Krie XIII.
1 At𝑒 dit𝑒 t𝑒 dal𝑒t Dz̆esúi ka s̆pia, ujej r𝑒z𝑒 déitit𝑒.
2 E u‐mbjoδ𝑒n ndanz𝑒 atîγj𝑒 disâ gjinde, akjé se pati t𝑒 χîγj𝑒 nd𝑒 karav𝑒 sâ t’ ujej: e gjiθ𝑒 gjíndia kj𝑒ndrói te buza e déitit𝑒,
3 E foli atire s̆um𝑒 nd𝑒 parábuγa, tue θ𝑒n𝑒: Ši doγi t𝑒 mbîχ𝑒j𝑒, aí ts̆𝑒 mbíeχ.
4 E te t𝑒 s̆tûrit far𝑒n, tsa i râ p𝑒rn𝑒 δrom𝑒, e jerδ𝑒n zógat𝑒 e kjíeγi𝑒s, e e χ𝑒ngr𝑒n.
5 Njatr𝑒 ditsá râ mbi guraj𝑒t, kû ng’ is̆ s̆um𝑒 bot𝑒: e njize njize leu, se bota ng’ is̆ e χúmb𝑒t𝑒.
6 E t𝑒 dal𝑒t díeγi u‐p𝑒rvap𝑒: e se ng𝑒 kis̆ rrenj𝑒, u‐θâ.
7 E njatr𝑒 ditsá râ mbi glé mbat𝑒: e u‐rrit𝑒n glé mbat𝑒, e e mbit𝑒n.
8 Njatr𝑒 ditsá prân râ mbi δéun e mir𝑒: e δa pem𝑒, kus̆ nj𝑒 kjint𝑒, kus̆ trezét, e kus̆ triδiét𝑒.
9 Kus̆ kâ ves̆ p𝑒r t𝑒 gjégjur𝑒, le t𝑒 gjégjet𝑒.
10 E si u‐kjas𝑒n dis̆ípuj𝑒t’ i θan𝑒: P𝑒rts̆é atíreve i flet nd𝑒 parábuγa?
11 E aí u‐p𝑒rgjekj𝑒, e i θa: Se juve kle δ𝑒nn𝑒 χîr t𝑒 njíχ𝑒j𝑒t𝑒 mistériet’ e mbretrîs𝑒 t𝑒 kjíeγiavet: e atire ng𝑒 i kle δ𝑒nn𝑒.
12 Se kus̆ kâ, atîγj𝑒 kat’ i jípet𝑒, eδé kat’ i burónet𝑒: e kus̆ ng𝑒 kâ, eδé até ts̆𝑒 kâ do t’ i ndzíret𝑒.
13 Andái i flas𝑒 nd𝑒 parábuγa: se v𝑒rrej𝑒n e ng𝑒 s̆óχ𝑒j𝑒n, eδé gjégjen𝑒 e ng𝑒 marrj𝑒n ves̆, e ng𝑒 nd𝑒lgonj𝑒n.
14 E sóset𝑒 tek’ atá profitsía e Isaîs𝑒 ts̆𝑒 θot𝑒: Kat𝑒 gjégjiχj𝑒 me ves̆, e ng𝑒 kat𝑒 nd𝑒lgoni: eδé kat𝑒 v𝑒rreni me sî, e ng𝑒 kat𝑒 s̆iχni.
15 Se u‐θâ zé m𝑒ra ksâγj𝑒 gjíndie, e i varesi t𝑒 gjégjes̆in me ves̆t𝑒, e mbγîtin sît’ e tire: sât𝑒 mos s̆íχ𝑒j𝑒n me sît𝑒, e t𝑒 mos gjégjes̆in me ves̆t𝑒, e t𝑒 mos ndíeij𝑒n me z𝑒mer, e t𝑒 príres̆in, e t’ i s̆𝑒róija.
