KAPTINA IV.
1 Mbasandai filloi për-së-ri me mësumë ndaj detinë; ende shumë gjindëje u mbëlothnë ke ai, kaqi sa ai hyni ndë lundrët, ende rrinte ndë det; ende gjithë gjindëja ishte mbë tokë, për-anë detit.
2 Ende mësonte ata me shumë parabulla, ende u thoshte atyne ndë mësimt të vet:
3 Ndëgjoni. Ngje ke dul mbiellësi me mbiellë;
4 ende mbë të mbiellët, njiana ra mb’udhë, ende shpendët’ e qillit erthnë ende e hangrën.
5 Ende tietra ra mbë vend gurishtë, ku s’kishte dhe shumë, ende bini përnjiherë, sepse s’kishte dhe të thellë,
6 por kur leu dilli u doq; ende sepse s’kishte rrajë, u tha.
7 Ende tietra ra ndë drizat, ende drizatë hypnë, ende e mbytnë, ende nukë dha pemë.
8 Ende tietra ra ndë dhe të mirë, ende epte pemë, tue hypun’ e tue u shtumë; ende pruni pemë për nji tri-dhitë, ende për nji gjashtë-dhitë, ende për nji nji qind.
9 Mbasandai u thoshte atyne: Ai qi ka veshë me ndëgjumë, le të ndëgjojë.
10 Ende kur mbeti vetëmë, ata qi ishinë rreth ati bashkë me të dy-mbë-dhitët e pyetnë për parabullënë.
11 Ende ai u tha atyne: Mbë ju ashtë dhanë me ngjofunë mpshefsinën’ e mbëretënisë Perëndisë, po mb’ata qi janë jashtë, të gjitha bahenë me parabulla,
12 qi tue pamë të ven’ore, ende të mos shofinë; ende tue ndëgjumë të ndëgjojnë, ende të mos marrinë vesht; qi të mos këthehenë ndonjiherë, e t’u falenë fajetë.
13 Mbasandai u thot’ atyne: Nuk’ e dini këte parabullë? Ende si keni me marrë vesht gjithë parabullatë?
14 Mbiellësi asht’ ai qi mbill fjalënë.
15 Ende këta për-an’ udhësë jan’ ata qi mbilletë fjala mb’ata; po kur ndëgjojnë vien Satanai përnjiherë, e u merr fjalënë qi ashtë mbiellë ndë zemërat t’atyneve.
16 Ende këta kështu, jan’ ata qi janë mbiellë ndë vende gurishta, të cillëtë kur ndëgjojnë fjalënë, përnjiherë e marrinë me gëzim;
17 po s’kanë rrajë ndë vetëvetëhet, po janë për pak kohë; mbasandai kur bahetë shtrëngim, a të ndiekunë për fjalënë përnjiherë shkandalizohenë.
18 Ende këta qi janë mbiellë ndër drizat, jan’ ata qi ndëgjojnë fjalënë;
19 po gailet’ e kësai jete, ende gënjim’ i gjasë, ende dëshërimetë për të tierat punë , hyjn’ e mbushinë fjalënë, ende bahetë pa-pemë.
20 Po këta, jan’ ata qi u mbollnë ndë dhe të mirë, të cillëtë ndëgjojnë fjalën’, ende e presin’, ende bijënë pemë, për nji tri-dhitë, ende për nji gjashtë-dhitë, ende për nji nji qind.
21 Ende u thoshte atyne: Mos vien kandili për me u vumë ndënë hu të drithit , a ndënë shtrat? E jo për me u vumë mbi kandilier?
22 Sepse s’ashtë gja e mpshefët, qi të mos shpërfaqetë; as s’ashtë bamë ndonji gja e mpshefët, qi të mos dali për faqe.
23 Ndë pastë kush veshë me ndëgjumë, le të ndëgjojë.
24 Ende u thoshtë atyne: Veni ore qish ndëgjoni - me çfarë matësi matni, kanë me u matunë juve, ende ka me u shtumë mbë ju qi ndëgjoni.
