mbë juvet dhaskalët’ e nomit, se ngarkoni njerëzitë barrë që nukë ngrihenë, e juvet këto barrë nukë doi t’i ngisni as me gjisht tuaj.
47 Ve mbë juvet sepse dërtoni varret’ e profitet, e baballarëtë tuaj i vranë ata.
48 Me të vërteta u thom juvet, bëni t’u njohënë bota që veveosni punët’ e baballarëvet suaj, se ata i vranë ata, e juvet u dërtoni varret’ e ture.
49 Pra andaj edhe sofia e Perndisë tha: Do të dërgoj mb’ata profitër edhe Apostollë, e nga ata ca do të vrasënë, e ca do t’i ndjekënë.
50 Që të kërkonetë gjaku i gjithë profitëret, që është derdhurë që ndë të nisurë të jetësë, nga këjo fili.
51 Që nga gjaku i Avelit ngjera mbë gjak të Zaharisë, që u vra ndë mes të thisiastirit e të shtëpisë (Perndisë). Vërtet u thom juvet, do të kërkonetë nga këjo fili.
52 Ve mbë juvet dhaskalët’ e nomit, sepse muartë quçnë e së dijturit, e as juvet nukë hini, edhe mbodhistë ata që hijnë.
53 E kur thoshte ai këto mb’ata, nisnë grammatejtë edhe farisejtë të rrijnë kondrë me shumë fuqi, e ta andrallosnë atë tuke pieturë për shumë punëra.
54 E e përgjoijnë atë, e kërkoijnë të nxirë gjë nga goj’ e tij, që ta kallëzoijnë atë.
Teaching about Prayer
(Mt 6.9‑15Mt 7.7‑11)1 Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ εἶναι αὐτὸν ἐν τόπῳ τινὶ προσευχόμενον, ὡς ἐπαύσατο, εἶπέν τις τῶν μαθητῶν αὐτοῦ πρὸς αὐτόν, Κύριε, δίδαξον ἡμᾶς προσεύχεσθαι, καθὼς καὶ Ἰωάννης ἐδίδαξεν τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ. 2 εἶπεν δὲ αὐτοῖς, Ὅταν προσεύχησθε λέγετε,
Πάτερ, ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου·
ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου·
3 τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δίδου ἡμῖν τὸ καθ᾽ ἡμέραν·
4 καὶ ἄφες ἡμῖν τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν,
καὶ γὰρ αὐτοὶ ἀφίομεν παντὶ ὀφείλοντι ἡμῖν·
καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν.
5 Καὶ εἶπεν πρὸς αὐτούς, Τίς ἐξ ὑμῶν ἕξει φίλον καὶ πορεύσεται πρὸς αὐτὸν μεσονυκτίου καὶ εἴπῃ αὐτῷ, Φίλε, χρῆσόν μοι τρεῖς ἄρτους, 6 ἐπειδὴ φίλος μου παρεγένετο ἐξ ὁδοῦ πρός με καὶ οὐκ ἔχω ὃ παραθήσω αὐτῷ· 7 κἀκεῖνος ἔσωθεν ἀποκριθεὶς εἴπῃ, Μή μοι κόπους πάρεχε· ἤδη ἡ θύρα κέκλεισται καὶ τὰ παιδία μου μετ᾽ ἐμοῦ εἰς τὴν κοίτην εἰσίν· οὐ δύναμαι ἀναστὰς δοῦναί σοι. 8 λέγω ὑμῖν, εἰ καὶ οὐ δώσει αὐτῷ ἀναστὰς διὰ τὸ εἶναι φίλον αὐτοῦ, διά γε τὴν ἀναίδειαν αὐτοῦ ἐγερθεὶς δώσει αὐτῷ ὅσων χρῄζει. 9 κἀγὼ ὑμῖν λέγω, αἰτεῖτε καὶ δοθήσεται ὑμῖν, ζητεῖτε καὶ εὑρήσετε, κρούετε καὶ ἀνοιγήσεται ὑμῖν· 10 πᾶς γὰρ ὁ αἰτῶν λαμβάνει καὶ ὁ ζητῶν εὑρίσκει καὶ τῷ κρούοντι ἀνοιγ[ήσ]εται. 11 τίνα δὲ ἐξ ὑμῶν τὸν πατέρα αἰτήσει ὁ υἱὸς ἰχθύν, καὶ ἀντὶ ἰχθύος ὄφιν αὐτῷ ἐπιδώσει; 12 ἢ καὶ αἰτήσει ᾠόν, ἐπιδώσει αὐτῷ σκορπίον; 13 εἰ οὖν ὑμεῖς πονηροὶ ὑπάρχοντες οἴδατε δόματα ἀγαθὰ διδόναι τοῖς τέκνοις ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον ὁ πατὴρ [ὁ] ἐξ οὐρανοῦ δώσει πνεῦμα ἅγιον τοῖς αἰτοῦσιν αὐτόν.