16 Lum𝑒 sît𝑒 tâj𝑒 se s̆óχ𝑒j𝑒n, e ves̆t𝑒 tâj𝑒 se gjégjen𝑒.
17 Me t𝑒 ftet𝑒 ju θom𝑒 se disâ profetra, eδé t𝑒 dréj𝑒t𝑒 dis̆irúan t𝑒 s̆íχ𝑒j𝑒n até ts̆𝑒 s̆iχni jû, e ng’ e pân: e t𝑒 gjégjes̆in até ts̆𝑒 gjégjiχj𝑒 jû, e ng’ e gjegj𝑒n.
18 Andái jû gjégj𝑒ni parábuγ𝑒n e atîγj𝑒 ts̆𝑒 mbíeχ.
19 Nganjé , ts̆𝑒 gjégjet𝑒 fjal𝑒n e mbretrîs, e ng’ e nd𝑒lgón, vjen i ligu, e rr𝑒mbén até ts̆𝑒 kle mbjeγ𝑒 te z𝑒mra e tîγj𝑒: kjô is̆t ajó ts̆𝑒 u‐mbúaχ r𝑒z𝑒 δrómit𝑒.
20 Ajó prâ ts̆𝑒 u‐mbúaχ mbi guraj𝑒t, is̆t𝑒 kî, ts̆𝑒 gjégjet𝑒 fjal𝑒n, e e merr𝑒 njize me χarê:
21 Po ng𝑒 kâ rrenj𝑒 tek’ aí, se ê p𝑒r tsa χer𝑒. E kur𝑒 bé net𝑒 ndô kopos𝑒 ô ndô e p𝑒rz𝑒n𝑒 paj𝑒 t𝑒 fjál𝑒s𝑒, njize sk𝑒ndaγiáret𝑒.
22 E ajó ts̆𝑒 te glé mbat𝑒 u‐mbúaχ, is̆t𝑒 kî, ts̆𝑒 gjégjet𝑒 fjal𝑒n, e kuidesi i ksâγj𝑒 jétie, eδé e rrêmia e kjósm𝑒vet mbin fjal𝑒n, e bé net𝑒 pa pem𝑒.
23 E ajó ts̆𝑒 u‐mbúaχ mbi δéun e mir𝑒, is̆t𝑒 kî ts̆𝑒 gjégjet𝑒 fjal𝑒n, e e nd𝑒lgón: aí me ftet𝑒 bie pem𝑒, e bun kus̆ nj𝑒 kjint𝑒, kus̆ trezét, e kus̆ triδiét𝑒.
24 Njatr𝑒 parábuχ𝑒 i vuri p𝑒rpara, tue θ𝑒n𝑒: Mbret𝑒ría e kjíeγiavet u‐glâ njeríut𝑒, ts̆𝑒 mboγi far𝑒 e mir𝑒 te δéu i tîγj𝑒.
25 E kur𝑒 njérzit𝑒 flé ij𝑒n, jerδi armiku i tîγj𝑒, e n𝑒 mes𝑒 t𝑒 dríθit’ i mboγi sipr𝑒 égj𝑒r𝑒n, e jiku.
26 E kur𝑒 s̆tû bari, e b𝑒ri pem𝑒n, aχiérra u‐duk𝑒 eδé égj𝑒ra.
27 E t𝑒 kjásurit kopíj𝑒t’ e t𝑒 zótit𝑒 s̆pîs, i θan𝑒 atîγj𝑒: Zot, ng𝑒 mboγe far𝑒 e mir𝑒 te δeu jit𝑒? P𝑒randái si kâ égj𝑒r𝑒?