25 Sepse ati qi ka, do t’i epet’ ende tietër ; ende ati qi s’ka, ende qish të ketë, do të mirretë prei ati.
26 Ende thoshte: Kështu ashtë mbëretënia e Perëndisë, posi nji nieri qi hedh farë mbë dhet,
27 ende fle, e çohetë nat’ e ditë, ende fara bin, ende rritetë, kështu qi ai s’e di se si .
28 Sepse dheu bije pemë prei vetëvetëhesë; përpara bar, mbasandai plot me grun ndë kall.
29 Ende pema kur piqetë përnjiherë dërgon drapëninë, sepse e mbërrini të korrëtë.
30 Ende thoshte: Me se të përgjajmë mbëretënin’ e Perëndisë? A me çfarë parabulle ta vemë ngjat?
31 Ashtë posi nji koqe senapi, e cilla kur mbilletë mbë dhet, ashtë ma e vogëlë se gjithë faratë qi janë mbë dhet,
32 po si mbilletë, rritet’ e bahetë ma e madhe se gjithë barishtatë, ende ban dega të mëdha; kaqi sa shpendët’ e qillit mundenë me ndenjunë ndënë hijet t’asai.
33 Ende me shumë këso parabullash u fliste fjalën’ atyne, sikurse mundeshinë me ndëgjumë.
34 Ende pa parabullë nuk’ u fliste atyne, po dishepujvet vet ua sgjidhte të gjitha veç-anë.
35 Ende mb’ate ditë, si u ngrys, u thot’atyne: Le të kapërcejmë përtej.
36 Ende dishepujtë si lanë gjindëjenë, e murnë mbas vetëhesë, sikundrë ishte ndë lundrët;
37 ende ishinë bashkë me ate ende të tiera lundrëza. Ende bahetë nji thëllim ere i math, ende valëtë bijënë mbrenda ndë lundrët, kaqi sa ajo ndashti po mbushei.
38 Ende ai ishte ndë bisht të lundrëzë tue fjetunë mbi krenarenë; ende ata e çojn’, e i thonë: Mieshtër, a s’ke gaile, se po humbimë?
39 Ende ai u çu, e qirtoi erën’, ende i tha detit: Pusho, mos pëzai! Ende pushoi era, ende u ba bunac’ e madhe.
40 Mbasandai u tha atyne: Ç’frikësa jeni kështu? Si s’keni besë?
41 Ende ata u frikunë me frikë të madhe, ende i thoshinë njiani tietrit: Vallë kush ashtë kyi, qi i ndëgjojnë ende era, ende deti?
The Parable of the Sower
(Mt 13.1‑9Lk 8.4‑8)1 Καὶ πάλιν ἤρξατο διδάσκειν παρὰ τὴν θάλασσαν· καὶ συνάγεται πρὸς αὐτὸν ὄχλος πλεῖστος, ὥστε αὐτὸν εἰς πλοῖον ἐμβάντα καθῆσθαι ἐν τῇ θαλάσσῃ, καὶ πᾶς ὁ ὄχλος πρὸς τὴν θάλασσαν ἐπὶ τῆς γῆς ἦσαν. 2 καὶ ἐδίδασκεν αὐτοὺς ἐν παραβολαῖς πολλὰ καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ἐν τῇ διδαχῇ αὐτοῦ, 3 Ἀκούετε. ἰδοὺ ἐξῆλθεν ὁ σπείρων σπεῖραι. 4 καὶ ἐγένετο ἐν τῷ σπείρειν ὃ μὲν ἔπεσεν παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ ἦλθεν τὰ πετεινὰ καὶ κατέφαγεν αὐτό. 5 καὶ ἄλλο ἔπεσεν ἐπὶ τὸ πετρῶδες ὅπου οὐκ εἶχεν γῆν πολλήν, καὶ εὐθὺς ἐξανέτειλεν διὰ τὸ μὴ ἔχειν βάθος γῆς· 6 καὶ ὅτε ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος ἐκαυματίσθη καὶ διὰ τὸ μὴ ἔχειν ῥίζαν ἐξηράνθη. 7 καὶ ἄλλο ἔπεσεν εἰς τὰς ἀκάνθας, καὶ ἀνέβησαν αἱ ἄκανθαι καὶ συνέπνιξαν αὐτό, καὶ καρπὸν οὐκ ἔδωκεν. 8 καὶ ἄλλα ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν καλὴν καὶ ἐδίδου καρπὸν ἀναβαίνοντα καὶ αὐξανόμενα καὶ ἔφερεν ἓν τριάκοντα καὶ ἓν ἑξήκοντα καὶ ἓν ἑκατόν. 9 καὶ ἔλεγεν, Ὃς ἔχει ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.
