1 luxuriosa res vinum et tumultuosa ebrietas
quicumque his delectatur non erit sapiens
2 sicut rugitus leonis ita terror regis
qui provocat eum peccat in animam suam
3 honor est homini qui separat se a contentionibus
omnes autem stulti miscentur contumeliis
4 propter frigus piger arare noluit
mendicabit ergo aestate et non dabitur ei
5 sicut aqua profunda sic consilium in corde viri
sed homo sapiens exhauriet illud
6 multi homines misericordes vocantur
virum autem fidelem quis inveniet
7 iustus qui ambulat in simplicitate sua
beatos post se filios derelinquet
8 rex qui sedet in solio iudicii
dissipat omne malum intuitu suo
9 quis potest dicere mundum est cor meum purus sum a peccato
10 pondus et pondus mensura et mensura
utrumque abominabile est apud Deum
11 ex studiis suis intellegitur puer
si munda et si recta sint opera eius
12 aurem audientem et oculum videntem Dominus fecit utrumque
13 noli diligere somnum ne te egestas opprimat
aperi oculos tuos et saturare panibus
14 malum est malum est dicit omnis emptor
et cum recesserit tunc gloriabitur
15 est aurum et multitudo gemmarum
vas autem pretiosum labia scientiae
16 tolle vestimentum eius qui fideiussor extitit alieni
et pro extraneis aufer pignus ab eo
17 suavis est homini panis mendacii
et postea implebitur os eius calculo
18 cogitationes consiliis roborantur
et gubernaculis tractanda sunt bella
19 ei qui revelat mysteria et ambulat fraudulenter et dilatat labia sua ne
commiscearis
20 qui maledicit patri suo et matri
extinguetur lucerna eius in mediis tenebris
21 hereditas ad quam festinatur in principio
in novissimo benedictione carebit
22 ne dicas reddam malum
expecta Dominum et liberabit te
23 abominatio est apud Deum pondus et pondus
statera dolosa non est bona
24 a Domino diriguntur gressus viri
quis autem hominum intellegere potest viam suam
25 ruina est hominis devorare sanctos
et post vota tractare
26 dissipat impios rex sapiens
et curvat super eos fornicem
27 lucerna Domini spiraculum hominis
quae investigat omnia secreta ventris
28 misericordia et veritas custodiunt regem
et roboratur clementia thronus eius
29 exultatio iuvenum fortitudo eorum et dignitas senum canities
30 livor vulneris absterget mala
et plagae in secretioribus ventris
1 Vera është përqeshëse, edhe të pirët’ e fortë bie qarta, edhe kush gënjehetë nga këto, nuk’ (ësht’) i urtë.
2 Kanosia e mbëretit ësht’ ulurimë leoni: kush nxen atë, fëlen kundrë jetësë ti.
3 Nderi i njeriu është të pushonjë nga qarta, po ç’do i marrë ngatërronetë (ndë këtë).
4 Kush purton nukë do të laronjë nga pun’ e dimërit, (përandaj) do të kërkonjë ndë verë, po nukë (do të gjenjë).
5 Këshilleja ndë zemërët të njeriut (është posi) ujëra të thella, po njeriu i mënçim do t’e nxierrë atë.
6 Shumë njerës leçisënë gjithësecili të mirën’ e ti, po kush do të gjenjë njeri besëtar?
7 I dreiti ecën ndë të tërët të ti, edhe të bijtë (janë) të lumurë pas ati.
8 Mbëreti kur rri mbë fron të gjyqit, përndan ç’do të keqe me syt e ti.
9 Kush munt të thotë: Qërova zemërënë t’ime, jam i qëruarë nga falet’ e mi?
10 Gjithë ç’farë zigjesh, gjithë ç’farë masash, (janë) të dy palëtë të ndohëta te Zoti.
11 Edhe dialli vetë njihetë nga punët’ e tia, ndë janë punët’ e ati të qëruara, edhe ndë janë të dreita.
12 Veshi dëgjon, e syri sheh, po Zoti i ka bërë të dy.
13 Mos duaj gjumënë, që të mos bënesh i vobek; hap syt’ e tu, edhe do të nginjesh me bukë.
14 E keqe, e keqe, thot’ ay që blen, po si të ikënjë mburretë.
15 Ka ar, edhe shumicë margaritarësh, po gol’ e urtë (ësht’) e paçimuarë.
16 Merr rrobën’ e dorë-dhënësit (për të huajë), edhe për penk nga ay, (si për) plaçka të huaja.
17 Buk’ e gënjeshtrësë (ësht’) e ëmblë te njeriu, po pastaj gol’ e ati do të mbushetë me haliqë.
18 Mendimetë forconenë me anë të këshillesë, edhe si të mendonesh mirë bën luftë.
19 Ay që silletë mb’-at’-anë e mbë-kët’-anë e përndan fialë, sbulon të fshehuratë, përandaj mos u përzie bashkë me atë që sgjëron buzët’ e tia.
20 Kandilej’ e ati që shan tanë e t’ëmënë do të shuhetë nd’ errësirë të thellë.
21 Ay trashëgim që është fituarë shpejt ndë kryet të herësë, nukë bekonetë ndë funt.
22 Mos thuash: Do të shpaguanj të keqenë, prit Zotinë, edhe do të të shpëtonjë.
23 Gjithë ç’farë zigjesh (janë) të ndohëta te Zoti, edhe kupat’ e zigjit rrem nukë (janë) të mira.
24 Çapat’ e njeriut (ndreqenë) prej Zotit, qysh do ta njihte pra njeriu udhën’ e ti?
25 Është dhokan për atë njeri që nxitonetë të flasë për gjë të shënjtëruarë, edhe të mendonetë pas së faluravet.
26 Mbëreti i urtë heth të paudhëtë (posi kashtën’ e grurit), edhe surrullat rrotovilenë mbi ata.
27 Kandilëj’ e Zotit (është) frym’ e njeriut, që shikon gjithë të thellat’ e zëmërësë.
28 Përdëllimi edhe e dreita ruanjënë mbëretinë, edhe froni i ati forconetë prej përdëllimit.
29 Mburrimi i të rivet (është) fuqia e atyreve; edhe lavdia e pleqet (janë) qimet’ e bardha.
30 Plagët’ e zeza të rrahurit (janë) miekësi tek i ligu; edhe të rrahuratë (qëronjënë) të thellat’ e zemërësë.