28 E aí θa atire: Njeríu armik𝑒 b𝑒ri kt𝑒. E kopíj𝑒t𝑒 e tîγj𝑒 i θan𝑒: Do, se t𝑒 váturit, e mbjéδj𝑒m𝑒?
29 E aí θa: Jo: mos b𝑒n se si mbjiδni égj𝑒r𝑒n, t𝑒 s̆kulni bas̆k𝑒 me até eδé driθt𝑒.
30 Leni t𝑒 rríten𝑒 bas̆k𝑒 t𝑒 dî njera te t𝑒 korr𝑒t, e m𝑒 kj𝑒ró t𝑒 kórrit𝑒 kat’ i θom𝑒 atire ts̆𝑒 kúarj𝑒n: Mbjiδni mê para égj𝑒r𝑒n, e líδnie δomátaz𝑒 p𝑒r t𝑒 djégur𝑒; driθt𝑒 prân e k𝑒γini te χambari jim𝑒.
31 Njetr𝑒 parábuχ𝑒 vû p𝑒rpara atire tue θ𝑒n𝑒: Mbret𝑒ría e kjíeγiavet i glet kókjes𝑒 sináp𝑒s𝑒, ts̆𝑒 kur𝑒 e mori njeríu e mboγi te δeu i tîγj𝑒:
32 Kjô me t𝑒 ftet𝑒 ê mê e vóg𝑒la e gjiθ𝑒 fár𝑒v𝑒t: e kur𝑒 t𝑒 rrítet𝑒, is̆t𝑒 mê e maδe se gjiθ𝑒 lákrat𝑒, e bé net𝑒 lis𝑒, akjé se vinj𝑒n zógat’ e kjíeγi𝑒s, e b𝑒nj𝑒n folê te dég𝑒t’ e tîγj𝑒.
33 Njetr𝑒 parábuχ𝑒 i θa atire. Mbretría e kjíeγiavet i glet brúmit𝑒 ngríδur𝑒, ts̆𝑒 si e merr𝑒 grúaja e p𝑒s̆tíeχ te trî sat𝑒 míeχ𝑒, njera ts̆𝑒 t𝑒 ngríδet𝑒 gjiθ𝑒.
34 Gjiθ𝑒 k𝑒tó s̆𝑒rbise θa Dz̆esúi nd𝑒 parábuγa gjíndevet: e pa parábuγa ng𝑒 flisj𝑒 atire:
35 Sât𝑒 sosej e θ𝑒na e profétit𝑒 ts̆𝑒 θot𝑒: Ka sbγînj𝑒 goj𝑒n time nd𝑒 parábuγa, e ka θom𝑒 s̆𝑒rbise t𝑒 fs̆éχura, ts̆𝑒 kur u‐stis𝑒 jeta.
36 Aχiérra, la gjinden, e vate te s̆pia: e i u‐kjas𝑒n dis̆ípuj𝑒t’ e tîγj𝑒, tue θ𝑒n𝑒: Štîγ𝑒na parábuγ𝑒n t𝑒 égj𝑒r𝑒s e δéut𝑒.
37 E aí t𝑒 p𝑒rgjégjurit i θa: Aí ts̆𝑒 mbíeχ far𝑒n e mir𝑒, is̆t i Biri i njeríut𝑒.
38 Δeu prân, is̆t𝑒 jeta. E fara e mir𝑒, jan𝑒 t𝑒 bíj𝑒t’ e mbretrîs. E égj𝑒rat𝑒, jan𝑒 t𝑒 bíj𝑒t’ e t𝑒 lígut𝑒.