The Purpose of the Parables
(Mt 13.10‑17Lk 8.9‑10)10 Καὶ ὅτε ἐγένετο κατὰ μόνας, ἠρώτων αὐτὸν οἱ περὶ αὐτὸν σὺν τοῖς δώδεκα τὰς παραβολάς. 11 καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Ὑμῖν τὸ μυστήριον δέδοται τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ· ἐκείνοις δὲ τοῖς ἔξω ἐν παραβολαῖς τὰ πάντα γίνεται, 12 ἵνα
βλέποντες βλέπωσιν καὶ μὴ ἴδωσιν,
καὶ ἀκούοντες ἀκούωσιν καὶ μὴ συνιῶσιν,
μήποτε ἐπιστρέψωσιν καὶ ἀφεθῇ αὐτοῖς.
The Parable of the Sower Explained
(Mt 13.18‑23Lk 8.11‑15)13 Καὶ λέγει αὐτοῖς, Οὐκ οἴδατε τὴν παραβολὴν ταύτην, καὶ πῶς πάσας τὰς παραβολὰς γνώσεσθε; 14 ὁ σπείρων τὸν λόγον σπείρει. 15 οὗτοι δέ εἰσιν οἱ παρὰ τὴν ὁδόν· ὅπου σπείρεται ὁ λόγος καὶ ὅταν ἀκούσωσιν, εὐθὺς ἔρχεται ὁ Σατανᾶς καὶ αἴρει τὸν λόγον τὸν ἐσπαρμένον εἰς αὐτούς. 16 καὶ οὗτοί εἰσιν οἱ ἐπὶ τὰ πετρώδη σπειρόμενοι, οἳ ὅταν ἀκούσωσιν τὸν λόγον εὐθὺς μετὰ χαρᾶς λαμβάνουσιν αὐτόν, 17 καὶ οὐκ ἔχουσιν ῥίζαν ἐν ἑαυτοῖς ἀλλὰ πρόσκαιροί εἰσιν, εἶτα γενομένης θλίψεως ἢ διωγμοῦ διὰ τὸν λόγον εὐθὺς σκανδαλίζονται. 18 καὶ ἄλλοι εἰσὶν οἱ εἰς τὰς ἀκάνθας σπειρόμενοι· οὗτοί εἰσιν οἱ τὸν λόγον ἀκούσαντες, 19 καὶ αἱ μέριμναι τοῦ αἰῶνος καὶ ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου καὶ αἱ περὶ τὰ λοιπὰ ἐπιθυμίαι εἰσπορευόμεναι συμπνίγουσιν τὸν λόγον καὶ ἄκαρπος γίνεται. 20 καὶ ἐκεῖνοί εἰσιν οἱ ἐπὶ τὴν γῆν τὴν καλὴν σπαρέντες, οἵτινες ἀκούουσιν τὸν λόγον καὶ παραδέχονται καὶ καρποφοροῦσιν ἓν τριάκοντα καὶ ἓν ἑξήκοντα καὶ ἓν ἑκατόν.
A Light under a Bushel
(Lk 8.16‑18)21 Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Μήτι ἔρχεται ὁ λύχνος ἵνα ὑπὸ τὸν μόδιον τεθῇ ἢ ὑπὸ τὴν κλίνην; οὐχ ἵνα ἐπὶ τὴν λυχνίαν τεθῇ; 22 οὐ γάρ ἐστιν κρυπτὸν ἐὰν μὴ ἵνα φανερωθῇ, οὐδὲ ἐγένετο ἀπόκρυφον ἀλλ᾽ ἵνα ἔλθῃ εἰς φανερόν. 23 εἴ τις ἔχει ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.
