1 abiit autem Abimelech filius Hierobbaal in Sychem ad fratres matris suae
et locutus est ad eos
et ad omnem cognationem domus patris matris suae dicens
2 loquimini ad omnes viros Sychem quid vobis est melius
ut dominentur vestri septuaginta viri omnes filii Hierobbaal
an ut dominetur vobis unus vir
simulque considerate quia os vestrum et caro vestra sum
3 locutique sunt fratres matris eius de eo ad omnes viros Sychem
universos sermones istos
et inclinaverunt cor eorum post Abimelech dicentes frater noster est
4 dederuntque illi septuaginta pondo argenti de fano Baalbrith
qui conduxit sibi ex eo viros inopes et vagos secutique sunt eum
5 et venit in domum patris sui Ephra
et occidit fratres suos filios Hierobbaal
septuaginta viros super lapidem unum
remansitque Ioatham filius Hierobbaal minimus et absconditus est
6 congregati sunt autem omnes viri Sychem
et universae familiae urbis Mello
abieruntque et constituerunt regem Abimelech
iuxta quercum quae stabat in Sychem
7 quod cum nuntiatum esset Ioatham
ivit et stetit in vertice montis Garizim
elevataque voce clamavit et dixit
audite me viri Sychem ita audiat vos Deus
8 ierunt ligna ut unguerent super se regem
dixeruntque olivae impera nobis
9 quae respondit
numquid possum deserere pinguedinem meam
qua et dii utuntur et homines
et venire ut inter ligna promovear
10 dixeruntque ligna ad arborem ficum veni et super nos regnum accipe
11 quae respondit eis
numquid possum deserere dulcedinem meam fructusque suavissimos
et ire ut inter cetera ligna commovear
12 locuta sunt quoque ligna
ad vitem
veni et impera nobis
13 quae respondit
numquid possum deserere vinum meum
quod laetificat Deum et homines
et inter ligna cetera commoveri
14 dixeruntque omnia ligna ad ramnum veni et impera super nos
15 quae respondit eis
si vere me regem vobis constituitis
venite et sub mea umbra
requiescite
sin autem non vultis
egrediatur ignis de ramno et devoret cedros Libani
16 nunc igitur si recte et absque peccato constituistis super vos regem
Abimelech
et bene egistis cum Hierobbaal et cum domo eius
et reddidistis vicem beneficiis eius
qui pugnavit pro vobis
17 et animam suam dedit periculis
ut erueret vos de manu Madian
18 qui nunc surrexistis contra domum patris mei
et interfecistis filios eius septuaginta viros super unum lapidem
et constituistis regem Abimelech filium ancillae eius super habitatores
Sychem
eo quod frater vester sit
19 si ergo recte et absque vitio egistis cum Hierobbaal et domo eius
hodie laetamini in Abimelech et ille laetetur in vobis
20 sin autem perverse egrediatur ignis ex eo
et consumat habitatores Sychem et oppidum Mello
egrediaturque ignis de viris Sychem et de oppido Mello
et devoret Abimelech
21 quae cum dixisset fugit et abiit in Bera
habitavitque ibi metu Abimelech fratris sui
22 regnavit itaque Abimelech super Israhel tribus annis
23 misitque Deus spiritum pessimum
inter Abimelech et habitatores Sychem
qui coeperunt eum detestari
24 et scelus interfectionis septuaginta filiorum Hierobbaal
et effusionem sanguinis eorum
conferre in Abimelech fratrem suum
et in ceteros Sycimarum principes
qui eum adiuverant
25 posueruntque insidias adversum eum in montium summitate
et dum illius praestolantur adventum
exercebant latrocinia agentes praedas de praetereuntibus
nuntiatumque est Abimelech
26 venit autem Gaal filius Obed cum fratribus suis
et transivit in Sycimam
ad cuius adventum erecti habitatores Sychem
27 egressi sunt in agros
vastantes vineas uvasque calcantes
et factis cantantium choris ingressi sunt fanum dei sui
et inter epulas et pocula maledicebant Abimelech
28 clamante Gaal filio Obed
quis est Abimelech et quae est Sychem ut serviamus ei
numquid non est filius Hierobbaal
et constituit principem Zebul servum suum super viros Emmor patris
Sychem
cur igitur servimus ei
29 utinam daret aliquis populum istum sub manu mea
ut auferrem de medio Abimelech
dictumque est Abimelech congrega exercitus multitudinem et veni
30 Zebul enim princeps civitatis
auditis sermonibus Gaal filii Obed iratus
est valde
31 et misit clam ad Abimelech nuntios dicens
ecce Gaal filius Obed venit in Sycimam cum fratribus suis
et obpugnat adversum te civitatem
32 surge itaque nocte cum populo qui tecum est et latita in agro
33 et primo mane oriente sole inrue super civitatem
illo autem egrediente adversum te cum populo suo
fac ei quod potueris
34 surrexit itaque Abimelech cum omni exercitu suo nocte
et tetendit insidias iuxta Sycimam in quattuor locis
35 egressusque est Gaal filius Obed
et stetit in introitu portae civitatis
surrexit autem Abimelech et omnis exercitus cum eo de insidiarum loco
36 cumque vidisset populum Gaal dixit ad Zebul
ecce de montibus multitudo descendit
cui ille respondit
umbras montium vides quasi hominum capita
et hoc errore deciperis
37 rursumque Gaal ait ecce populus de umbilico terrae descendit
et unus cuneus venit per viam quae respicit quercum
38 cui dixit Zebul ubi est nunc os tuum quo
loquebaris
quis est Abimelech ut serviamus ei
nonne iste est populus quem despiciebas
egredere et pugna contra eum
39 abiit ergo Gaal spectante Sycimarum populo
et pugnavit contra Abimelech
40 qui persecutus est eum fugientem et in urbem conpulit
cecideruntque ex parte eius plurimi usque ad portam civitatis
41 et Abimelech sedit in Ruma
Zebul autem Gaal et socios eius expulit de urbe
nec in ea passus est commorari
42 sequenti ergo die egressus est populus in campum
quod cum nuntiatum esset Abimelech
43 tulit exercitum suum et divisit in tres turmas tendens insidias in agris
vidensque quod egrederetur populus de civitate
surrexit et inruit in eos
44 cum cuneo suo
obpugnans et obsidens civitatem
duae autem turmae palantes per campum adversarios sequebantur
45 porro Abimelech omni illo die obpugnabat urbem
quam cepit interfectis habitatoribus eius
ipsaque destructa ita ut sal in ea dispergeret
46 quod cum audissent qui habitabant in turre Sycimorum
ingressi sunt fanum dei sui Berith
ubi foedus cum eo pepigerant et ex eo locus nomen acceperat
qui erat valde munitus
47 Abimelech quoque audiens viros turris Sycimorum pariter conglobatos
48 ascendit in montem Selmon cum omni populo suo
et arrepta securi praecidit arboris ramum
inpositumque ferens umero dixit ad socios
quod me vidistis facere cito facite
49 igitur certatim ramos de arboribus praecidentes sequebantur ducem
quos circumdantes praesidio succenderunt
atque ita factum est
ut fumo et igne mille hominum necarentur
viri pariter ac mulieres habitatorum turris Sychem
50 Abimelech autem inde proficiscens venit ad oppidum Thebes
quod circumdans obsidebat exercitu
51 erat autem turris excelsa in media civitate
ad quam confugerant viri simul ac mulieres
et omnes principes civitatis
clausa firmissime ianua et super turris tectum stantes per propugnacula
52 accedensque Abimelech iuxta turrem pugnabat fortiter
et adpropinquans ostio ignem subponere nitebatur
53 et ecce una mulier fragmen molae
desuper iaciens
inlisit capiti Abimelech et confregit cerebrum eius
54 qui vocavit cito armigerum suum et ait ad eum
evagina gladium tuum et percute me
ne forte dicatur quod a femina interfectus sim
qui iussa perficiens interfecit eum
55 illoque mortuo omnes qui cum eo erant de Israhel reversi sunt in sedes suas
56 et reddidit Deus malum quod fecerat Abimelech contra patrem suum
interfectis septuaginta fratribus suis
57 Sycimitis quoque quod operati erant retributum est
et venit super eos maledictio Ioatham filii Hierobbaal
Mbretërimi i Abimelekut
1 Abimeleku, biri i Jerubaalit, shkoi në Shekem te vëllezërit e nënës së tij, foli me ta dhe me gjithë familjet e klanit të atit të tij e u tha: 2 «Bisedoni me të gjithë fisnikët e Shekemit e i pyesni: “Ç'është më mirë për ju? T'ju sundojnë shtatëdhjetë bijtë e Jerubaalit apo t'ju sundojë vetëm njëri?”. Mos harroni se unë jam mishi e gjaku juaj». 3 Vëllezërit e nënës së tij ua thanë këto fjalë të gjithë fisnikëve të Shekemit dhe Abimeleku u hyri në zemër, sepse thoshin: «Është vëllai ynë». 4 Ata i dhanë Abimelekut shtatëdhjetë monedha argjendi nga tempulli i Baal Beritit e ai pagoi me to disa njerëz të ulët e të pafytyrë që i shkuan pas. 5 Pastaj shkoi në shtëpinë e të atit në Ofrah dhe vrau vëllezërit e vet, shtatëdhjetë bijtë e Jerubaalit, mbi të njëjtin gur. Shpëtoi vetëm Jotami, djali i vogël i Jerubaalit, sepse u fsheh. 6 Fisnikët e Shekemit dhe të gjithë banorët e Bet Milosë u mblodhën te lisi i shtyllës së Shekemit dhe e shpallën Abimelekun mbret.
Gjëegjëza e Jotamit
7 Kur e njoftuan Jotamin për këtë, ai shkoi e u ngjit në majë të malit të Gerizimit, ngriti zërin e tha: «Më dëgjoni ju, o zotërit e Shekemit, që Perëndia t'ju dëgjojë:
8 u nisën dikur pemët
një mbret për të vajosur
e i thanë ullirit:
“Bëhu mbreti ynë”.
9 Ulliri iu përgjigj:
“Të heq dorë nga vaji,
që zotër e njerëz nderon,
e mbi pemë të valëvitem?”.
10 I thanë pemët fikut:
“Bëhu ti mbreti ynë”.
11 E fiku u tha atyre:
“Të lë ëmbëlsinë,
prodhimin tim të këndshëm,
e mbi pemë të valëvitem?”.
12 I thanë pemët hardhisë:
“Bëhu ti mbreti ynë”.
13 E hardhia u tha:
“Të lë verën,
që zotër e njerëz gëzon,
e mbi pemë të valëvitem?”.
14 Tërë pemët i thanë ferrës:
“Eja ti e bëhu mbreti ynë”.
15 E ferra u tha pemëve:
“Nëse vërtet më bëni mbretin tuaj,
ejani e zini strehë nën hijen time.
Në mos, zjarri daltë prej ferrës
e përpiftë cedrat e Libanit!”».
16 Jotami u tha: «Mos vallë vepruat drejt e me ndershmëri kur shpallët mbret Abimelekun? A u sollët mirë me Jerubaalin dhe shtëpinë e tij? A ia shpërblyet të mirat që ju bëri? 17 Ati im luftoi për ju dhe e vuri jetën e tij në rrezik, që t'ju shpëtonte nga zgjedha e midianitëve. 18 Sot ju ngritët krye kundër shtëpisë së atit tim, vratë të gjithë bijtë e tij, shtatëdhjetë burra mbi një gur të vetëm dhe shpallët për mbret Abimelekun, të birin e shemrës, ngaqë është vëllai juaj. 19 Nëse sot keni vepruar drejt e me ndershmëri ndaj Jerubaalit dhe shtëpisë së tij, e gëzofshi Abimelekun dhe ai ju gëzoftë juve! 20 Por nëse nuk është ashtu, zjarri daltë nga Abimeleku e i djegtë të gjithë fisnikët e Shekemit dhe të Bet Milosë! Zjarri daltë edhe nga fisnikët e Shekemit dhe të Bet Milosë dhe e djegtë Abimelekun!». 21 Pastaj Jotami mori arratinë, shkoi me nxitim në Beer e banoi aty, për shkak të Abimelekut, vëllait të tij.
Shekemi kundër Abimelekut
22 Abimeleku sundoi mbi Izraelin për tre vjet. 23 Perëndia dërgoi një shpirt të lig ndasie midis Abimelekut dhe fisnikëve të Shekemit dhe fisnikët e Shekemit e tradhtuan Abimelekun. 24 Kështu, dhuna e ushtruar ndaj shtatëdhjetë bijve të Jerubaalit dhe gjaku i tyre do të binte mbi Abimelekun, vëllanë e tyre, që i vrau, dhe mbi fisnikët e Shekemit, që e ndihmuan t'i vriste. 25 Fisnikët e Shekemit ngritën prita nëpër majat e maleve për të plaçkitur të gjithë ata që kalonin atyre udhëve. Këtë e mori vesh edhe Abimeleku.
26 Gaali, biri i Ebedit, erdhi në Shekem e u vendos aty bashkë me vëllezërit. Fisnikët e Shekemit patën besim tek ai. 27 Ata dolën nëpër ara, volën rrushin nga vreshtat e tyre, e shtrydhën dhe bënë festë. Pastaj shkuan në shtëpinë e perëndive të tyre, hëngrën, pinë dhe mallkuan Abimelekun. 28 Gaali, biri i Ebedit, tha: «Çfarë na qenka Abimeleku për Shekemin, që t'i shërbejmë atij? A nuk është ai biri i Jerubaalit? A nuk është Zebuli mëkëmbës i tij? Më mirë t'u shërbejmë burrave të Hamorit, atit të Shekemit. E përse u dashka t'i shërbejmë atij njeriu? 29 Po të kishte besim tek unë ky popull, do ta kisha hequr qafe Abimelekun e do t'i thosha: “Mblidh sa më shumë ushtri e dil për luftë!”».
30 Zebuli, qeveritari i qyteti, i dëgjoi fjalët e Gaalit, birit të Ebedit, dhe u ndez nga zemërimi. 31 I dërgoi lajmëtarë Abimelekut në Tormah që t'i thoshin: «Gaali, biri i Ebedit, dhe vëllezërit e tij kanë ardhur në Shekem dhe po nxisin qytetin kundër teje. 32 Prandaj, ngrihu qëmenatë bashkë me luftëtarët që ke me vete e zër pritë në fushë. 33 Në mëngjes, kur të lindë dielli, sulmoje qytetit dhe kur Gaali me burrat e tij të dalin për sulm, bëj çfarë të mundesh kundër tij».
34 Abimeleku dhe të gjithë burrat që ishin me të u ngritën natën dhe zunë pritë pranë Shekemit, të ndarë në katër grupe. 35 Kur Gaali, biri i Ebedit, doli e qëndroi te porta e qytetit, Abimeleku dhe burrat që ishin me të dolën nga prita. 36 Gaali i pa e i tha Zebulit: «Shiko, disa njerëz po zbresin nga majat e maleve». Zebuli i tha: «Është hija e maleve dhe të duket sikur janë njerëz». 37 Por Gaali tha përsëri: «Shiko! Janë njerëz ata që po zbresin nga lartësia në mes të vendit dhe një grup tjetër po zbret udhës së Lisit të Shortarëve». 38 Zebuli i tha: «Ku i ke tani fjalët e mëdha që thoshe: “Kush qenka Abimeleku që t'i shërbejmë atij?”. Ky është populli që ti përçmove. Dil, pra, tani e lufto kundër tij». 39 Atëherë Gaali doli në krye të fisnikëve të Shekemit dhe luftoi kundër Abimelekut. 40 Por Abimeleku e theu Gaalin, i cili mori arratinë para tij. Shumë u plagosën për vdekje derisa arritën te portat e qytetit. 41 Abimeleku u vendos në Arumah, ndërsa Zebuli e dëboi Gaalin me gjithë vëllezërit e tij dhe nuk i la të banonin më në Shekem.
42 Të nesërmen populli i Shekemit doli nëpër ara dhe për këtë njoftuan Abimelekun. 43 Ai mori luftëtarët e vet, i ndau në tre grupe e i vuri të zënë pusi në arë. Kur pa popullin që po dilte nga qyteti, i sulmoi dhe i vrau. 44 Abimeleku me grupin e vet të luftëtarëve u hodhën në sulm dhe rrethuan portat e qytetit. Dy grupet e tjerë sulmuan të gjithë ata që ishin nëpër ara e i vranë. 45 Abimeleku e sulmoi qytetin gjatë gjithë ditës, e pushtoi dhe i vrau banorët e tij. Pastaj e rrafshoi dhe i hodhi kripë.
46 Fisnikët e Kullës së Shekemit e morën vesh dhe shkuan në qilarin e tempullit të El Beritit. 47 Kur e njoftuan Abimelekun se të gjithë fisnikët e Kullës së Shekemit ishin mbledhur aty, 48 ai u ngjit në malin Calmon me gjithë luftëtarët e tij dhe preu një degë peme me sëpatë. E mori degën dhe e vuri mbi shpatulla. Pastaj u tha edhe burrave që ishin me të: «Shpejt, bëni siç bëra unë». 49 Të gjithë luftëtarët prenë nga një degë dhe shkuan pas Abimelekut. I hodhën degët mbi qilar dhe i vunë flakën. Të gjithë banorët e Kullës së Shekemit vdiqën nga flakët. Ishin rreth një mijë burra e gra.
50 Mandej Abimeleku shkoi në Tebec, e rrethoi dhe e pushtoi. 51 Në mes të qytetit gjendej një kullë e fortifikuar. Të gjithë burrat e gratë dhe të gjithë fisnikët e qytetit shkuan të strehoheshin atje. E mbyllën derën nga pas e u ngjitën në tarracën e kullës. 52 Abimeleku shkoi te kulla dhe e sulmoi. Pastaj iu afrua hyrjes së kullës për t'i vënë flakën, 53 por një grua i hodhi një gur mokre Abimelekut në kokë dhe i çau kafkën. 54 Abimeleku thirri menjëherë djaloshin që i mbante armët e i tha: «Nxirr shpatën dhe vritmë, që të mos thonë: “E vrau një grua”». Djaloshi e shpoi tejpërtej e ai vdiq. 55 Kur izraelitët panë se Abimeleku kishte vdekur, u kthye secili në shtëpinë e vet. 56 Perëndia ia shpagoi Abimelekut të keqen që bëri kundër të atit, kur vrau shtatëdhjetë vëllezërit e vet. 57 Po ashtu, Perëndia ua shpagoi edhe banorëve të Shekemit ligësinë që kishin bërë dhe mbi ta ra mallkimi i Jotamit, birit të Jerubaalit.