39 Armiku prân, ts̆𝑒 mboγi, ê diâγi. E t𝑒 korr𝑒t, is̆t𝑒 t𝑒 sósurit e jét𝑒s𝑒: e atá ts̆𝑒 kúarj𝑒n, jan𝑒 é ngj𝑒j𝑒t𝑒.
40 Andái si mbjíδen𝑒 égj𝑒rat𝑒, e dígjen𝑒 te zjarri: as̆tú ka jêt𝑒 mb𝑒 t𝑒 sósurit e jét𝑒s𝑒.
41 I Biri i njeríut𝑒 ka d𝑒rgonj𝑒 é ngj𝑒j𝑒t’ e tîγj𝑒, e ka mbjéδj𝑒n𝑒 gjiθ𝑒 ské ndaj𝑒t𝑒 ka mbretría e tîγj𝑒, e gjiθ atá, ts̆𝑒 b𝑒nj𝑒n t𝑒 lig𝑒n:
42 E kat’ i s̆tíen𝑒 te kamini i zjárrit𝑒. Atjé ka jêt𝑒 t𝑒 klâr𝑒, e t𝑒 gríj𝑒tur𝑒 δé mb𝑒s̆𝑒.
43 Aχiérra t𝑒 dréj𝑒tit𝑒 kat𝑒 γambarísj𝑒n𝑒 si díeγi te mbretría e Átit𝑒 tire. Kus̆ kâ ves̆ p𝑒r t𝑒 gjégjur𝑒, gjekjt𝑒.
44 Pameta mbretría e kjíeγiavet ê gjiθnjé si t𝑒rsori i fs̆éχur𝑒 p𝑒rjas̆ta: e njeríu ts̆𝑒 e gjeti, e fs̆eχu, e p𝑒r χarên e tîγj𝑒 vete, e s̆et gjiθ até ts̆𝑒 kâ, e blê at𝑒 δê.
45 Pameta mbretría e kjíeγiavet is̆t𝑒 gjiθnjé si dregtori, ts̆𝑒 k𝑒rkón perne t𝑒 búkur𝑒.
46 E kur𝑒 gjên nj𝑒 pern𝑒 ts̆𝑒 v𝑒jén s̆um𝑒, vete, s̆et gjiθ até ts̆𝑒 kâ, e blê até .
47 Pameta mbretría e kjíeγiavet is̆t𝑒 gjiθnjé si rrita s̆tûr𝑒 te déj𝑒ti, ts̆𝑒 mbjeθ pis̆kj𝑒 gjiθ𝑒 j𝑒nîs̆𝑒.
48 Ts̆𝑒, kur u‐mblua, e χolkj𝑒n, e si u‐uj𝑒n mbi buz𝑒n e déj𝑒tit𝑒, sgloδ𝑒n t𝑒 mír𝑒t𝑒, e i vûn mb𝑒 vase, e t𝑒 líkj𝑒t𝑒 i s̆tûn jas̆t𝑒.
49 K𝑒s̆tú ka jêt𝑒 te t𝑒 sósurit e jét𝑒s𝑒: kat𝑒 dálj𝑒n𝑒 é ngj𝑒j𝑒t𝑒, e ka sgléδj𝑒n𝑒 t𝑒 líkj𝑒t𝑒 n𝑒 mes𝑒 t𝑒 mír𝑒vet,
50 E kat’ i s̆tíen𝑒 te kamini i zjárrit𝑒: atjé ka jêt𝑒 t𝑒 klár𝑒, e t𝑒 gríj𝑒tur𝑒 δé mb𝑒s̆𝑒.
51 I θot atire Dz̆esúi: Kini nd𝑒lgúar𝑒 gjiθ𝑒 k𝑒tó s̆𝑒rbise? I θon𝑒: Ê χj.
52 E aí θa atire: P𝑒r kt𝑒 s̆𝑒rbes𝑒 ngâ skrib𝑒 i mpsúam𝑒 nd𝑒 mbretrîn e kjíeγiavet, ê gjθnjé si njeríu nikokjir𝑒, ts̆𝑒 ndzíer ka t𝑒rsori i tîγj𝑒 s̆𝑒rbise t𝑒 reja eδé t𝑒 vjetra.
53 E streksi, kur𝑒 Dz̆esúi sosi ktô parábuγa, se u‐nis andis̆e.
54 E t𝑒 járδurit te χora e tîγj𝑒 i mpsoγj𝑒 te sinagóg𝑒t’ e tire, as̆tú se atá θavmáses̆in, e θos̆𝑒n: Kaχa ktîγj𝑒 kjô urt𝑒sî, e ktô fukjî?