Jesus and Beelzebul
(Mt 12.22‑30Mk 3.20‑27)14 Καὶ ἦν ἐκβάλλων δαιμόνιον [καὶ αὐτὸ ἦν] κωφόν· ἐγένετο δὲ τοῦ δαιμονίου ἐξελθόντος ἐλάλησεν ὁ κωφὸς καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι. 15 τινὲς δὲ ἐξ αὐτῶν εἶπον, Ἐν Βεελζεβοὺλ τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια· 16 ἕτεροι δὲ πειράζοντες σημεῖον ἐξ οὐρανοῦ ἐζήτουν παρ᾽ αὐτοῦ. 17 αὐτὸς δὲ εἰδὼς αὐτῶν τὰ διανοήματα εἶπεν αὐτοῖς, Πᾶσα βασιλεία ἐφ᾽ ἑαυτὴν διαμερισθεῖσα ἐρημοῦται καὶ οἶκος ἐπὶ οἶκον πίπτει. 18 εἰ δὲ καὶ ὁ Σατανᾶς ἐφ᾽ ἑαυτὸν διεμερίσθη, πῶς σταθήσεται ἡ βασιλεία αὐτοῦ; ὅτι λέγετε ἐν Βεελζεβοὺλ ἐκβάλλειν με τὰ δαιμόνια. 19 εἰ δὲ ἐγὼ ἐν Βεελζεβοὺλ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, οἱ υἱοὶ ὑμῶν ἐν τίνι ἐκβάλλουσιν; διὰ τοῦτο αὐτοὶ ὑμῶν κριταὶ ἔσονται. 20 εἰ δὲ ἐν δακτύλῳ θεοῦ [ἐγὼ] ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασεν ἐφ᾽ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ. 21 ὅταν ὁ ἰσχυρὸς καθωπλισμένος φυλάσσῃ τὴν ἑαυτοῦ αὐλήν, ἐν εἰρήνῃ ἐστὶν τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ· 22 ἐπὰν δὲ ἰσχυρότερος αὐτοῦ ἐπελθὼν νικήσῃ αὐτόν, τὴν πανοπλίαν αὐτοῦ αἴρει ἐφ᾽ ᾗ ἐπεποίθει καὶ τὰ σκῦλα αὐτοῦ διαδίδωσιν. 23 ὁ μὴ ὢν μετ᾽ ἐμοῦ κατ᾽ ἐμοῦ ἐστιν, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ᾽ ἐμοῦ σκορπίζει.
The Return of the Unclean Spirit
(Mt 12.43‑45)24 Ὅταν τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμα ἐξέλθῃ ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου, διέρχεται δι᾽ ἀνύδρων τόπων ζητοῦν ἀνάπαυσιν καὶ μὴ εὑρίσκον· [τότε] λέγει, Ὑποστρέψω εἰς τὸν οἶκόν μου ὅθεν ἐξῆλθον· 25 καὶ ἐλθὸν εὑρίσκει σεσαρωμένον καὶ κεκοσμημένον. 26 τότε πορεύεται καὶ παραλαμβάνει ἕτερα πνεύματα πονηρότερα ἑαυτοῦ ἑπτὰ καὶ εἰσελθόντα κατοικεῖ ἐκεῖ· καὶ γίνεται τὰ ἔσχατα τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου χείρονα τῶν πρώτων.
True Blessedness
27 Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ λέγειν αὐτὸν ταῦτα ἐπάρασά τις φωνὴν γυνὴ ἐκ τοῦ ὄχλου εἶπεν αὐτῷ, Μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καὶ μαστοὶ οὓς ἐθήλασας. 28 αὐτὸς δὲ εἶπεν, Μενοῦν μακάριοι οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ θεοῦ καὶ φυλάσσοντες.
The Demand for a Sing
(Mt 12.38‑42Mk 8.12)29 Τῶν δὲ ὄχλων ἐπαθροιζομένων ἤρξατο λέγειν, Ἡ γενεὰ αὕτη γενεὰ πονηρά ἐστιν· σημεῖον ζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ. 30 καθὼς γὰρ ἐγένετο Ἰωνᾶς τοῖς Νινευίταις σημεῖον, οὕτως ἔσται καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου τῇ γενεᾷ ταύτῃ. 31 βασίλισσα νότου ἐγερθήσεται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῶν ἀνδρῶν τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινεῖ αὐτούς, ὅτι ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν Σολομῶνος, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Σολομῶνος ὧδε. 32 ἄνδρες Νινευῖται ἀναστήσονται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινοῦσιν αὐτήν· ὅτι μετενόησαν εἰς τὸ κήρυγμα Ἰωνᾶ, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Ἰωνᾶ ὧδε.
