1 cum autem perambulassent Amphipolim et Apolloniam
venerunt Thessalonicam ubi erat synagoga Iudaeorum
2 secundum consuetudinem autem Paulus introivit ad eos
et per sabbata tria disserebat eis de scripturis
3 adaperiens et insinuans
quia Christum oportuit pati et resurgere a mortuis
et quia hic est Christus Iesus quem ego adnuntio vobis
4 et quidam ex eis crediderunt et adiuncti sunt Paulo et Silae
et de colentibus gentilibusque multitudo magna
et mulieres nobiles non paucae
5 zelantes autem Iudaei
adsumentesque de vulgo viros quosdam malos
et turba facta concitaverunt civitatem
et adsistentes domui Iasonis
quaerebant eos producere in populum
6 et cum non invenissent eos
trahebant Iasonem et quosdam fratres ad principes civitatis clamantes
quoniam hii qui orbem concitant
et huc venerunt
7 quos suscepit Iason
et hii omnes contra decreta Caesaris faciunt
regem alium dicentes esse Iesum
8 concitaverunt autem plebem et principes civitatis audientes haec
9 et accepto satis ab Iasone et a ceteris
dimiserunt eos
10 fratres vero confestim per noctem dimiserunt Paulum et Silam in Beroeam
qui cum advenissent
in synagogam Iudaeorum introierunt
11 hii autem erant nobiliores eorum qui sunt Thessalonicae
qui susceperunt verbum cum omni aviditate
cotidie scrutantes scripturas si haec ita se haberent
12 et multi quidem crediderunt ex eis
et gentilium mulierum honestarum et viri non pauci
13 cum autem cognovissent in Thessalonica Iudaei
quia et Beroeae praedicatum est a Paulo verbum Dei
venerunt et illuc
commoventes et turbantes multitudinem
14 statimque tunc Paulum dimiserunt fratres ut iret usque ad mare
Silas autem et Timotheus remanserunt ibi
15 qui autem deducebant Paulum
perduxerunt usque Athenas
et accepto mandato ab eo ad Silam et Timotheum
ut quam celeriter venirent ad illum profecti sunt
16 Paulus autem cum Athenis eos expectaret
incitabatur spiritus eius in ipso
videns idolatriae deditam civitatem
17 disputabat igitur in synagoga cum Iudaeis et colentibus
et in foro per omnes dies ad eos qui aderant
18 quidam autem epicurei et stoici philosophi disserebant cum eo
et quidam dicebant
quid vult seminiverbius hic dicere
alii vero novorum daemoniorum videtur adnuntiator esse
quia Iesum et resurrectionem adnuntiabat eis
19 et adprehensum eum ad Ariopagum duxerunt dicentes
possumus scire quae est haec nova quae a te dicitur doctrina
20 nova enim quaedam infers auribus nostris
volumus ergo scire quidnam velint haec esse
21 Athenienses autem omnes et advenae hospites
ad nihil aliud vacabant nisi aut dicere aut audire aliquid novi
22 stans autem Paulus in medio Ariopagi ait viri athenienses
per omnia quasi superstitiosiores vos video
23 praeteriens enim et videns simulacra vestra
inveni et aram in qua scriptum erat ignoto deo
quod ergo ignorantes colitis hoc ego adnuntio vobis
24 Deus qui fecit mundum et omnia quae in eo sunt
hic caeli et terrae cum sit Dominus
non in manufactis templis inhabitat
25 nec manibus humanis colitur indigens aliquo
cum ipse det omnibus vitam et inspirationem et omnia
26 fecitque ex uno omne genus hominum inhabitare super universam faciem
terrae
definiens statuta tempora et terminos habitationis eorum
27 quaerere Deum si forte adtractent eum aut inveniant
quamvis non longe sit ab unoquoque nostrum
28 in ipso enim vivimus et movemur et sumus
sicut et quidam vestrum poetarum dixerunt
ipsius enim et genus sumus
29 genus ergo cum simus Dei
non debemus aestimare auro aut argento
aut lapidi sculpturae artis et cogitationis hominis
divinum esse simile
30 et tempora quidem huius ignorantiae despiciens Deus
nunc adnuntiat hominibus ut omnes ubique paenitentiam agant
31 eo quod statuit diem
in qua iudicaturus est orbem in aequitate
in viro in quo statuit
fidem praebens omnibus suscitans eum a mortuis
32 cum audissent autem resurrectionem mortuorum
quidam quidem inridebant
quidam vero dixerunt audiemus te de hoc iterum
33 sic Paulus exivit de medio eorum
34 quidam vero viri adherentes ei crediderunt
in quibus et Dionisius Ariopagita
et mulier nomine Damaris et alii cum eis
KAPTINA XVII.