24 Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Βλέπετε τί ἀκούετε. ἐν ᾧ μέτρῳ μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμῖν καὶ προστεθήσεται ὑμῖν. 25 ὃς γὰρ ἔχει, δοθήσεται αὐτῷ· καὶ ὃς οὐκ ἔχει, καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ᾽ αὐτοῦ.
The Parable of the Growing Seed
26 Καὶ ἔλεγεν, Οὕτως ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ ὡς ἄνθρωπος βάλῃ τὸν σπόρον ἐπὶ τῆς γῆς 27 καὶ καθεύδῃ καὶ ἐγείρηται νύκτα καὶ ἡμέραν, καὶ ὁ σπόρος βλαστᾷ καὶ μηκύνηται ὡς οὐκ οἶδεν αὐτός. 28 αὐτομάτη ἡ γῆ καρποφορεῖ, πρῶτον χόρτον εἶτα στάχυν εἶτα πλήρη[ς] σῖτον ἐν τῷ στάχυϊ. 29 ὅταν δὲ παραδοῖ ὁ καρπός, εὐθὺς ἀποστέλλει τὸ δρέπανον, ὅτι παρέστηκεν ὁ θερισμός.
The Parable of the Mustard Seed
(Mt 13.31‑32Lk 13.18‑19)30 Καὶ ἔλεγεν, Πῶς ὁμοιώσωμεν τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ ἢ ἐν τίνι αὐτὴν παραβολῇ θῶμεν; 31 ὡς κόκκῳ σινάπεως, ὃς ὅταν σπαρῇ ἐπὶ τῆς γῆς, μικρότερον ὂν πάντων τῶν σπερμάτων τῶν ἐπὶ τῆς γῆς, 32 καὶ ὅταν σπαρῇ, ἀναβαίνει καὶ γίνεται μεῖζον πάντων τῶν λαχάνων καὶ ποιεῖ κλάδους μεγάλους, ὥστε δύνασθαι ὑπὸ τὴν σκιὰν αὐτοῦ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνοῦν.
The Use of Parables
(Mt 13.34‑35)33 Καὶ τοιαύταις παραβολαῖς πολλαῖς ἐλάλει αὐτοῖς τὸν λόγον καθὼς ἠδύναντο ἀκούειν· 34 χωρὶς δὲ παραβολῆς οὐκ ἐλάλει αὐτοῖς, κατ᾽ ἰδίαν δὲ τοῖς ἰδίοις μαθηταῖς ἐπέλυεν πάντα.
The Calming of a Storm
(Mt 8.23‑27Lk 8.22‑25)35 Καὶ λέγει αὐτοῖς ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ ὀψίας γενομένης, Διέλθωμεν εἰς τὸ πέραν. 36 καὶ ἀφέντες τὸν ὄχλον παραλαμβάνουσιν αὐτὸν ὡς ἦν ἐν τῷ πλοίῳ, καὶ ἄλλα πλοῖα ἦν μετ᾽ αὐτοῦ. 37 καὶ γίνεται λαῖλαψ μεγάλη ἀνέμου καὶ τὰ κύματα ἐπέβαλλεν εἰς τὸ πλοῖον, ὥστε ἤδη γεμίζεσθαι τὸ πλοῖον. 38 καὶ αὐτὸς ἦν ἐν τῇ πρύμνῃ ἐπὶ τὸ προσκεφάλαιον καθεύδων. καὶ ἐγείρουσιν αὐτὸν καὶ λέγουσιν αὐτῷ, Διδάσκαλε, οὐ μέλει σοι ὅτι ἀπολλύμεθα; 39 καὶ διεγερθεὶς ἐπετίμησεν τῷ ἀνέμῳ καὶ εἶπεν τῇ θαλάσσῃ, Σιώπα, πεφίμωσο. καὶ ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος καὶ ἐγένετο γαλήνη μεγάλη. 40 καὶ εἶπεν αὐτοῖς, Τί δειλοί ἐστε; οὔπω ἔχετε πίστιν; 41 καὶ ἐφοβήθησαν φόβον μέγαν καὶ ἔλεγον πρὸς ἀλλήλους, Τίς ἄρα οὗτός ἐστιν ὅτι καὶ ὁ ἄνεμος καὶ ἡ θάλασσα ὑπακούει αὐτῷ;