55 Kî ng𝑒 ê i biri i mjés̆trit𝑒? Ng𝑒 klúχet𝑒 Maríe ê ma e tîγj𝑒, e vγéz𝑒rit’ e tîγj𝑒, Jáp𝑒k𝑒, Sep𝑒, Simún, e Dz̆uδ𝑒?
56 E t𝑒 mótrat’ e tîγj𝑒, ng𝑒 jan𝑒 gjiθ𝑒 ndanz𝑒 nês̆𝑒? P𝑒randái kaχa ktîγj𝑒 gjiθ𝑒 ktô s̆𝑒rbise?
57 E sk𝑒ndaγiáres̆in tek’ aí. E Dz̆esúi θa atire: Ng’ is̆t𝑒 profet𝑒 pa ndêr𝑒 ndzjerr𝑒 se te χora e tîγj𝑒, e te s̆pia e tîγj𝑒.
58 E ng𝑒 buri atjé s̆um𝑒 famasm𝑒, se atá ng𝑒 kis̆𝑒n bess𝑒.
1 In illo die exiens Iesus de domo sedebat secus mare
2 et congregatae sunt ad eum turbae multae
ita ut in naviculam ascendens sederet
et omnis turba stabat in litore
3 et locutus est eis multa in parabolis dicens
ecce exiit qui seminat seminare
4 et dum seminat quaedam ceciderunt secus viam
et venerunt volucres et comederunt ea
5 alia autem ceciderunt in petrosa
ubi non habebat terram multam
et continuo exorta sunt
quia non habebant altitudinem terrae
6 sole autem orto aestuaverunt
et quia non habebant radicem aruerunt
7 alia autem ceciderunt in spinas
et creverunt spinae et suffocaverunt ea
8 alia vero ceciderunt in terram bonam et dabant fructum
aliud centesimum aliud sexagesimum aliud tricesimum
9 qui habet aures audiendi audiat
10 et accedentes discipuli dixerunt ei
quare in parabolis loqueris eis
11 qui respondens ait illis
quia vobis datum est nosse mysteria regni caelorum
illis autem non est datum
12 Qui enim habet dabitur ei et abundabit
qui autem non habet et quod habet auferetur ab eo
13 Ideo in parabolis loquor eis quia videntes non vident
et audientes non audiunt neque intellegunt
14 et adimpletur eis
prophetia Esaiae dicens
auditu audietis et non intellegetis
et videntes videbitis et non videbitis
15 incrassatum est enim cor populi huius
et auribus graviter audierunt et oculos suos cluserunt
nequando oculis videant et auribus audiant
et corde intellegant et convertantur et sanem eos
16 Vestri autem beati oculi quia vident
et aures vestrae quia audiunt
17 amen quippe dico vobis
quia multi prophetae et iusti cupierunt videre quae videtis
et non viderunt
et audire quae auditis et non audierunt
18 Vos ergo audite parabolam seminantis
19 omnis qui audit verbum regni et non intellegit
venit malus et rapit quod seminatum est in corde eius
hic est qui secus viam seminatus est
20 qui autem supra petrosa seminatus est
hic est qui verbum audit
et continuo cum gaudio accipit illud
21 non habet autem in se radicem sed est temporalis
facta autem tribulatione et persecutione propter verbum
continuo scandalizatur
22 qui autem est seminatus in spinis
hic est qui verbum audit
et sollicitudo saeculi istius et fallacia divitiarum suffocat verbum
et sine fructu efficitur
23 qui vero in terra bona seminatus est
hic est qui audit verbum et intellegit et fructum adfert
et facit aliud quidem centum
aliud autem sexaginta
porro aliud triginta
24 Aliam parabolam proposuit illis dicens
simile factum est regnum caelorum homini
qui seminavit bonum semen in agro suo
25 cum autem dormirent homines venit inimicus eius
et superseminavit zizania in medio tritici et abiit
26 cum autem crevisset herba et fructum fecisset
tunc apparuerunt et zizania
27 accedentes autem servi patris familias dixerunt ei
domine nonne bonum semen seminasti in agro tuo
unde ergo habet zizania