1 Edhe si shkuenë ndëpër Amfipolë e ndëpër Apolloni, erthnë ndë Thessalonikë, atie ku ishte synagoga e Iudevet.
2 Edhe Pauli, sikurse e kishte zakon, hyni tek ata, edhe tri të shëtuna fliste me ata mbi shkronjat,
3 tue përhapun’ e tue diftuem, se Krishti duhei me pësuem e me u ngjallunë prei së vdekunish, edhe se kyi Iesui ashtë Krishti, qi u predikoj juve unë,
4 Edhe disa prei atyneve besuenë, edhe u poqnë me Paulin’ edhe me Silenë; edhe shumë shumicë prei besëtarëvet Grekëvet, edhe prei gravet para jo pak veta .
5 Por ata Iudeitë qi nukë besuen’ u zmiruenë, edhe muernë me vetëhe disa nierës të këqi prei rrugash tregut, edhe mbëlothnë gjindëjenë, edhe përzijinë qytetinë; edhe u turrnë ndë shtëpit të Iasonit, e kërkojin’ ata me i prumë te populli.
6 Por mbassi s’i gjetnë, tërhoqnë Iasonin’ edhe disa vëllazën te të parët’ e qytetit, tue bërtitunë, se: Këta qi këthejnë përmbys botënë kan’ ardhun’ edhe këtu;
7 të cillëtë Iasoni i priti ndë shtëpi ; edhe këta të gjithë punojnë kundrë urdhënimevet Kaisarit, tue thanë, se ashtë nji tietër mbëret, Iesui.
8 Edhe përzinë gjindëjen’ edhe të parët’ e qytetit, kur ndëgjuenë këto fjalë.
9 Edhe si u banë dorë-zanës Iasoni edhe të tierëtë, i lishuenë.
10 Edhe vëllazënitë përnjiherë dërguenë jashtë Paulinë edhe Silënë natënë ndë Bere, të cillëtë kur erthnë aty, votnë ndë synagogët të Iudevet.
11 Edhe këta ishinë ma fisnikë se ata ndë Thessalonikë, sepse pritnë fjalënë me gjithë zemërë, tue shikuem përditë shkronjatë, ndë qofshinë kështu këto punë .
12 Shumë vetë prei atyneve pra besuenë, edhe prei gravet nderëshime të Grekëvet, edhe prei burravet jo pak vetë.
13 Por ata Iudeitë qi ishinë prei Thesaloniket kur muernë vesht se u predikue fjala e Perëndisë prei Paulit edhe ndë Bere, erthnë edhe atie tue tundunë gjindëjenë.
14 Edhe vëllazënit’ atëherë dërguenë jashtë përnjiherë Paulinë me votunë deri ndë det, por Sila edhe Timotheu mbetnë atie.
15 Edhe ata qi përcuellnë Paulinë, e prunë deri ndë Athinë; edhe si muernë porosi për Silën’ e për Timothenë, qi të vinë sa ma shpeit tek ai, iknë.