The Light of the Body
(Mt 5.15Mt 6.22‑23)33 Οὐδεὶς λύχνον ἅψας εἰς κρύπτην τίθησιν [οὐδὲ ὑπὸ τὸν μόδιον] ἀλλ᾽ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, ἵνα οἱ εἰσπορευόμενοι τὸ φῶς βλέπωσιν. 34 ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός σου. ὅταν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς ᾖ, καὶ ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινόν ἐστιν· ἐπὰν δὲ πονηρὸς ᾖ, καὶ τὸ σῶμά σου σκοτεινόν. 35 σκόπει οὖν μὴ τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστίν. 36 εἰ οὖν τὸ σῶμά σου ὅλον φωτεινόν, μὴ ἔχον μέρος τι σκοτεινόν, ἔσται φωτεινὸν ὅλον ὡς ὅταν ὁ λύχνος τῇ ἀστραπῇ φωτίζῃ σε.
The Denouncing of the Pharisees and Lawyers
(Mt 23.1‑36Mk 12.38‑40Lk 20.45‑47)37 Ἐν δὲ τῷ λαλῆσαι ἐρωτᾷ αὐτὸν Φαρισαῖος ὅπως ἀριστήσῃ παρ᾽ αὐτῷ· εἰσελθὼν δὲ ἀνέπεσεν. 38 ὁ δὲ Φαρισαῖος ἰδὼν ἐθαύμασεν ὅτι οὐ πρῶτον ἐβαπτίσθη πρὸ τοῦ ἀρίστου. 39 εἶπεν δὲ ὁ κύριος πρὸς αὐτόν, Νῦν ὑμεῖς οἱ Φαρισαῖοι τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τοῦ πίνακος καθαρίζετε, τὸ δὲ ἔσωθεν ὑμῶν γέμει ἁρπαγῆς καὶ πονηρίας. 40 ἄφρονες, οὐχ ὁ ποιήσας τὸ ἔξωθεν καὶ τὸ ἔσωθεν ἐποίησεν; 41 πλὴν τὰ ἐνόντα δότε ἐλεημοσύνην, καὶ ἰδοὺ πάντα καθαρὰ ὑμῖν ἐστιν. 42 ἀλλ᾽ οὐαὶ ὑμῖν τοῖς Φαρισαίοις, ὅτι ἀποδεκατοῦτε τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ πήγανον καὶ πᾶν λάχανον καὶ παρέρχεσθε τὴν κρίσιν καὶ τὴν ἀγάπην τοῦ θεοῦ· ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι κἀκεῖνα μὴ παρεῖναι. 43 οὐαὶ ὑμῖν τοῖς Φαρισαίοις, ὅτι ἀγαπᾶτε τὴν πρωτοκαθεδρίαν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ τοὺς ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς. 44 οὐαὶ ὑμῖν, ὅτι ἐστὲ ὡς τὰ μνημεῖα τὰ ἄδηλα, καὶ οἱ ἄνθρωποι [οἱ] περιπατοῦντες ἐπάνω οὐκ οἴδασιν.
45 Ἀποκριθεὶς δέ τις τῶν νομικῶν λέγει αὐτῷ, Διδάσκαλε, ταῦτα λέγων καὶ ἡμᾶς ὑβρίζεις. 46 ὁ δὲ εἶπεν, Καὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς οὐαί, ὅτι φορτίζετε τοὺς ἀνθρώπους φορτία δυσβάστακτα, καὶ αὐτοὶ ἑνὶ τῶν δακτύλων ὑμῶν οὐ προσψαύετε τοῖς φορτίοις. 47 οὐαὶ ὑμῖν, ὅτι οἰκοδομεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν προφητῶν, οἱ δὲ πατέρες ὑμῶν ἀπέκτειναν αὐτούς. 48 ἄρα μάρτυρές ἐστε καὶ συνευδοκεῖτε τοῖς ἔργοις τῶν πατέρων ὑμῶν, ὅτι αὐτοὶ μὲν ἀπέκτειναν αὐτούς, ὑμεῖς δὲ οἰκοδομεῖτε. 49 διὰ τοῦτο καὶ ἡ σοφία τοῦ θεοῦ εἶπεν, Ἀποστελῶ εἰς αὐτοὺς προφήτας καὶ ἀποστόλους, καὶ ἐξ αὐτῶν ἀποκτενοῦσιν καὶ διώξουσιν, 50 ἵνα ἐκζητηθῇ τὸ αἷμα πάντων τῶν προφητῶν τὸ ἐκκεχυμένον ἀπὸ καταβολῆς κόσμου ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης, 51 ἀπὸ αἵματος Ἅβελ ἕως αἵματος Ζαχαρίου τοῦ ἀπολομένου μεταξὺ τοῦ θυσιαστηρίου καὶ τοῦ οἴκου· ναὶ λέγω ὑμῖν, ἐκζητηθήσεται ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης. 52 οὐαὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς, ὅτι ἤρατε τὴν κλεῖδα τῆς γνώσεως· αὐτοὶ οὐκ εἰσήλθατε καὶ τοὺς εἰσερχομένους ἐκωλύσατε. 53 Κἀκεῖθεν ἐξελθόντος αὐτοῦ ἤρξαντο οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι δεινῶς ἐνέχειν καὶ ἀποστοματίζειν αὐτὸν περὶ πλειόνων, 54 ἐνεδρεύοντες αὐτὸν θηρεῦσαί τι ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ.