1 E u avitne atii Fariseit, e Saduceit tui tnue: e lutne atè me ju diftue atyne nnoi mrekuλ prei cièλet.
2 E ai tui pergièg, tha atyne: Si t’ bâhet mràmia ju thoni: Kaa me ken kthiλt, psè cièλa âsct e kucc.
3 E n’ nàdie: Sot fortùn, psè cièλa kaa gni t’ kucc t’ këcc.
4 Ju praa dini me gnofft fàcien e cièλs: e scêgnet e motit nuk mùnneni me diit? Ginii e kë̀ccie e kurvare lyp gni mrekuλ: e nuk kaa me pass tièter mrekuλ, vec se atè t’ Jones profetës. E lân atà, e sckoi.
5 E discèpuit e tii tui sckue per me dall pertè lekiènin, harruene me marr buk.
6 E tha Jeԑu atyne: Kciỳrni, e rùjuni prei majes brumit t’ Fariseivet, e t’ Saduceivet.
7 E atà mennoiscin me vetveti, tui than: Psè nuk kena marr bukt.
8 E Jeԑu tui diit, tha: Scka po kuitoni me vetveti t’ pak fees, psè nuk keni bukt?
9 Alaa s’ merrni‐vesc, e nuk u bie nner menn per pes bukt n’ pes mii nièrԑ, e saa scporta keni mledhun?
10 As per sctat bukt nner kater mii nièrԑ, e saa scporta keni mledhun?
11 Psè nuk merrni‐vesc, ci nuk thacc juve per buk: Rùjuni prei majes brumit t’ Fariseivet, e Saduceivet?
12 Athèr muurne‐vesc, ci nuk u kiscte than meu ruitun prei majes brumit t’ bukvet, por prei dotrinet t’ Fariseivet e Saduceivet.
13 E Jeԑu erdh n’ ân t’ Cesarees Filipit: e pvete discèpuit e vet, tui than: Scka thon nièrԑt, se âsct i Biri i nièrit?
14 E atà pergièɣne: Dissaa thon Gniòni Paghԑues, e dissaa Eliu, e dissaa Jeremia, nnogneni prei profetësc.
15 Tha Jeԑu atyne: E ju scka thoni se jam une?
16 Tui pergièg Simòn Piètri, tha: Ti jee Kriscti, i biri Ԑotit giàλ.
17 E Jeԑu tui pergièg, tha atii: I lumi ti, Simòn Bar‐Jona: psè misci, e giàku nuk diftoi tyy, por Baba jem, ci âsct n’ cièλt.
18 E une po t’ tham tyy, se ti jee Pièter, e permì ket guur kam me godìtt kiscen teme, e dyyrt e ferrit sckan me muit me i cinnrue assai.
19 E kam me t’ dhan tyy cilzat e reɣniis cièλvet: e gith scka t’ keesc lidhun permì tok, kaa me ken lidhun edhè n’ cièλt: e gith scka t’ keesc ԑghidhun permì tok, kaa me ken ԑghidh edhè n’ cièλt.
20 Athèr urdhnoi discèpuivet vet ci mos t’ thoiscin kerkui se ai iscte Jeԑu Kriscti.
21 Prei athèr fiλoi Jeԑu me kalzue discèpuivet vet, se i dùhei atii me sckue n’ Jeruԑalèm, e sciùm me hièk prei plecvet, e t’ Sckribvet, e t’ parvet e mesctarvet, e meu myt, e t’ treten dit meu gnaλ.
22 E Piètri tui marr atè pos, fiλoi me e ciortue, tui than: Kiòft largh prei tejet, o Ԑot: kur scka me t’ u bââ tyy kiò.
23 Ai u ktheu prei Piètrit, e i tha: Largou prei mejet, satanàss, ti m’ jee sckanuλ: psè sckee dien e Tenԑòt, por atè t’ nièrԑvet.
24 Athèr Jeԑu tha discèpuivet vet: Kusc do me ardh mas mejet, t’ muhòn vetvethen, e t’ merr krygen e vet, e t’ m’ ndièk mue.
25 Psè kusc do me scelbue scpirtin e vet, kaa me e bièrr atè: e kusc ta bièrr scpirtin e vet per hater tem, kaa me e gièt.
26 Psè scka i viien nièrit, me fitue gith dyrgnâân, na hupet massannei scpirtin e vet? O cfar t’ nnerrueme kaa me dhan nièri n’ venn t’ scpirtit vet?
27 Psè i Biri i nièrit kaa me ardh n’ lumnii t’ Babs vet me êgnit e vet: e athèr kaa me dhan gith‐kui sikursè t’ keet veprue.
28 Per t’ vertèt po ju tham, jan dissaa prei kssisc, ci jan ktù, t’ zilt nuk kan me dek, para se t’ sciòffin t’ Birin i nièrit me hîî n’ reɣnii t’ vet.
The Demand for a Sign
(Mk 8.11‑13Lk 12.54‑56)
1 Καὶ προσελθόντες οἱ Φαρισαῖοι καὶ Σαδδουκαῖοι πειράζοντες ἐπηρώτησαν αὐτὸν σημεῖον ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐπιδεῖξαι αὐτοῖς. 2 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς, [Ὀψίας γενομένης λέγετε, Εὐδία, πυρράζει γὰρ ὁ οὐρανός· 3 καὶ πρωΐ, Σήμερον χειμών, πυρράζει γὰρ στυγνάζων ὁ οὐρανός. τὸ μὲν πρόσωπον τοῦ οὐρανοῦ γινώσκετε διακρίνειν, τὰ δὲ σημεῖα τῶν καιρῶν οὐ δύνασθε;] 4 Γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ. καὶ καταλιπὼν αὐτοὺς ἀπῆλθεν.
The Leaven of the Pharisees and Sadducees
(Mk 8.14‑21)
5 Καὶ ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ εἰς τὸ πέραν ἐπελάθοντο ἄρτους λαβεῖν. 6 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς, Ὁρᾶτε καὶ προσέχετε ἀπὸ τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων. 7 οἱ δὲ διελογίζοντο ἐν ἑαυτοῖς λέγοντες ὅτι Ἄρτους οὐκ ἐλάβομεν. 8 γνοὺς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν, Τί διαλογίζεσθε ἐν ἑαυτοῖς, ὀλιγόπιστοι, ὅτι ἄρτους οὐκ ἔχετε; 9 οὔπω νοεῖτε, οὐδὲ μνημονεύετε τοὺς πέντε ἄρτους τῶν πεντακισχιλίων καὶ πόσους κοφίνους ἐλάβετε; 10 οὐδὲ τοὺς ἑπτὰ ἄρτους τῶν τετρακισχιλίων καὶ πόσας σπυρίδας ἐλάβετε; 11 πῶς οὐ νοεῖτε ὅτι οὐ περὶ ἄρτων εἶπον ὑμῖν; προσέχετε δὲ ἀπὸ τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων. 12 τότε συνῆκαν ὅτι οὐκ εἶπεν προσέχειν ἀπὸ τῆς ζύμης τῶν ἄρτων ἀλλ᾽ ἀπὸ τῆς διδαχῆς τῶν Φαρισαίων καὶ Σαδδουκαίων.
Peter’s Declaration about Jesus
(Mk 8.27‑30Lk 9.18‑21)
13 Ἐλθὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ μέρη Καισαρείας τῆς Φιλίππου ἠρώτα τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ λέγων, Τίνα λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου; 14 οἱ δὲ εἶπαν, Οἱ μὲν Ἰωάννην τὸν βαπτιστήν, ἄλλοι δὲ Ἠλίαν, ἕτεροι δὲ Ἰερεμίαν ἢ ἕνα τῶν προφητῶν. 15 λέγει αὐτοῖς, Ὑμεῖς δὲ τίνα με λέγετε εἶναι; 16 ἀποκριθεὶς δὲ Σίμων Πέτρος εἶπεν, Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος. 17 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ, Μακάριος εἶ, Σίμων Βαριωνᾶ, ὅτι σὰρξ καὶ αἷμα οὐκ ἀπεκάλυψέν σοι ἀλλ᾽ ὁ πατήρ μου ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. 18 κἀγὼ δέ σοι λέγω ὅτι σὺ εἶ Πέτρος, καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν ἐκκλησίαν καὶ πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς. 19 δώσω σοι τὰς κλεῖδας τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καὶ ὃ ἐὰν δήσῃς ἐπὶ τῆς γῆς ἔσται δεδεμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς, καὶ ὃ ἐὰν λύσῃς ἐπὶ τῆς γῆς ἔσται λελυμένον ἐν τοῖς οὐρανοῖς. 20 τότε διεστείλατο τοῖς μαθηταῖς ἵνα μηδενὶ εἴπωσιν ὅτι αὐτός ἐστιν ὁ Χριστός.
Jesus Foretells His Death and Resurrection
(Mk 8.31–9.1Lk 9.22‑27)
21 Ἀπὸ τότε ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς δεικνύειν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ὅτι δεῖ αὐτὸν εἰς Ἱεροσόλυμα ἀπελθεῖν καὶ πολλὰ παθεῖν ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων καὶ ἀρχιερέων καὶ γραμματέων καὶ ἀποκτανθῆναι καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἐγερθῆναι. 22 καὶ προσλαβόμενος αὐτὸν ὁ Πέτρος ἤρξατο ἐπιτιμᾶν αὐτῷ λέγων, Ἵλεώς σοι, κύριε· οὐ μὴ ἔσται σοι τοῦτο. 23 ὁ δὲ στραφεὶς εἶπεν τῷ Πέτρῳ, Ὕπαγε ὀπίσω μου, Σατανᾶ· σκάνδαλον εἶ ἐμοῦ, ὅτι οὐ φρονεῖς τὰ τοῦ θεοῦ ἀλλὰ τὰ τῶν ἀνθρώπων. 24 Τότε ὁ Ἰησοῦς εἶπεν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ, Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι. 25 ὃς γὰρ ἐὰν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾽ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ εὑρήσει αὐτήν. 26 τί γὰρ ὠφεληθήσεται ἄνθρωπος ἐὰν τὸν κόσμον ὅλον κερδήσῃ τὴν δὲ ψυχὴν αὐτοῦ ζημιωθῇ; ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; 27 μέλλει γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεσθαι ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων αὐτοῦ, καὶ τότε ἀποδώσει ἑκάστῳ κατὰ τὴν πρᾶξιν αὐτοῦ. 28 ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσίν τινες τῶν ὧδε ἑστώτων οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσιν τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἐρχόμενον ἐν τῇ βασιλείᾳ αὐτοῦ.