16 Edhe Pauli kur ishte tue pritun’ ata ndë Athinë, i nxehei shpirti ndë vetëhe, sepse shifte qytetinë plot me idhuj.
17 Fliste pra ndë Synagogët me Iudeit, edhe me besëtarët, edhe ndë treg ditë për ditë me ata qi haste.
18 Atëherë disa filosofë prei Epikurianëvet e prei Stoikëvet haheshinë me fjalë me atë; edhe disa thoshinë: Vallë qish do me thanë kyi nieri qi shpërdanë fjalë? Edhe disa të tierë thoshinë : Duketë se ashtë za-dhanës perëndinash të huej, sepse u predikonte atyne Iesunë, edhe të ngjallunitë.
19 Edhe ata e zunë, edhe e prunë tek Areopagu [ndë shkamp të Martit], tue thanë: Mundemi me marrë vesht, qish ashtë kyi mësim i ri qi flitetë prei teje?
20 Sepse na bije disa punë të hueja ndë veshët t’anë; duemë pra me marrë vesht, qish do me qenunë këto.
21 - Sepse gjith’ Athinasit’ edhe të huejtë qi rrijin’ atie, nukë shkojinë kohënë mbë tietër punë , por qish me than’ e me ndëgjuem ndonji fjalë të re.
22 Atëherë Pauli qindroi ndë miedis të Areopagut, e tha: O burra Athineas, mbë gjithë punët u shof juve se jeni tepërë perëndi-lutësa.
23 Sepse tue shkuem e tue vum’ ore vendet’ e lutiesë tuei, gjeta edhe nji altar, qi ishte shkruem përmbi ate: MBË TË PANGJOFUNINË PERËNDI. Ate pra qi ju nuk e ngjifni edhe i luteni, këte po u diftoj juve unë.
24 Perëndia qi bani botën’ edhe gjith’ ato qi janë nd’ate, kyi tue qenunë Zoti i qiellit edhe i dheut, nukë rri ndër tempuj qi janë bamë me duer,
25 as s’ka nevojë për ndonji gja me i shërbyem nierëzitë me duer, sepse ai u ep të gjithëve jetë, edhe frymë, edhe të gjitha.
26 Edhe bani gjithë kombet’ e nierëzëvet prei nji gjaku, qi të rrinë mbi gjithë faqen’ e dheut, edhe urdhënoi kohënatë qi i ka vumë ndë rregullë çë përpara, edhe synoret’ e së ndenjëmes’ atyneve;
27 qi të kërkojnë Zotinë, druese mundenë me e prekun’ edhe me e gjetunë; ndonëse ai s’ashtë lark gjithë-se-cilli prei nesh,
28 sepse nd’ate rrojmë, edhe livisimë, edhe jemi; sikurse disa prei poetënavet tuei kanë thanë: “Se jemi edhe fara e ati”.
29 Tue qenunë pra fara e Perëndisë, nukë duhetë të kujtojmë se Perëndia përgjahetë me ar e me argjand e me gur, latuem prei mieshtrisë e prei mendiesë nieriut.
30 Perëndia pra nukë vuni ore me sy kohënat’ e së paditëmesë, por tashti porosit gjithë nierëzitë mbë çdo vend të pendohenë,
31 sepse vuni nji ditë, ndë të cillënë ka për me gjukuem botënë me dreitëni me anë të nji nieriu qi e ka urdhënuem për këte punë , edhe për këte nieri dha besë mbë të gjithë, kur e ngjalli prei së vdekunish.
32 Edhe ata kur ndëgjuenë të ngjallunë së vdekunish, disa e përqeshinë, e disa të tierë thanë: Kemi me të ndëgjuem për-së-ri për këte punë .
33 Edhe kështu Pauli duel prei miedizit atyneve.
34 Edhe disa burra iu ngjitnë, edhe besuenë; ndër ata ishte Dionys Areopagiti, edhe nji grue qi quhei Damarisë, edhe të tierë bashkë me ata.