28 et ait illis inimicus homo hoc fecit
servi autem dixerunt ei vis imus et colligimus ea
29 et ait non
ne forte colligentes zizania
eradicetis simul cum eis et triticum
30 sinite utraque crescere usque ad messem
et in tempore messis dicam messoribus
colligite primum zizania
et alligate ea fasciculos ad conburendum
triticum autem congregate in horreum meum
31 Aliam parabolam proposuit eis dicens
simile est regnum caelorum grano sinapis
quod accipiens homo seminavit in agro suo
32 quod minimum quidem est omnibus seminibus
cum autem creverit maius est omnibus holeribus
et fit arbor ita ut volucres caeli veniant et habitent in ramis eius
33 Aliam parabolam locutus est eis
simile est regnum caelorum fermento
quod acceptum mulier abscondit in farinae satis tribus
donec fermentatum est totum
34 Haec omnia locutus est Iesus in parabolis ad turbas
et sine parabolis non loquebatur eis
35 ut impleretur quod dictum erat per
prophetam dicentem
aperiam in parabolis os meum
eructabo abscondita a constitutione mundi
36 Tunc dimissis turbis venit in domum
et accesserunt ad eum discipuli eius dicentes
dissere nobis parabolam zizaniorum agri
37 qui respondens ait
qui seminat bonum semen est Filius hominis
38 ager autem est mundus
bonum vero semen hii sunt filii regni
zizania autem filii sunt nequam
39 inimicus autem qui seminavit ea est diabolus
messis vero consummatio saeculi est
messores autem angeli sunt
40 sicut ergo colliguntur zizania et igni conburuntur
sic erit in consummatione saeculi
41 mittet Filius hominis angelos suos
et colligent de regno eius omnia scandala
et eos qui faciunt iniquitatem
42 et mittent eos in caminum ignis
ibi erit fletus et stridor dentium
43 tunc iusti fulgebunt sicut sol in regno Patris eorum
qui habet aures audiat
44 simile est regnum caelorum thesauro abscondito in agro
quem qui invenit homo abscondit
et prae gaudio illius vadit et vendit universa quae habet
et emit agrum illum
45 iterum simile est regnum caelorum homini negotiatori quaerenti bonas
margaritas
46 inventa autem una pretiosa margarita
abiit et vendidit omnia quae habuit et emit eam
47 iterum simile est regnum caelorum sagenae missae in mare
et ex omni genere congreganti
48 quam cum impleta esset educentes et secus litus sedentes
elegerunt bonos in vasa malos autem foras miserunt
49 sic erit in consummatione saeculi
exibunt angeli et separabunt malos de medio iustorum
50 et mittent eos in caminum ignis
ibi erit fletus et stridor dentium
51 intellexistis haec omnia
dicunt ei etiam
52 ait illis
ideo omnis scriba doctus in regno caelorum
similis est homini patri familias
qui profert de thesauro suo nova et vetera
53 et factum est cum consummasset Iesus parabolas istas transiit inde
54 Et veniens in patriam suam docebat eos in synagogis eorum
ita ut mirarentur et dicerent
unde huic sapientia haec et virtutes
55 nonne hic est fabri filius
nonne mater eius dicitur Maria
et fratres eius Iacobus et Ioseph et Simon et Iudas
56 et sorores eius nonne omnes apud nos sunt
unde ergo huic omnia ista
57 et scandalizabantur in eo
Iesus autem dixit eis
non est propheta sine honore nisi in patria sua et in domo sua
58 et non fecit ibi virtutes multas propter incredulitatem illorum